Lageweg zet de ontwikkeling van duurzaam inkopen in perspectief: "Niet alleen omdat de overheid het graag wil, maar omdat ze een reflectie zijn van de maatschappelijke verwachting. De zogenaamde "license to operate" van bedrijven valt of staat met de maatschappelijke acceptatie van hun activiteiten en het waar mogelijk beperken van hun impact op duurzaamheid. De wens van de overheid om duurzaam in te kopen is daarmee geen losstaande gril van een aantal beleidsambtenaren, maar eerder exemplarisch voor de groeiende verwachting die de maatschappij heeft van bedrijven. Bedrijven die hier geen oog voor hebben verliezen op de langere termijn hun bestaansrecht. Zij zullen niet alleen de overheid als klant verliezen, maar ook andere klanten. Daarmee zijn de investeringen van bedrijven in duurzaamheid per definitie niet bedrijfsvreemd, maar één op één gelinkt met hun eigen voortbestaan."

De kritiek van Willem Lageweg en Lobke Vlaming sluit aan op wat P+ eerder deze week schreef: "De veronderstelling dat "het bedrijfsleven" collectief allerlei extra investeringen moet doen, klopt dan ook niet. Het gaat hier vermoedelijk juist om die bedrijven die voorheen weinig boodschap hadden aan duurzaamheid en die nu verrast zijn door de voornemens van de overheid. Het verdient aanbeveling deze bedrijven te stimuleren nu in duurzaamheid te investeren, zodat zij voorbereid zijn op de steeds sterkere vraag naar duurzame producten. Koplopende bedrijven profiteren in de tussentijd van hun voorsprong en dat hebben zij ook verdiend."

Lageweg pakt het hoogst ongelukkige rapport van Actal/KPMG op om suggesties in de goede richting te doen.

+1. Handhaaf de minimumcriteria, maar stel daarnaast vooral doelcriteria.

Om de achterblijvers te blijven stimuleren en om de grootste duurzaamheidsissues aan te pakken, moeten de minimumcriteria gehandhaafd blijven. De nadruk moet echter liggen op doelcriteria waarbij bedrijven worden gestimuleerd om zelf de meest relevante duurzaamheidsinspanningen te definiëren.

+ 2. Ga verstandig om met de bewijsvoering.

In het onderzoek wordt terecht opgemerkt dat er veel administratieve lasten gemoeid zijn met de vele certificeringen die bedrijven moeten overleggen om in aanmerking te komen voor een duurzame opdracht. Met name MKB-bedrijven hebben hier moeite mee. Ga als overheid dus verstandig om met (het vragen om, red.) de bewijsvoering.

+3. Wees niet te bang om ambitieus te zijn!

In een aantal, ook de door Actal onderzochte, sectoren zijn de criteria gelijk aan reeds bestaande wettelijke verplichtingen. Dit is vooral voor koplopers uit deze sectoren een doorn in het oog. Iedereen moet aan wettelijke verplichtingen voldoen, dus het concurrentievoordeel van duurzame bedrijven wordt hiermee teniet gedaan. Actal stelt voor die criteria dan maar te schrappen. De overheid zou ook het tegenovergestelde kunnen doen. Stimuleer bedrijven die hun nek uitsteken door criteria te stellen die voor de mainstream bedrijven ambitieus zijn en die koplopers belonen. Zo kan de overheid haar marktmacht effectief inzetten.

+ 4. Zorg bij het opstellen van een duurzaamheidsagenda voor een ordentelijke stakeholderdialoog.

Vaststellen wat duurzaamheidsdoelen zouden moeten zijn, is niet alleen een aangelegenheid van de overheid. Bij bedrijven is het al enige tijd goed gebruik om in overleg met verschillende stakeholders het MVO-beleid vast te stellen. De overheid kan door middel van stakeholderdialoog tot een duurzaamheidsagenda komen die breed gedragen wordt, ook door het bedrijfsleven.

Het volledige artikel is te vinden op de website van MVO Nederland.

P+ webtip: MVO Nederland over Actal