Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Maribor, the City as a Business Model
Maribor, the City as a Business Model
30 augustus 2018

The Best of City Transitions… Maribor

Maribor in Slovenië is een goed voorbeeld van een stad in duurzame transitie, die een achterstand op steden in West-Europa weet om te zetten in een voorsprong. “Onze overheidsdiensten zijn nog sterk, taken zijn niet geprivatiseerd. Door deze diensten te koppelen kunnen we nu resultaten bereiken in de circulaire economie”. Dat zegt Igor Kos (1970), die het instituut Wcycle leidt, dat alle stadsdiensten met elkaar wist te bundelen.

Kos zal op 4 oktober het in juni door het stadsbestuur ondertekende strategiedocument in Nederland presenteren op het seminar ‘The City as a Business Model’, georganiseerd door hoogleraar Jan Jonker. Koplopers uit tal van Europese steden wisselen hier hun ervaringen uit. Er is een download beschikbaar van het volledige programma.

Maribor ligt net over de grens met Oostenrijk en is met 111 duizend inwoners de tweede stad van Slovenië. Het is ook een lidstaat van de Europese Unie. Dat heeft zeker geholpen, erkent Kos (1970). “Met steun van Europa konden wij een duurzame strategie voor onze stad uitwerken. We konden ook een klein bureau oprichten, WCycle, waar naast mezelf nog twee anderen werken. Maar nog veel belangrijker: we werden in staat gesteld om met alle grote diensten van de stad in gesprek te gaan. Water, transport, stadsverwarming, het grondbedrijf, noem ze maar op. Geen van deze basisdiensten sprak met elkaar. De situatie nu is dat we gezamenlijk plannen uitwerken waardoor ons bureau de ondersteuning heeft van 15 mensen, die bij verschillende diensten werkzaam zijn.”

Eenmaal gebundeld, prijst Kos het gegeven dat zijn stad belangrijke taken niet geprivatiseerd heeft. De achterstand in ontwikkeling tijdens de ‘Joegoslavische’ jaren blijkt zo een voorsprong op te leveren. “Bij een transitie van een stad is een sterk stadsbestuur nodig, met sterke overheidsdiensten die kunnen sturen. Wij hebben een burgemeester die daar uitstekend leiding aan geeft. Het zou veel moeilijker zijn om de doelen die wij voor ogen hebben te realiseren met heel veel kleine ondernemingen in de stad, die deeltaken uitvoeren die door de stad uitbesteed zijn. Nu kun je door middel van gerichte opdrachten doelen formuleren. Voor mijn gevoel zijn steden in West-Europa en Finland sterker afhankelijk van bedrijven als het over het realiseren van hun circulaire economie gaat.”

Het instituut Wcycle wist in samenspraak met wisselende bundelingen van overheidsdiensten de strategie al te vertalen naar praktische doelen. Zo is er een project ‘Cinderela’ dat, hoe kan het ook anders, tot doel heeft om afvalstromen zo in kaart te brengen, dat burgers kunnen zien hoe deze worden omgevormd tot nieuwe producten. Binnen de eigen stadsgrenzen, welteverstaan. Het gaat onder andere om puin, rioolslib, industrieel afval en andere stromen, die tot nu toe nog gestort worden op stortplaatsen. “Dat is het hele idee”, zegt Kos: “We brengen alle stromen in de stad in kaart om ze een nieuwe bestemming te geven.” 

Doel is tot 20 procent reductie van de impact op het milieu te komen en de behoefte aan ‘virgin’ grondstoffen te verminderen. Dit project onder de noemer ‘New Economy Business Model’ startte op 1 juni. Behalve in Slovenië komen er ook grootschalige demonstratieprojecten in Kroatië en Spanje.

Een ander project dat al op gang is gekomen is getiteld: Urban Soil for Food.Kos daarover: “Met dit project proberen we groenafval uit de stad op te werken tot compost en dit te mengen met grond dat vrijkomt uit bouwactiviteiten. Vervolgens kunnen burgers deze teeltaarde weer gebruiken voor hun tuinen en planten, om zo te stad verder te vergroenen. Ons doel is zo meer dan 7000 vierkante meter stadslandbouw te realiseren. Ook dit project zal weer tot een vermindering van gebruik van stortplaatsen leiden.."

Andere projecten waar Kos en Wcycle bij betrokken zijn overstijgen de stadsgrenzen, maar linken Slovenië met andere omringende Alpenlanden. Een voorbeeld daarvan is het Alpine Space Greencycle.

P+ zal de komende weken andere Europese steden portretteren. De overeenkomst: ze werken aan nieuwe businessmodellen om daarmee doelen te realiseren op het terrein van de circulaire economie en sociale cohesie in de stad. Het is nog mogelijk voor dit unieke seminar in Nijmegen aan te melden.

Aanmelden voor seminar 'The City as a Business Model'