Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
andre nijhof, foto anne hamers
andre nijhof, foto anne hamers
20 februari 2014

De 6 grootste dilemma’s van MVO Managers

Wat zijn de zes grootste dilemma’s van MVO Managers? Op die vraag geeft André Nijhof van de Nyenrode Business Universiteit  het komende jaar antwoord in P+ People Planet Profit. Hij adviseert bovendien hoe tot een goede keuze te komen.

Dilemma 1 luidt: Aan de ene kant vereist duurzaamheid dat we opkomen voor het collectieve belang, maar aan de andere kant moeten we dat doen in een cultuur waar organisatiebelang centraal staat.

Jacobiene Ritsema van Witteveen+Bos stond in de praktijk voor deze lastige keuze en geeft in een interview weer hoe ze tegen de stroom moest oproeien. “Toen ik aantrad, was er net vastgesteld dat MVO een hype was.” 

André Nijhof weet dat het dilemma collectief versus organisatiebelang veel vaker speelt en geeft algemeen advies.

“Duurzaam ondernemen in een cultuur waar het organisatiebelang en het individuele belang binnen een bedrijf centraal staat, levert altijd een spanningsveld op. Garrett Hardin heeft dat treffend omschreven als ‘The tragedy of the commons’. Hij doelt daarmee op het fenomeen dat juist als je als individu of organisatie vanuit je eigenbelang werkt, dit ertoe kan leiden dat we niet duurzaam bezig zijn. Zelfs als we weten dat dit niet in ons langetermijnbelang is. Dat laatste vind ik ook mooi geïllustreerd in het interview met Jacobiene Ritsema. Witteveen+Bos weet dat op lange termijn het in ieders belang is om bijvoorbeeld sanitatie in Zuid-Afrika te regelen, maar ze hebben (nog) geen klant die hier voor wil betalen. Die uitdaging is herkenbaar. Dit hoor ik ook vaak van andere bedrijven.”

De oplossingen voor dit spanningsveld vinden we volgens Nijhof als we het omdraaien. “Het feit dat we een wederzijdse afhankelijkheid hebben bij het verduurzamen van ketens biedt altijd de mogelijkheid om daar partners bij te vinden. Soms uit onverwachte hoek, zoals overheden, ngo’s of concurrenten. Kijk maar naar voorbeelden zoals DSM of Unilever, maar ook lokale initiatieven zoals Gijs of Mijn Boer. Zij werken er aan om een sector in beweging te krijgen.”

Nijhof zegt het eens te zijn met de benadering van Ritsema dat het binnen MVO niet om de thema’s, maar om de principes gaat. “Je moet als bedrijf niet alleen rapporteren over je acties, het gaat juist ook om de onderliggende intenties. Een voorbeeld is de makelaar, die in één van de WTC-torens in New York kantoor had en op 9/11 alles kwijt raakte. Hij ging diezelfde dag nog bellen om zijn bedrijf weer op te starten. Was hij nu zo gierig dat hij geen dag omzet wilde missen? Of wilde hij zijn klanten die ook hun kantoorruimte hadden verloren ontzorgen, zodat zij tijd hadden voor de trauma’s van hun medewerkers? De onderliggende intentie doet er weldegelijk toe. Communiceer daar dan ook over.”

In zijn masterclass Duurzaam Ondernemen gebruikt Nijhof het model van Ken Wilber, waarin wordt gekeken naar het zichtbare gedrag en de structuren. Maar ook naar de onzichtbare kant: hoe zeker weten we dat MVO gedragen wordt? Want dat vormt uiteindelijk de basis van succesvol duurzaam ondernemen.

De vraag hoe de capaciteit van een bedrijf daar ingezet kan worden waar het nodig is, vindt Nijhof ook een belangrijke. “Jacobiene zegt dat dit lastig is vanwege ‘het keurslijf van het kapitalisme’. Ik spreek liever over systeemproblemen. We moeten nadenken over hoe we een businessmodel kunnen vernieuwen, zoals The Body Shop gedaan heeft in de cosmeticasector, en nu in de schoonmaaksector gebeurt onder aanvoering van Hago Next. We moeten met duurzame oplossingen komen; dat is dé manier om het probleem dat Jacobiene schetst op te lossen. En dat kan alleen als we dit koppelen aan innovatie.”

P+  en Nyenrode Business Universiteit hopen met deze serie MVO managers in de praktijk met raad en daad terzijde te staan.

Het eerste artikel uit deze serie is gratis als PDF te downloaden. Zie de linkerkolom onderaan.

De website met de Masterclass Duurzaam Ondernemen van Nyenrode