Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
04 december 2011

Marokkaans antikinderarbeid-project succesvol

De Marokkaanse onderwijsvakbond SNE sluit een antikinderarbeid-project met succes af. Veel minder schooluitval, opgeknapte scholen en een groeiend aantal leden. “Dat we als SNE ook nadenken over kinderarbeid heeft veel ogen geopend.”

Ze zijn op uitnodiging van FNV  Mondiaal en AOb voor enkele dagen in Nederland om ervaringen uit te wisselen op het gebied van de strijd tegen kinderarbeid. Dagelijks bestuurder Khadija Boujadi en algemeen bestuurder Hamida Nahhass van de Marokkaanse onderwijsbond Syndicat National de l’Enseignement (SNE) hebben zelf ook veel te vertellen. De ervaringen met hun eigen antikinderarbeid-project zijn uniek.

In Marokko zijn nog honderdduizenden kinderen tussen 7 en 14 jaar aan het werk. Zo’n 40 procent van de mannen en vrouwen is analfabeet. Het een heeft natuurlijk met het ander te maken. De SNE vond het haar plicht om hier iets aan te doen. Gesteund door fondsen van de FNV en Oxfam Novib en kennis van de AOb startte de bond in 2004 in Fès op 5 scholen een pilot-project, dat tot 2008 duurde. Het 2e project, met steun van FNV Mondiaal, ging in 2009 in 5 regio’s van start op 30 scholen en loopt dit jaar af.

Leerkrachten kregen trainingen over mensen- en kinderrechten, zodat ze zich ervan bewust werden dat kinderarbeid niet hoort te bestaan. De SNE startte een lobby richting overheid dat 1000 gevulde schooltassen met boeken opleverde. Ouders kregen een workshop over het belang van school. En slechtziende leerlingen werden naar de oogspecialist gestuurd en kregen gratis een bril aangemeten.

Terugkerende kinderen die als drop-out een leerachterstand hadden opgelopen, kregen bijspijkerlessen, maar vooral ook een kleurrijk, creatief programma aangeboden met veel theater, kunst en cultuur. Ook de scholen zelf werden opgeknapt, die moesten frisse, vrolijke kleuren krijgen, zodat ze weer aantrekkelijk werden.

Deze aanpak bleek zeer succesvol. “Op de 5 scholen in Fès is het aantal drop-outs flink teruggebracht”, vertelt Khadija Boujadi. “De leerkrachten zijn erg gemotiveerd en Fès is een voorbeeld geworden voor alle regio’s. Het ministerie van Onderwijs heeft veel van onze richtlijnen inmiddels overgenomen. Ze hebben een noodplan ontworpen voor drop-outs en daarin veel elementen van ons project opgenomen. Elke school krijgt nu een beetje geld om een project tegen vroegtijdig schoolverlaten op te zetten.”

Bijkomend en niet onbelangrijk voordeel is ook dat het imago van de SNE is opgevijzeld dankzij dit project. Boujadi: “Vakbondswerk staat bekend als veel eisen, klagen en vechten. Dat we als SNE ook nadenken over de strijd tegen kinderarbeid heeft veel ogen geopend. Onze leden zien nu een duidelijke relatie tussen de kwaliteit van het onderwijs en kinderarbeid. We hebben daardoor meer leden gekregen. Want ze hebben mooiere scholen gekregen en zelfs een eigen, kleine bibliotheek.”

Eind dit jaar loopt dit project af, omdat FNV Mondiaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken geen geld meer in Marokko mag besteden. De alliantie Stop Kinderarbeid – School de beste Werkplaats biedt echter uitkomst. De SNE mag zich aansluiten bij het Child Labour Free Zone Project. In dit project ligt de nadruk meer op de ouders: zij moeten ervan overtuigd raken dat het meer oplevert om hun kind naar school te sturen dan te laten werken. Het richt zich op zones in plaats van scholen: uiteindelijk moeten hele gebieden kinderarbeidvrij verklaard kunnen worden.

Webtip: meer over het SNE-project

+ Tekst Astrid van Unen
+ Fotografie Mario van de Luijtgaarden