Voor bomen ben je nooit te jong. Wat een geluk dat een-en-dezelfde uitgever nu maar liefst twee bomenboeken voor kinderen tegelijk uitbrengt. Ook al is onze kleinzoon nog maar anderhalf jaar oud, we gaan als oppasopa toch al met hem aan de slag. Wat is het mooiste prentenboek over bomen om mee te beginnen?

‘Het begint met een zaadje’. Zo heet het boek van de Britse tekenares Jennie Webber, dat uitgeverij Christofoor op mooi crèmekleurig FSC-papier afdrukte, de cover zelfs in goudfolie uitgevoerd. 

Staan er op de plaatjes veel leuke dingen om aan te wijzen? Om er zelf nog iets bij te vertellen ook? Zeker. Op de eerste bladzijde dwarrelt al een regenbui van ‘helikoptertjes’ neer, zaden van de esdoorn. Fragiel getekend, met een bijzondere etstechniek. Leuk om dat samen met de kleinzoon te gaan doen, een handvol van die zaden in de lucht gooien. De begeleidende tekst van Laura Knowles luidt:

Daar danst en daar dwarrelt iets

Op de wind in het rond.

Een zaadje met vleugels

Op weg naar de grond.

Het mag geen verassing zijn dat een van die zaadjes op de volgende pagina’s gaat groeien. Dat lijkt saai, maar er is telkens wel iets aan te wijzen. Lieveheersbeestjes verstoppen zich onder de eerste blaadjes, een reusachtige libelle strijkt neer, een kikker komt langs, een slak kruipt omhoog langs de stengel. En daarna gaat het snel, van een boompje waar de vlinders omheen dansen tot een boom waar zelfs een uil in huist. Want dat wordt de boodschap van de maaksters: een boom is een thuis voor vele vogels en dieren, rupsen en kevers. Zelfs twee vosjes graven een hol onder de wortels. 

De laatste pagina’s zijn een uitklapplaat, waarin het verhaal weer opnieuw begint en de zaadjes uit de hoge boom dwarrelen. Mooie cyclus. Ben benieuwd of we de kleinzoon zo de principes van de circulaire economie alvast kunnen inprenten. Je weet bij opvoeden tenslotte nooit of en wanneer alles wat je erin stopt er ook weer uitkomt. Ik heb er goede hoop op. Hoe vaak zie ik niet duurzaamheidstoppers die trots hun dochter of zoon op LinkedIn tonen, omdat ook zij in de voetsporen van moeder of vader zijn getreden en bij een duurzame organisatie zijn gaan werken. Of zelf een bedrijf zijn gestart. Dat begint dus bij boeken als deze.

Het tweede boek over een boom komt ook al uit Engeland en is gemaakt door Yuval Zomer: ‘Het boompje in het bos’. De tekentechniek doet denken aan het klassieke kinderboek ‘Rupsje Nooitgenoeg’, collageachtig. Het verhaal heeft dan ook een dramatisch element, want het gaat over een dennenboom die scheefgroeit. Dat lijkt een nadeel, totdat het winter wordt en de Kerst er aan komt. Het bos ziet er na bezoek van mensen uit als een lege vlakte met treurige boomstompen. Alle rechte dennenbomen zijn mee naar huis genomen, maar dat scheve boompje hebben ze laten staan. Net wanneer je denkt: nu heeft onze hoofdpersoon lekker de ruimte en het licht om eenzaam door te groeien, gebeurt er iets onverwachts. Alle dieren in het bos komen met blaadjes en bessen en veren en beginnen het dennenboompje te versieren. Zelfs een ster valt neer en blijft bovenin de top hangen… 

Dat boek bewaren we dus nog even, om in de donkere dagen rond de Kerst samen te gaan bestuderen. Een sprookje dat qua moraal wel wat lijkt op ‘Het Lelijke Eendje’ van Hans Christian Andersen, maar dan met een boom in de hoofdrol. De maker zelf ziet het meer als het vieren van verschillen en nodigt lezers uit om na te denken over de echte betekenis van Kerstmis, het van oorsprong Germaanse feest van de winterzonnewende, waarna de dagen weer gaan lengen.

Het kan niet toevallig zijn dat er zomaar ineens twee kinderboeken over bomen verschijnen, terwijl volwassenen druk in de weer zijn met acties tegen bomenkap en bomen ‘CO2-vreters’ zijn gaan noemen. Daarom: gefeliciteerd uitgeverij Christofoor met beide uitgaven. Ik vind ze allebei prachtig en ik ga mijn kleinzoon de mooiste uit laten kiezen.

Website Christofoor: ‘Het begint met een zaadje’ 15,95 euro 

Website Christofoor: ‘Het boompje in het bos’ 15,95 euro.

Jan Bom