Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Willem Lageweg Nyenrode
Willem Lageweg Nyenrode
03 juli 2018

Nyenrode spil in voedseltransitie

De Nyenrode Business Universiteit kan een belangrijke spil in de voedseltransitie worden. Dat denkt Willem Lageweg, oud-directeur van MVO Nederland en nu een van de drijvende krachten achter de Transitiecoalitie Voedsel. Hij is een van de docenten van de MBA-module ‘Sustainability in Food’ van Nyenrode, die in september van start gaat.

“Mijn boodschap op Nyenrode?” Lageweg is daar helder over: “De nadelen van het huidige voedselsysteem worden groter dan de voordelen.” 

Deze stelling heeft enige uitleg nodig. Lageweg: “In Engeland is recentelijk onderzocht wat Britten uitgeven aan eten en drinken. Alles is meegerekend: de aankopen in de supermarkt, eten in het restaurant, de lunch in het bedrijfsrestaurant. In totaal bleken de Britten daar met elkaar 120 miljard Britse ponden aan te spenderen. Maar, in dat bedrag zijn de maatschappelijke kosten van het produceren van al dat voedsel niet inbegrepen. De CO2-uitstoot in de landbouw, het verlies aan biodiversiteit, de kosten van de gezondheidszorg als gevolg van het eten van teveel ongezond voedsel. Die kosten bleken ook nog eens 120 miljard te bedragen, wanneer je daar berekeningsmethoden als die van True Cost of True Price op los laat. En dan zijn de kosten van onderbetaling en slechte arbeidsomstandigheden in de keten nog niet eens meegerekend.”

Terug naar Nederland, waar het Planbureau voor de Leefomgeving vandaag  een rapport over de vastgelopen verduurzaming van de landbouw publiceert. Lageweg: “Uit dit onderzoek blijkt duidelijk dat de race to the bottom nog steeds gaande is. Boeren zitten gevangen tussen lage prijzen die de supermarkten afdwingen en de kosten van hun leveranciers van kunstmest, veevoer en machines en financiers anderzijds. Boeren worden gedwongen tot schaalvergroting omdat de marges steeds lager worden, waardoor de kwaliteit van voeding ook weer steeds lager wordt. De landbouw zit nu op een doodlopend spoor. Daar moet een transitie op gang komen, waar meerdere partijen van profiteren. Over die meervoudige waardecreatie zal ik het hebben.”

Het Planbureau voor de Leefomgeving bepleit in dit rapport een aantal voorwaarden voor verandering. Er is een ‘Landbouwakkoord’ nodig, zo stelt het PBL, waarin het bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld, overheden en boerenorganisaties gezamenlijk een nieuw perspectief ontwikkelen. “De Rijksoverheid zal hierin een belangrijke rol moeten vervullen.”

Wel typisch dat boerenzoon Lageweg Nyenrode Business Universiteit in Breukelen uitkiest als de plek om verdieping te bieden voor adviezen als deze. Waarom niet de Wageningen Universiteit? “Wageningen is erg gebonden aan de traditionele sector. Komt daar niet zo maar van los. De Universiteit Utrecht heeft trouwens veel expertise opgebouwd op het terrein van voedsel en gezondheid. Maar Nyenrode is een plek waar de bedrijfskundige verdienmodellen alle aandacht krijgen, veranderingen, transities vanuit de markt. Ook vind ik de link met bedrijfsethiek erg interessant, waar Nyenrode van oudsher volop de aandacht aan schenkt. Het is goed om  radicale vernieuwingen juist vanuit de business zelf te behandelen, op een universiteit waar de managers uit de voedingsindustrie en retail worden opgeleid. De opgave waar we voor staan is gigantisch.”

Lageweg lanceerde deze week ook de website voor de Transitiecoalitie Voedsel, met de slogan ‘Een gezond leven op een gezonde planeet’. 

Het is nog mogelijk in te schrijven op de MBA-module ‘Sustainability in Food’, een onderdeel van het grotere MBA-programma Food & Innovation. Het programma bestaat uit een drietal 2-daagse bijeenkomsten, inclusief diner. Het eerste blok start op 20-21 september, de volgende op 31 oktober-1 november en tenslotte 11-12 december. Het programma is ook toegankelijk voor hbo-afgestudeerden. De investering is deze module bedraagt 6.350 euro, BTW-vrij en fiscaal aftrekbaar.

Inschrijven voor module Sustainability in Food

 

 

Downloads

Meer info download je hier:

PBL over toekomst landbouw Nederland (1367 kb)