Het kabinet Rutte 2 begint de afbraak van de Groenfondsen door kabinet Rutte 1 te herstellen. Er komen voor beleggers naar verwachting veel nieuwe projecten met belastingvoordelen vrij.

Hoe zit het ook weer? Wie deelneemt in een Groenfonds, is vrijgesteld van vermogensrendementsheffing. Spaarders en beleggers betalen normaal 1,2 procent vermogensrendementsheffing over het gespaarde of belegde bedrag (30 procent over het forfaitaire rendement van 4 procent geeft 1,2 procent). Het is een aanslag die al jaren ter discussie staat, sinds het met de lage rente op gewoon spaargeld vrijwel onmogelijk is dit rendement te halen. De fiscus eist dus meer geld dan reguliere spaarders -of onfortuinlijke beleggers- ontvangen.

Deelnemers in groenfondsen zijn van deze ‘georganiseerde staatsroof’ (volgens de felste critici) vrijgesteld bij een vermogen boven 24.437 euro tot een maximaal vermogen van 57.213 euro per persoon (2016). Dit plafond wordt jaarlijks geïndexeerd. 

Daarnaast krijgen zij – tot hetzelfde maximum – vanaf 2012 een extra belastingkorting (heffingskorting) van 0,7 procent over de waarde van het groen belegde bedrag. (In 2010 begon de afbouw voor beleggers. Eerst bedroeg dit kortingspercentage nog 1,3 procent en in 2011 was dat nog maar 1,0 procent. De staatssecretaris van Financiën die hiervoor verantwoordelijk was, maakte het na wat andere misstappen in Den Haag niet lang meer.)

Ten opzichte van gewoon sparen of beleggen bleef er uiteindelijk toch nog een totaal fiscaal voordeel van 1,9 procent over. Dit is een compensatie van het lagere rendement van een groenfonds ten opzichte van andere obligaties. Toch duurde het tot begin 2014 voordat aanbieders als de ASN Bank en Triodos bank weer een opleving onder beleggers bespeurden. Het Energieakkoord van de Sociaal Economische Raad leidde tot een Lenteakkoord met het kabinet, waardoor de afbouw van de groenfondsen stopte. Beleggers kregen weer zekerheid.

Hoe werkt het? Groenfondsen (banken) kunnen door de Groenregeling leningen aanbieden tegen een lagere rente dan de marktrente. Investeerders in groene projecten profiteren daarvan. De meeste Nederlandse banken beschikken over een groenfonds, ook grootbanken als ING, ABN Amro en de Rabobank. Tenminste 70 procent van het vermogen van een groenfonds dient aan erkende 'groene projecten' besteed te worden. Dit zijn projecten met een groenverklaring van het ministerie van I&M, die investeerders via RVO.nl kunnen aanvragen.

Verschillende partijen profiteren. Ondernemers voorop. De ervaring leert dat voor financiering van projecten met een groenverklaring de groenfondsen een rentetarief hanteren dat circa 1 procent lager ligt dan anders het geval zou zijn.

Maar spaarders ook. Zij  kunnen geld inleggen bij een groenbank door een waardepapier te kopen dat door de banken bijvoorbeeld groenobligatie, groencertificaat of groenbankbrief wordt genoemd. Het waardepapier heeft een vaste waarde (bijvoorbeeld € 1000 of € 5000), een vaste looptijd (vaak 3, 5 of 10 jaar) en een vaste rente. Na afloop van de looptijd wordt de volledige inleg terugbetaald. Ook al verandert er voor spaarders niets, de ASN Bank gaf op de website toch aandacht aan de uitbreiding van investeringsmogelijkheden.

Een belegger kan aandelen kopen in een groenbeleggingsfonds. Dat kan via de effectenbeurs, maar ook rechtsreeks bij het fonds. De fondsen keren dividend uit afhankelijk van het resultaat dat ze behalen met het verstrekken van leningen aan projecten met een groenverklaring. De belegger kan zijn aandelen weer verkopen en de verkoopprijs wordt bepaald door vraag en aanbod. Dit kan betekenen dat er meer of minder wordt ontvangen dan er bij aankoop is betaald.

De koers van zo’n Groenfonds kan bovendien ook stijgen, ook al is het niet spectaculair. Als voorbeeld het ASN Groenprojectenfonds dat over een periode van 5 jaar een nettorendement van 2,39 procent maakte. Het aandeel van 100 euro uit 2011 is nu dus 114 euro waard. Het rendement van Triodos Groenfonds bedroeg over dezelfde periode 1,7 procent.

Uiteindelijk is het voordeel voor de belegger dus de vrijstelling over vermogen van 1,9 procent, plus een (historisch, niet voor de toekomst gegarandeerd) rendement van zeker 1,7 procent (Triodos) tot 2,39 procent (ASN Bank). Samen opgeteld: 3,6 procent tot 4,29 procent.

Dat is bij de huidige lage spaarrentes toch een heel aardig percentage om zonder al te grote financiële risico’s de wereld wat groener te maken.

Aanvragen groenverklaring bij RVO