De lijst is onwaarschijnlijk lang: verzorgingsproducten waarin microplastics zitten. Ze doen het allemaal: Nivea, Colgate, L’Oreal, Garnier, Gillette, Clearasil, Johnson & Johnson, Ikea, Biotherm, Albert Heijn en de Aldi. De Plastic Soup Foundation blijft de lijst met namen van producten en fabrikanten voortdurend vernieuwen. Hier de PDF van de laatste update.

In het volgende nummer van P+ staat een artikel waarin dieper wordt ingegaan op het wetenschappelijk onderzoek naar de gevolgen van microplastics, internationaal ‘microbeads’ genoemd. Het probleem van de plastic soep in de oceanen is veel groter en complexer dan tot nu toe werd gedacht. Jaarlijks komt een nog onbekende hoeveelheid microscopisch kleine korrels van kunststof in het zeewater terecht, afkomstig uit allerlei bronnen. Ongevaarlijk is dat niet: “Een recente studie laat zien dat piepkleine plasticdeeltjes via de placenta van moeder naar kind doorgegeven kunnen worden. Microplastics vind je al terug in wadpieren, mosselen, kreeften, vissen, stormvogels en zeehonden.” Laten wij nu graag zo nu en dan eens mosselen eten…

De miniscule plastic deeltjes zitten niet alleen in scrubs, maar ook in tandpasta, in shampoo, in zonnebrandsticks en in deodorant. Wij presenteren hieronder de producten op die ons het meeste verbaasden.

De grootste boosdoeners zijn de scrubs, bedoeld om oude huidcellen te verwijderen. De microplastics dienen hier min of meer als schuurpapier. De deeltjes zijn zo groot, dat je ze niet alleen kunt voelen, maar ook kunt zien, bij het wassen van je handen. Actievoerders van de Plastic Soup Foundation hebben een nog mooiere methode om de deeltjes zichtbaar te maken. Ze nemen een ouderwetse koffiekan, doen een paar lepels scrub in het filter, gieten er water over en je ziet inderdaad een viezig wit laagje harde deeltjes overblijven.

Wij hadden in deze lange lijst niet de volgende naamfabrikanten verwacht, die ook stuk voor stuk polyethyleen aan hun producten toevoegen:

+ Albert Heijn met Douche Scurb Relax Body
+ Aldi met Biocura Beauty Peeling gel
+ Clearasil, die het maar liefst in 5 verschillende producten stopt
+ Greenland in 3 producten, gezien de naam dus een typisch ‘greenwashing’ label
+ Ikea in de Njuta Douche Peeling
+ Nivea (Beiersdorf) stopt de microplastics in 10 verschillende producten
+ Therme in Black Mud Scrub: niks eerlijke modder dus

Ook fabrikanten van tandpasta schuwen niet om schurende plastic deeltjes polyethylene in hun tubes te stoppen. Dat staat er in kleine lettertjes ook op, zoals op een tube ‘Sensation White’ van Colgate-Palmolive. Wie niet de moeite neemt om de ‘ingredients’ op de achterkant van de tube te lezen, maar wel in de winkel de voorkant, krijgt de volgende belofte: ‘Bevat micro-reinigingskristallen’. Maar dat zijn geen natuurlijke kristallen dus, die ‘uw tanden op een milde wijze polijsten’.

Omdat je tandpasta als gebruiker ook wel inslikt, geven wij hier de complete lijst van microbead-tandpasta’s.
+ Colgate met 9 producten, waaronder 4 Max White-varianten.
+ Detaid met Dentaid.
+ Elmex van het concern Gaba Benelux met Elmex sensitive en Elmex intensive cleaning.
 
Verder zitten de plastic deeltjes in Make up van Aldi, Clinique, La Prairi Swiss, L’Oreal, Mayebbline, Georgio Armani, Neutrogena en Olaz van Proctor & Gamble.

Ze zitten ook in twee soorten deodorant, onder de merknamen Old Spice en Vichy.

En dan tenslotte een wilde greep met opvallende toepassingen uit de enorme restgroep van verzorgingsproducten.

+ In 23 Producten van Clinique van Estée Lauder
+ In de zonnebrandstick SPF50+ van Avène
+ In een solutie voor harde lenzen van Bausch & Lomb
+ In UV Sensitive zonnebrandcrème van Garnier
+ In mannencrème Men Expert Hydra Energy van L’Oreal
+ In Olaz ‘complete everyday’ Sunshine

Aardig wat zonnebeschermingsproducten dus, in deze restgroep. Voor de scurbs die thuis worden gebruikt, geldt nog: de waterzuivering vangt nog een substantieel deel van de plastic bolletjes af, voordat ze in zee verdwijnen. Dat geldt niet voor zonnebeschermingsproducten die op het strand wordt opgedaan en er na een duik in zee vanaf spoelen. Daar worden het korreltjes die tientallen, zo niet honderden jaren in het water blijven ronddwarrelen als vreemd visvoer.

Het lijkt ons dat de cosmeticaconcerns wereldwijd, in het kader van MVO, heel snel tot een agreement moeten komen om gezamenlijk met deze vervuiling van de oceanen te stoppen. Unilever is de concerns onlangs al voorgegaan in deze belofte.

De website van Plastic Soup Foundation waar een petitie kan worden ondertekend’ Beat the micro bead’, en ook een app kan worden gedownloaded, makkelijk bij het winkelen.

Ook de Stichting Noordzee publiceerde op basis van een ‘willekeurige steekproef’ een lijst met 90 producten. Dezelfde stichting publiceerde bovendien een lijst met verzorgingsproducten (ook scrubs) zonder plasticdeeltjes, met namen van fabrikanten als Lush, Rituals en Weleda.