De 10 Kantelpunten van Tulder
Hoe herkennen we het kantelpunt van duurzaamheid, het moment waarop de langzaam opgebouwde golf van talloze duurzame ontwikkelingen binnen een bedrijf definitief omslaat? Hoogleraar Rob van Tulder leert het ons in de nieuwe P+.
Van Tulder van de Erasmus Universiteit stelt in zijn artikel: “De essentie van kantelpunten is niet die van de grote sprong voorwaarts of die van een plotselinge radicale omwenteling, maar juist die van gestage, kleine veranderingen, in de juiste richting.”
Tulder over het moment dat de golf zal omslaan: “Je hoort de voorspelling steeds vaker: de verduurzaming van ondernemingen bereikt een ‘kantelpunt’. Vaste bezoekers van de boekhandel op Schiphol zullen daar niet verbaasd over zijn. Al sinds 2001 ligt de bestseller van Malcolm Gladwell vooraan in de schappen: “The Tipping Point: how little things make a big difference”. Gladwell betoogt dat om een kantelpunt te bereiken lang niet altijd grote veranderingen noodzakelijk zijn. Soms kunnen heel kleine factoren een groot verschil maken. Hoogleraar en activist Jan Rotmans betoogt in zijn boek ‘In het oog van de orkaan’ (2012) dat Nederland zich op het kantelpunt van een duurzame samenleving bevindt. Onderzoekers van de Boston Consulting Group ontleenden onlangs aan de resultaten van een grootschalig onderzoek onder ruim 3.000 managers de claim dat het kantelpunt voor duurzaamheid nadert. Hoe kunnen we de juiste signalen oppikken bij welke ondernemingen binnenkort de grote golf omslaat?”
Er zijn zeker tien omwentelingen nodig, wil de golf aan land slaan, volgens Van Tulder. We noemen ze hier kort.
Top 10 kantelpunten
Kantelpunt 1
Van aandeelhouderswaarde naar stakeholderwaarde
Kantelpunt 2
Van bedrijfsoriëntatie naar brede oriëntatie
Kantelpunt 3
Van vraag naar co-creatie
Kantelpunt 4
Van extraatje naar randvoorwaarde HRM-beleid
Kantelpunt 5
Van prijsgestuurd inkopen naar duurzaam gestuurd
Kantelpunt 6
Van negatieve naar positieve gedragscodes
Kantelpunt 7
Van filantropie naar core business
Kantelpunt 8
Van transactioneel naar transformationeel leiderschap
Kantelpunt 9
Van gesloten naar open innovatie
Kantelpunt 10
Van functioneel motto naar inspirerend motto
In P+ werkt Tulder alle punten verder uit. Over dit laatste Tipping Point schrijft hij bijvoorbeeld: “Aansprekende motto’s of onderscheidende filosofieën, zoals Cradle to Cradle of ‘afval bestaat niet’ (Van Gansewinkel) blijken goed bruikbare interventies voor strategische verandering op te leveren. Een motto blijkt echter geen enkele functie te hebben als de eigen medewerkers het niet kennen of niet geloven. De vlag moet de lading dekken, anders groeit de irritatie op de werkvloer juist vanwege het gekozen motto. TNT’s motto ‘Sure we can’ krijgt dan een negatieve bijklank voor de postbodes die ontslagen dreigen te worden. Management interventies op basis van inspirerende motto’s vragen een grote inspanning op het gebied van training, voorlichting en overtuiging.
Voor wie hem nog niet kent: Rob van Tulder is hoogleraar RSM Erasmus Universiteit Rotterdam, Vakgroep Business-Society Management. Van zijn in het P+ artikel genoemde boek ‘Duurzaam ondernemen waarmaken’ (uitgever: Van Gorcum, 2012) is binnenkort een Engelse bewerking beschikbaar (‘Managing the Transition to a Sustainable Enteprise’, Earthscan 2013). De co-auteurs zijn Andrea da Rosa van Erasmus Universiteit en Rob van Tilburg en Mara Francken van RoyalHaskoningDHV.
Download het artikel over de 10 kantelpunten, zie de linkerkolom, onderaan.