De circulaire economie in Nederland is opvallend sterk uit de startblokken gekomen, nu we de nieuwe wereld na de eerste coronagolf aan het verkennen zijn. De bewijzen hiervoor zijn overduidelijk. Twee belangrijke studies zagen deze week het licht. De Europese Unie adopteerde maatregelen die 700K banen moeten opleveren. De Europese Commissie roept zelfs op tot een wereldwijd handelsbeleid in ruwe grondstoffen, met name met Afrika. Dat sluit perfect aan bij de P+ Special over ‘De Wereldboekhouder’ die de restvoorraden aan natuurlijke grondstoffen op de wereld bijhoudt. Deze uitgave telt tot nu toe meer dan 6000 belangstellende lezers. Ze komen vooral uit Nederland maar ook de Engelstalige versie is al over de 1000 bezoekers heen geschoten. Tenslotte staat de intekening op het internationale internetcongres over nieuwe circulaire businessmodellen begin juli al op meer dan 250 inschrijvingen.

De Nederlandse economie zou al voor 24,5 procent circulair zijn. Aldus de studie ‘The Circularity Report the Netherlands’, uitgevoerd door Circle Economy en mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation. Dat is een berekening die een stuk hoger is dan waar MVO Nederland in januari mee kwam. Toen bleef de nationale teller op 12,1 procent ‘circulair ondernemen’ steken. Toch spreken de veel optimistischere rekenaars van het nieuwe ‘nationale rapport’ over ‘slechts’ 24,5 procent. We citeren: “Meer dan driekwart van de grondstoffen waarmee in maatschappelijke behoeften zoals voeding, mobiliteit en huisvesting van alle Nederlanders wordt voorzien, wordt weggegooid. Momenteel consumeren Nederlanders jaarlijks 221 miljoen ton aan grondstoffen, waartoe fossiele brandstoffen, mineralen, metalen en biomassa behoren. Zestig miljoen ton daarvan wordt gebruikt voor voeding en landbouw. Mobiliteit (36 miljoen ton) en wonen en infrastructuur (32 miljoen ton) staan respectievelijk op plek twee en drie. Slechts een fractie van de grondstoffen (54 miljoen ton) wordt momenteel hergebruikt. Jaarlijks verspilt Nederland dus 9.8 ton aan grondstoffen per inwoner. Dat staat gelijk aan 9.800 kilo per Nederlander, per jaar.”

Download ‘The Circularity Gap report’

Over het vraagstuk ‘hoe meet je het waardebehoud in de circulaire economie’ boog het adviesbureau CE zich. Daar zijn verschillende methodes voor, maar wat is de meest zinvolle? De conclusie neigt toch om als waarde indicator voor het meten van ‘toegevoegde waarde’ te kiezen, waar het CBS nu al mee werkt. Het is een vrij technische studie, voor de echte beleidsmakers. Het ministerie van I&W en het Planbureau voor de Leefomgeving vroegen er om. De waarde van grondstoffen en het behoud ervan zijn nog te weinig in beeldload  

Download rapport ‘Waardebehoud in de circulaire economie’.

Echt belangrijk voor de voortgang is natuurlijk de inzet van de Europese Unie. Op 28 mei presenteerde de Europese Commissie het ‘Circular Economy Action Plan’. De voorgestelde aanpak zou moeten bijdragen aan een verhoging van 0,5 procent van het Europese Bruto Product en in 2030 goed zijn voor 700.000 nieuwe banen. Consumenten krijgen op verkooppunten meer inzicht in de levensduur van de producten die ze aanschaffen. Bovendien voorziet het plan ook in een maatregelen die het voor investeerders interessant maakt geld in de circulaire economie te steken. Ook niet onbelangrijk: de Commissie stelt voor een wereldwijde circulaire economie alliance te lanceren. Deze heeft tot doel om tot een internationale overeenstemming te komen over het management van natuurlijke grondstoffen. Opmerkelijk: ook de EU bepleit een sterker partnerschap met het continent Afrika ‘to maximise the benefits of the green transition and the circular economy’. Vrije handelsverdragen moeten in overeenstemming zijn met de doelstellingen van de circulaire economie. Dat moet een schot in open doel zijn voor handelsland Nederland.  

Download EU Circular Economy Action Plan

Vooral het actiepunt om tot internationaal grondstoffenbeleid te komen heeft de afgelopen weken een open zenuw geraakt. De P+ Special ‘Een wereldboekhouder’ is veruit de meest geraadpleegde uitgave van dit jaar, en gaat in de richting van de 10 duizend downloads. In dit artikel staat het onderzoek van de Noorse hoogleraar Harold Sverdrup centraal. Hij berekende voor meer dan 40 ruwe grondstoffen  wanneer het ‘piekmoment’ van winning nadert, waarna mijnbouwbedrijven steeds minder zullen vinden, tegen steeds hogere kosten. Voor tal van grondstoffen die belangrijk zijn voor het realiseren van de energietransitie komt dat piekmoment akelig dichtbij, of is zelfs al gepasseerd. Deze uitgave in samenwerking met AVANS Hogeschool is ook in een Engelstalige versie te downloaden, en is opgenomen in het nieuwe P+ Marktboek ‘Een andere wereld’.

Download P+ Special ‘Wereldboekhouder’.

Tenslotte werkt hoogleraar duurzaamheid Jan Jonker aan een nieuw huzarenstukje. Door de lockdown van de coronacrisis moest hij de ‘fysieke’ internationale conferentie over nieuwe (circulaire) businessmodellen in Lent digitaliseren: NBM 2020. En ook dat blijkt een succes te worden. Inmiddels hebben meer dan 250 deelnemers uit de hele wereld zich gemeld. Er kan nog ingetekend worden voor deelname, op 1 & 2 juli. 

Aanmelding digital NBM 2020

En de circulaire bedrijven zelf? Er is er weer een nieuwe bij, opgericht door Guido Braam, de oud-directeur van Circle Economy. De onderneming heet Route Circulair. Braam meldt: "Route Circulair helpt organisaties om hun circulaire ambities te realiseren. Om de circulaire economie het nieuwe normaal te laten worden, moeten we van praten naar doen. Het maakt niet uit of je net je eerste stappen zet in de wereld van de circulaire economie of dat je al een tijdje bezig bent om je circulaire ambities te realiseren. Met hun actiegerichte aanpak bieden zij concrete handvatten en oplossingen op maat om op jouw manier aan de slag te gaan. Hiermee leveren zij samen met jou een positieve bijdrage aan de transitie naar een circulaire toekomst."

Website Route Circulair