Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
03 oktober 2005

Twee ton autochtone eikeltjes rapen

De eik is voor Nederland wat de leeuw is voor Afrika: koning. Maar het is een koning waar op Koninginnedag niemand aan denkt. Op de medewerkers van Bronnen Bomen na, die inmiddels een verzameling hebben om van te watertanden. Bij professionele boomkwekers staan de directe achter-achter-achter-kleinkinderen van de reuzen die de Batavieren moeten hebben gezien, toen ze Rijn afvoeren. Bezongen bomen, die door hun gigantische leeftijd magische krachten werden toebedeeld. Middeleeuwers die het kwaad wilden bezweren, bonden twee twijgen van een eik samen met een rode draad, zodat ze een gelijkbenig kruis vormen. Wie een vallend eikenblad opving, kreeg 's winters geen griep. Wie een eikel plantte bij volle maan, maakte kans rijk te worden. En al mag dat nu een scheldwoord zijn, wie als man een eikel bij zich droeg, was een stuk potenter dan de concurrent zonder eikel op zak. Aan landschapsecoloog Henny Ketelaar komt de eer toe om als eerste in te zien dat we in Nederland geen goedkope kweekboompjes uit verre landen moeten aanplanten. Tegen P+: "Onze bomen zijn aan ons klimaat aangepast. Ze zijn daardoor sterker. Ook al is er in Nederland al lang geen oerbos meer, we kunnen er toch op z'n minst voor zorgen dat de zeldzame bomen uit onze oorspronkelijke bossen bewaard blijven." Op de website van Ketelaars organisatie staat inmiddels een schatkist aan oorspronkelijke bomen en heesters. Zo maar te koop. Bronnen Bomen bezit bijvoorbeeld exemplaren van de wilde appel. Het is de allereerste boom die in Bijbelse tijden door de mensheid werd gecultiveerd - en het scheppingsverhaal over Eva opleverde waar vrouwen tot op de dag van vandaag nog steeds last van hebben. Of een prachtige collectie oorspronkelijke rozen, waaronder de zeer zeldzame bosroos (Rosa arvensis). Ketelaar heeft een missie, dat is duidelijk: "Nederland kent meer dan honderd soorten inheemse bomen en struiken. Het grootste deel van deze soorten is zeldzaam geworden, of zelfs bijna helemaal verdwenen. Er is in het verleden teveel gekapt. En bij de aanplant van nieuwe bossen niet gedacht aan ons nationale erfgoed." En daarom trekt deze week een ploeg van vijf man sterk door Nederland. Nu de eikeltjes vallen, zoeken zij naar de reuzen van de verre toekomst. De belangstelling gaat vooral uit naar eikeltjes van de oorspronkelijke wintereik, die in Nederland nog maar zelden wordt aangetroffen. Ketelaar: "Ik hoop op een oogst van anderhalf tot twee ton." P+ Webtip: Bronnen Bomen