In het komende nummer van P+ poneert de redactie de vraag of de vissers van deze wereld eens boeren moeten worden. Want: boeren die hun land in eigendom hebben, kijken wel uit om dit binnen een paar jaar door roofbouw volledig uit te putten. Zou particulier bezit misschien een halt toeroepen aan het leegvissen van de oceanen? In een alweer zes jaar oud artikel in de De Groene Amsterdammer ging de historicus en jurist C.G. Roelofsen in op de eigendomsaspecten van de internationale wateren. Hij schetste daarin de historische situatie waarin niemand zich nog zorgen maakte over de hoeveelheid vis in de wereld. "In de zeventiende eeuw was het Nederland van Hugo de Groot beslist geen machteloos klein landje. Het was een bedreigde staat, zeker, maar een staat met een groot potentieel, die aan een imperiale expansie in de Oost bezig was en op een bepaald ogenblik de leidende economische macht in Europa was. De politiek van Nederland als koloniale mogendheid bracht zekere gedragingen en geschriften met zich mee." Wij citeren Roelofsen: "Het beroemde Mare liberum maakt deel uit van een veel groter werk, De Iure praedae (Over het recht op buit), door de nauwelijks twintigjarige Hugo de Groot in 1603 of 1604 geschreven om de kaping van een Portugees schip in de wateren tussen Sumatra en Malakka te verdedigen. De lure praedae werd nooit uitgegeven omdat dat de heren van de net opgerichte Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) op dat moment slecht uitkwam. In 1609 werd een hoofdstuk over de vrije zee alsnog anoniem als een pamflet gepubliceerd, omdat dat toen weer wel in de kraam van de VOC paste. Zijn leuze "de vrijheid van de zee" heeft in het begin van de zeventiende eeuw een duidelijke politieke en economische functie gehad. In de achttiende eeuw is het beginsel bepalend geworden in het recht en in de negentiende eeuw werd het onomstreden. Het onuitgegeven manuscript van het hoofdwerk werd pas diep in de negentiende eeuw op een veiling van spullen van Hugo de Groot ontdekt." De hoogleraar plaatste kanttekeningen bij de houdbaarheid van het Mare liberum, in de 21ste eeuw. "Pas nu we strijden voor een leefbare wereld en tegen de onaanvaardbare verarming van het leven in zee, is enige beperking op de vrije zee noodzakelijk. Sterker: er moeten regelingen tot stand komen ter bescherming van het maritieme milieu en die moeten worden nageleefd en desnoods afgedwongen." Met Hugo de Groot liep het overigens slecht af. Hij werd opgesloten en na een vlucht in een boekenkist uit Slot Loevestein leefde hij in ballingschap buiten de Republiek der Nederlanden. P+ Webtip: Roelofsen in De Groene