De status van de journalist is diep gedaald. Alleen verkeersbonnen-schrijvende agenten die zich ontpoppen als tweederangs belastingbeamten zijn nog wat dieper gezakt, in de achting van het publiek. De pers wordt verantwoordelijk geacht voor een toenemend cynisme in het maatschappelijk leven. Ook voor de verminderde belangstelling in het politieke bedrijf. Sexy incidenten worden buitensporig opgeklopt, daar waar positieve veranderingen onderbelicht blijven. Daar komt de kritiek grotendeels op neer. Deze teloorgang van een schitterend beroep vraagt om een verstandig antwoord. Wat blijft, is immers de controlerende functie van de onafhankelijke pers, in een democratische samenleving. The Guardian Groep heeft dat uitstekend begrepen. Met het instrumentarium van het Duurzaamheidsverslag legt deze Britse uitgever daarom verantwoording af aan de stakeholders, waaronder de lezers. Het verslag schreeuwt om een groter zelfonderzoek bij collega-krantenuitgevers: 'Our industry is living in a parallel universe'. Want: 'Wij zitten in de business waarin we van alles in mensenhoofden stoppen en daarom een goede of een kwade kracht kunnen zijn'. Niet minder dan zestien pagina's besteedt The Guardian aan het verklaren van de redactionele integriteit. Aan lezers worden de redactionele keuzes verklaard, maar ook hoe snel feiten checken in zijn werk gaat. The Guardian legt zichzelf moeilijk te beantwoorden vragen op. Kunnen we redactionele inhoud meten? Het antwoord is ja, wanneer het gaat om de vraag hoeveel aandacht er in de krantenkolommen is voor vrouwen, voor minderheden en voor maatschappelijke vraagstukken. 'De kranten in de groep hebben samen in een jaar meer dan duizend artikelen gepubliceerd over klimaatverandering.' Maar dat zegt nog niets over de inhoudelijke behandeling van deze onderwerpen. Daarom stelde de krantengroep een 'Duurzaamheidskampioen' binnen de Raad van Bestuur aan. Er zullen meer transparante klachtenprocedures komen. Over de externe mogelijkheid om boze reacties te behandelen, meldt de groep trots: van de 168 klachten tegen The Observer en The Guardian is er niet één ontvankelijk verklaard. Het betreft hier de Press Complaints Commission, een zusje van de Nederlandse Raad voor de Journalistiek. In het rapport begint ook de waarde duidelijk te worden van alle inspanningen. Grafiekjes tonen antwoorden op vragen van lezers. Vertrouwt u de berichtgeving? Door meer openheid te verschaffen over het journalistieke selectieproces, winnen de kranten aan vertrouwen. Maar lezers bemoeien zich ook graag met hele simpele kwesties. Waarom moeten er meerdere plastic zakken om de dikke weekendbijlages heen? Het antwoord is simpel: 'Omdat er anders delen van de krant zoek raken, waardoor u gaat klagen.' Verder is het net een gewoon Duurzaamheidsverslag. De kranten gaan de CO2-uitstoot van alle vliegende verslaggevers compenseren. Maar weer niet die van freelance medewerkers. De kranten gebruiken 114.000 ton papier per jaar. Beleid om dit te verduurzamen is op komst. Ook zijn er wat vreemde uitschieters. Het watergebruik van de medewerkers steeg in het verslagjaar met 33 procent. Waarom? Dat staat helaas niet in het verslag, maar ook niet in de krant te lezen. P+ Webtip: Duurzaamheidverslag The Guardian Newspapers