Nu de prijzen van fossiele brandstoffen stijgen en de EU een richtlijn heeft opgesteld voor biobrandstoffen, zoeken steeds meer marktpartijen naar mogelijkheden voor biodiesel. Van micro-organismen en blauwwieren tot koolzaad en meerjarige oliehoudende gewassen. De Jatropha is een van die laatste opties. Juist omdat z'n zaden tot ruim veertig procent olie kunnen bevatten, legt men in Afrikan, India, Brazilië en Indonesië steeds meer grote Jatrophaplantages aan. Jongschaap geeft een korte opfriscursus over de achtergrond van de plant. "Jatropha, een wilde plant, is oorspronkelijk uit Midden Amerika afkomstig maar komt tegenwoordig bijna alle tropische gebieden voor", zegt hij. "Het is een meerjarig gewas en kan asl boom tot tien meter hoog en zestig jaar oud worden. In Afrika werd het als afscherming van de kraal en de tuintjes gebruikt. Omdat de struik giftig is, blijft het vee ervan af. Daarom wordt het tevens als braakmiddel bij vergiftiging of verjager van muskieten gebruikt. En omdat Jatropha veel olie bevat, kan je er ook zeep van maken. Nu is het de bedoeling dat Jatropha in plantagevorm bio-energie gaat opleveren." Wat maakt de struik nu zo goed als energiegewas? Jongschaap: "Jatropha kan prima overleven op arme gronden en bij droogte. Vaak is deze plant de enige opgaande vegetatie in de streek. Dat zorgt ervoor dat het erosie kan tegengaan op plaatsen waar geen landbouw meer wordt bedreven. Vanwege dit potentieel krijg ik dan ook steeds meer informatieverzoeken van Nederlandse marktpartijen die in zulke Jatropha-plantages willen investeren." Hoewel de onderzoeker goede mogelijkheden ziet, maant hij aan tot voorzichtigheid. De gunstige eigenschappen van Jatropha en een hoge productie gaan pas op bij de juiste combinatie van zon, temperatuur, water en bodemvruchtbaarheid. Pas na pakweg drie, vier jaar kan de plant volledig in productie worden genomen. En daarover is nog maar weinig bekend. "Wij hebben dan ook een wereldwijd netwerk van 450 contacten om te onderzoeken onder welke omstandigheden deze plant het beste kan groeien", vertelt Jongschaap. "Wat gebeurt er met de bodemvruchtbaarheid als de giftige perskoek niet meer op het land wordt teruggebracht? Welke lijnen zijn het minst toxisch? En op welke manieren kan Jatropha-olie bijdragen aan rurale ontwikkeling?" Zijn onderzoek - dat van oktober 2006 tot 2011 loopt - zal daarin duidelijkheid moeten verschaffen. P+ webtip: het Jatropha curcas project