Wie kieswijzers over de Amerikaanse presidentsverkiezingen raadpleegt, kan daarvoor het beste naar die van de VU gaan. Weliswaar heeft actualiteitenprogramma 'Een Vandaag' ook een kieswijzer maar die geeft toch een minder goede indruk van de posities die de verschillende kandidaten over uiteenlopende onderwerpen innemen.

Voor de P+ redactie gaat dat echter niet ver genoeg. Omdat de meeste Nederlanders een voorkeur voor de Democraten tonen, hebben wij maar eens uitgezocht waarin de verschillen tussen Obama en Clinton nu precies zitten. Want onder al het media- en imagogeweld van de laatste maanden zijn de beste bronnen gewoon de verkiezingsprogramma's van beide kandidaten zelf.

Het eerste dat opvalt, is dat Clinton en Obama - in tegenstelling tot de republikeinen - het onderwerp klimaatverandering, energie en milieu serieus nemen. Ten opzichte van 1990 moet de CO2 uitstoot in 2050 met tachtig procent (Clinton) en in 2020 met vijftig procent (Obama) zijn afgenomen. Clinton trekt, mocht ze presidente worden, de komende jaren vijftig miljard dollar voor een 'Strategic Energy Fund' uit, deels gefinancierd door het bedrijfsleven. Obama wil over tien jaar drie keer zoveel voor klimaatvriendelijke projecten en toepassingen reserveren. Zowel Clinton als Obama pleiten verder voor een sterk systeem van verhandelbare emissierechten, aanzienlijke vermindering van het olieverbruik, slimme meters en andere ICT toepassingen.

Het verschil tussen de kandidaten zit 'm in de aanpak. Obama denkt de plattelandseconomie te kunnen stimuleren door op de volgende generatie biobrandstoffen in te zetten. De zwarte kandidaat stelt 7,5 miljard liter cellulose ethanol in 2013 als een goede start voor. Clinton wil juist belastingsvoordelen vanuit het systeem voor emissiehandel voor lagere inkomens en de werkende Amerikaan gebruiken. Ook maakt ze zich sterk voor verplichte klimaatneutrale federale gebouwen, in te voeren vanaf de eerste dag van het presidentsschap. En ze overweegt groenfinanciering van milieuvriendelijke huizen (te vergelijken met het bestaande 'Connie Mae' programma van enkele verzekeraars).

Een ander verschil ligt in financiering en toegankelijkheid van de zorg (een onderwerp waaraan Hillary zich, toen Bill nog president was, trouwens behoorlijk vergaloppeerde). Elke Amerikaan moet volgens haar toegang tot de zorg behouden. Clinton gaat dat financieren door belastingen terug te dringen, zorgverzekeringen te moderniseren en een 'level playing field' voor verzekeraars op te stellen. Obama blijft in dit opzicht enigszins achter. Hij zoekt het veel eerder in samenwerkingen tussen de federale overheid, staten, bedrijven en werknemers alsmede ICT en concurrentie onder verzekeraars. In tegenstelling tot Clinton wil hij geen zorgverplichting voor alle Amerikanen.

De komende verkiezingen dit najaar zullen moeten uitwijzen wie van beiden de gelegenheid krijgt hun programma's uit te voeren. Of zal een Republikein - McCain of een ander - hen toch van de troon afhouden? Een ding is zeker: zo'n desastreus beleid als onder Bush zal in het veranderde politieke klimaat in de VS niet langer mogelijk zijn...


P+ webtips:

Clintons energie- en klimaatprogramma (PDF)

Obama's energieprogramma (PDF)

Clintons zorgprogramma (PDF)

Obama's zorgprogramma (PDF)

het kieskompas van de VU