Wat is de overeenkomst tussen het Eden project in Cornwall en de waterkubus van ontwerpbureau Arup? Nee, niet Chinees klei dat eerder uit deze Cornish’ mijnen werd gehaald. De koepels die later in deze verlaten mijn verrezen, zijn veel voor de hand liggender. Als honingraten overspannen ze drie verschillende klimaten, een gematigd, een mediterraan en een tropisch. In elk van de koepels staan planten en voedingsgewassen die zo’n 1,3 miljoen bezoekers, afkomstig uit het hele Britse koninkrijk, bijna dagelijks gebruiken. Van thee en koffie tot tomaten, grassen en granen. Een kleine honderd medewerkers en vrijwilligers geven uitleg in de belangrijkste eco-tuinen van Engeland.

Wat het Eden project zo opvallend maakt, is de constructie van de koepels. Daar hebben de ontwerpers van Arup hun inspiratie opgedaan. De visuele overeenkomsten tussen Eden en die van de waterkubus zijn meer dan opvallend. Dankzij toepassing van lichtgewicht folie en een stalen honinggraatstructuur zijn immers grote overspanningen mogelijk. De structuur kan tot driehonderd keer zijn eigen gewicht dragen. Omdat dit milieuvriendelijke folie licht en warmte doorlaat, wordt de energiebesparing van zo’n 30 procent begrijpelijk. Wel moesten de ontwerpers van de Chinese autoriteiten aantonen dat het ontvlambare ETFE-folie geen gevaar voor publiek veroorzaakt.

Om deze complexe structuur uit te rekenen, heeft Arup gebruik gemaakt van de meest moderne 3D technieken. Elke zeepbel in de waterkubus heeft zes raakvlakken en elke knoop tot 36. Het gevolg daarvan was dat het Britse ontwerpbureau een slordige miljoen raakvlakken moest vaststellen. Hoeveel de waterkubus heeft gekost, durft niemand hardop te zeggen. In de begroting staat 81 miljoen maar schattingen lopen tegenwoordig uiteen van honderd tot 140 miljoen euro.

Chinese autoriteiten beweren dat er tijdens de bouw van de waterkubus, in tegenstelling tot dat van het Olympisch Stadion (of ‘vogelnest’ in de volksmond), geen slachtoffers gevallen zijn. In de bouwputten voor het Olympisch Stadion werken migranten, boeren die voor werk naar de stad getrokken zijn en nauwelijks voorlichting over veiligheid krijgen. Lassers werken door in de stromende regen, bouwvakkers dragen dunne katoenen gympies en in een eethuisje op het terrein wordt tijdens de middagpauze alcohol geschonken, berichtte het AD vorige maand. Volgens de Britse krant The Times raakten drie bouwvakkers ernstig gewond en vielen er in 2006 en 2007 twee doden. Zulke misstanden zijn nog niet over de bouw van de waterkubus gerapporteerd. P+ webtips: Meer beelden van de waterkubus het Eden project