De problemen van Westlandse tuinders zijn in de energiewereld bijna een jaar bekend. Was de regio voor 2007 een afnemer van stroom, door de snelle uitbreiding van tuinders met WKK installaties is het Groene Hart een stroomleverancier geworden. In hun grote, dure kassen met nog hogere opbrengsten verstoken ze aardgas om de planten van warmte en CO2 te voorzien. Maar dat niet alleen. Hun installaties brengen ook stroom voort, reden waarom deze WKK (warmte/kracht) installaties genoemd worden. Die energie leveren ze vervolgens als duurzame stroom aan het net.

En daar komt het dilemma waarmee de landelijke en regionale netbeheerder zich vorig najaar geconfronteerd zagen. Op de Maasvlakte willen Eneco, Intergas en E On twee gasgestookte en een kolengestookte elektriciteitscentrale bouwen. De ruimte op het net hebben ze meteen contractueel vastgelegd. Maar als die in bedrijf komen, leveren de gasgestookte centrales respectievelijk 840 en 400 megawatt. En die van E On zelfs meer dan duizend megawatt. Voor zowel de bijna 500 megawatt van de tuinders als de ruim 2300 megawatt van de energiebedrijven heeft de netbeheerder op dit moment onvoldoende capaciteit. De bouw van een nieuw transformatorstation kan pas in 2012 plaatsvinden.

Dat is te laat voor de tuinders. Begin oktober viel, tot hun grote verbazing, een brief op hun deurmat waarin gesteld werd dat ze geen stroom aan het net kunnen leveren. Ondertussen hebben ze wel, voor tientallen miljoenen euro’s, investeringen in de nieuw te bouwen kassen gedaan. En de WKK installatie vormt de grootste kostenpost. Zonder die installatie is het voor de tuinders onmogelijk om financieel boven de rode streep uit te komen en zullen ze enige jaren achterstand oplopen.

In eerste instantie reageerde het Rijk tamelijk laconiek. Maar er komt steeds meer decentraal en duurzaam vermogen. Niet alleen in het Westland maar ook in de noordelijke provincies. Minister Maria van der Hoeven (Economische Zaken) beloofde aflopen Kerst dan ook dat ze de wet zal aanpassen en afstapt van het principe ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’ bij de netbeheerder. Duurzaam opgewekte stroom krijgt voorrang op fossiel opgewekte energie. Als lapmiddel wijkt ze uit naar congestiemanagement waarbij producenten worden beloond om tijdens het piekaanbod niet te produceren. Dat systeem zal 1 mei van start gaan.

P+ webtip: Westland Powerpoint