Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
09 november 2008

Femke Halsema lanceert nieuwe wereldregels voor bankieren

Halsema stelde zich in theater Carre de vraag "hoe we de financiële sector kunnen hervormen, zodanig dat deze dienstbaar is aan een duurzame economie en een rechtvaardige samenleving."  Voor een zaal vol beleggers en spaarders van de ASN Bank deed ze vervolgens tien voorstellen. "Sommige rijp en groen, waarbij ik er overigens niet vanuit ga dat ze alle tien met gejuich worden ontvangen", aldus Halsema.1.    De elementaire nutsfunctie van het klassieke bankieren dient in ere te worden hersteld, door dit los te maken van alle activiteiten die veel risicovoller zijn. Dat kan betekenen dat mega-instellingen opgesplitst moeten worden. Het moet zeker betekenen dat er harde schotten komen te staan tussen het reguliere spaar- en leenverkeer en andere activiteiten, zoals assertief vermogensbeheer of het (her)verzekeren van financiële producten.
2.     De eisen aan het kapitaalratio (bijvoorbeeld minimaal 10 procent) en aan leverage of de hefboom (dat wil zeggen de verhouding tussen het uitgeleende kapitaal en het daadwerkelijke vermogen) moeten aanzienlijk worden aangescherpt. Bij het kapitaalratio moet gedacht worden aan minimaal 10 procent, bij leverage moet dan worden gedacht aan een  factor 10, in plaats van de factor 20, 30 of zelfs 50 die nu voorkomt aangescherpt te worden. Afhankelijk van het risicoprofiel van de instelling moet hierin enige variatie kunnen worden aangebracht.
3.    De beloningstructuur moet beheersbaar worden. Verbiedt alle bonussen, eventueel met uitzondering van echt hele lange termijn bonussen, zodat de duurzaamheid van een prestatie onomstreden is. Daarbij moeten ook de vaste beloningen in omvang worden teruggedrongen en onder bancair toezicht komen te staan.
4.    Dit vereist dat er een Code Maatschappelijk Verantwoord Bankieren wordt opgesteld, met een zwaarder regime dan de huidige Code Tabaksblatt kent. Sluitstuk daarop zijn de plicht voor een bankier om, vergelijkbaar met notarissen, een eed af te leggen en de aanscherping van strafrechtelijke aansprakelijkheid.
5.    Instellingen die zich aan toezicht proberen te ontrekken, door hun (hoofd)zetel te verplaatsen naar een monetair of belastingparadijs moeten worden uitgesloten. Alle instelling die in Nederland actief zijn, dienen aan de regelgeving in ons land te voldoen.
6.    Laat ruimte voor financiële innovatie, maar eis wel dat Centrale Banken of een mondiaal toezichtorgaan, vooraf toetsen of nieuwe (derivaat)producten op de markt toegelaten mogen worden.
7.    Grijp in bij de huidige Credit Rating Agencies. Rating mag niet meer in handen zijn van commerciële bedrijven. Breng de Credit Agencies onder publieke verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld bij de Autoriteit Financiële markten en, of Centrale Bank. (Deze en voorgaande voorstellen vereisen uiteraard wel een flinke investering in de kwaliteit van de toezichthouders.)
8.    Zorg dat bovenstaande voorstellen internationaal gedragen worden, door ze zoveel als mogelijk onder de zogenaamde Basel afspraken te brengen. Dat betekent dat er een Basel 3 akkoord zal moeten komen.
9.    Ondersteun alle pogingen om tot een Bretton Woods 2 te komen, dat begint al rond de grote top op 15 november in de VS. Streef er naar dat de dollar haar unieke positie verliest en alleen de nationale munt van de VS wordt, en zorg er voor dat een nieuwe munt (de Global) de internationale rol van de dollar overneemt. Dit betekent ook dat IMF wordt versterkt.
10.  Zorg er voor dat de nationale politieke controle op het systeem, de toezichthouders en de regering aan scherpte en kwaliteit wint, om te beginnen door een parlementair onderzoek op te starten.P+ webtip: Volledige toespraak Halsema