Nijpels roept op tot een burgerinitiatief Duurzaamheid. Hij riep door zijn megafoon: “Wanneer wij 40.000 handtekeningen verzamelen, kunnen we de Tweede Kamer verplichten een wetsvoorstel te bespreken. Er moet een aparte minister voor Energie komen. Die portefeuille is nu verspreid over teveel ministeries. Er is met Jacqueline Cramer nog nooit een minister van VROM geweest die meer verstand van zaken had, maar ze kan in de ministerraad in de Trêveszaal nooit met haar schoen op tafel slaan.” De nieuwe P+ staat vol met mensen die beseffen dat alles er al is. Kennis, producten, netwerken. Onder hen ook Marjan Minnesma van Urgenda, die samen met Jan Rotmans op een dag meer dan duizend duurzame initiatieven tegelijkertijd startte, op de Nacht en de Dag van de Duurzaamheid. In de Biografie die P+ van Marjan Minnesma van Urgenda publiceert, krijgt ze de vraag voorgelegd wat voor haar de belangrijkste lessen zijn, als het om veranderingen gaat. Haar antwoord: “Dat het uiteindelijk op mensen neerkomt en dat je er een bepaald slag mensen voor nodig hebt. Mensen die bereid zijn anderen door de bocht te trekken, enthousiasme te genereren. Dat moet je kunnen, daar heb je een soort sociale intelligentie voor nodig. Bij veel transitieprocessen is het in het begin een kwestie van kijken, naar de historie bijvoorbeeld. In de Haarlemmermeer zijn we bezig geweest. Dat was vroeger een pioniersgebied. Die mensen hebben het destijds na de drooglegging heel moeilijk gehad. Er werd veel gedronken, er gingen er veel dood, Maar ze hielden vol. Dat thema hebben we opgepakt. Dus de vraag opgeworpen: “Kunnen we van de Haarlemmermeer weer een nieuw pioniersgebied maken?” En dan als het gaat om duurzaamheid, welteverstaan. Zo’n proces voeren we uit met de koplopers uit zo’n gebied. Het zijn mensen die op persoonlijke titel meedoen. Boeren. Rabobank. Flora Holland. Van alles. Een historicus. Allemaal mensen met veel historische verankering. Als je die snaar weet te raken, krijg je enorm veel enthousiasme.”

Volgens Minnesma is niet zo dat er honderdduizend wetten in de weg staan. “Het is eerder zo dat mensen niet weten hoe het systeem werkt. Ik heb niet zo’n last van de wetgeving. Maar dat komt ook: ik ben zelf jurist. Ik zie de wegen er om heen. We hebben er ook onderzoek naar gedaan en dan blijkt dat 80 procent van de dingen waar we van dachten dat wetgeving een probleem was, dat niet blijkt te zijn. Dan heeft het aan een gebrek aan kennis gelegen of aan slecht procesmanagement. Of men laat zich intimideren wanneer iemand zegt: dat kan niet door Europa.”

Minnesma geeft een voorbeeld: “Ik heb een afgewezen voorstel voor zilte landbouw op de Waddeneilanden herschreven. De ambtenaar eiste eerst dat het ondernemend moest zijn, maar wees het vervolgens af omdat het te commercieel was. Ik heb het verzoek toen kloppend gemaakt. Het werd weer afgewezen door diezelfde jurist die toen ook zei dat het van de EU niet mocht. Dat was helemaal niet zo. Maar zo zie je: één man op een ministerie kan het verstieren. Hij bleek uit persoonlijke rancune te handelen.”

P+ webtip: Coververhaal P+ over Urgentie