Iedereen raadde hem af om een boek van meer dan 500 bladzijden te gaan schrijven. Hij deed het toch. Waarom: "Omdat er een blinde vlek is in ons bewustzijn en in de managementliteratuur. En toch drijft juist deze plek ons persoonlijke en collectieve bewustzijn als mensheid. Het is een gebied dat niet is ontgonnen. Het is een proces dat topbeslissers kennen, en ook iedereen die een rol heeft in veranderingsprocessen. Maar niemand kan erover praten. De eerste keer dat ik dit merkte was in Wenen. Ik wist dat er een belangrijke bestuurder in de zaal zat. Maar hij zei niets en nam ook niet deel aan het gesprek. Dus ik ging na afloop naar hem toe. Hij zei: "Er was niet echt iets nieuws in wat je zei, maar ik wist niet dat ik dat al wist." Dat was voor mij het allergrootste compliment dat ik kon krijgen. Dat ik de veranderaars een taal kan geven die ze in staat stelt om op een subtiele manier over hun ervaringen te vertellen. Dat we leiderschap naar het niveau van netwerk-leiderschap kunnen brengen, de enige oplossing nu alle oude structuren om ons heen omvallen en de spanningen oplopen. Ook in Holland."Waarom zou ik als MVO-manager uw boek moeten lezen?
Scharmer: "Als je kijkt naar MVO zijn er grofweg drie niveaus van ontwikkeling. In de eerste fase was duurzaam ondernemen iets wat je erbij deed, een PR-ding, greenwashing. Op het tweede niveau ontstond een verbinding met de bedrijfsvoering. Maar ook dat niveau is beperkt. Kijk nu eens naar Toyota en de Prius. Dat lijkt mooi, maar hoe zit het met de CO2 die al die wagens uitstoten, ook de grote terreinwagens die Toyota ook produceert? Wat voegt het MVO-beleid dan werkelijk toe aan de "root-issues", de grondbeginselen van de onderneming, het aanbieden van de beste oplossing voor vervoer? Dan moeten we naar een derde niveau, praten we over systemen. Dan gaat het over groene mobiliteit, maar ook "urban planning". Dan praat je op een level die het nodig maakt dat industrie samenwerkt met de hele gemeenschap. Elke bedrijf worstelt nu met hetzelfde probleem, elk bedrijf heeft een groen team. Maar je hebt massale investeringen nodig. China steekt 16 miljard in groene energie. Om op dat niveau mee te draaien moeten we ondernemingen, regeringen en maatschappelijke organisaties tot een meer strategische en meer gefocuste inspanning komen."Hoe dat dan weer moet? Toch even het boek Theorie U bestellen. Het krijgt 5 sterren van P+, ook al is de vertaling jammergenoeg gedaan door iemand die teveel esotherische werken achter de kiezen heeft. Soms lijkt het door de belegen woordkeuze alsof je in een werkje van Krishnamurti of zo terecht bent gekomen. Stom dat de uitgeverijen van managementboeken deze titel van Scharmer, hoogleraar aan het MIT, hebben laten schieten, en goed dat het Antroposofische fonds Christofoor het belang ervan wel herkent: 544 blz, 42,50 euro, ISBN: 9789060386323. Er is ook een werkboek verschenen, onder redactie van Hein Dijksterhuis, onder andere.P+ webtip 1: Otto Scharmer in gesprek met P+P+ webtip 2: Theory of U WerkboekP+ webtip 3: Theorie U bij Christofoor