Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
28 maart 2010

Stiglitz noemt spaarders die op Wellink vertrouwden dom

We citeren nu letterlijk Stiglitz die beschrijft dat de Nederlandse toezichthouder Icesave in Nederland zijn gang liet gaan, terwijl IJsland toen al op de stoep stond bij het IMF (Internationaal Monetair Fonds).Stiglitz: "Ik had IJsland de voorafgaande jaren een paar keer bezocht en had gewaarschuwd voor het risico van het liberaliseringsbeleid. Dit land met 300.000 inwoners had drie banken die depositos accepteerden en activa kochten ter waarde van 176 miljard dollar, elf keer het BBP (bruto binnenlands product) van het land. Toen in het najaar van 2008 het IJslandse bankwezen instortte, werd IJsland het eerste ontwikkelde land in meer dan dertig jaar dat een beroep moest doen op het IMF. De IJslandse banken hadden, net als de banken elders, grote risicos genomen. Toen de financiële markten zich van die risicos bewust werden en hun geld begonnen terug te trekken, lokten deze banken (vooral Landesbanki) spaarders uit het Verenigd Koninkrijk en Nederland met Icesave-rekeningen met een hoge rente. De rekeninghouders waren zo dom te denken dat ze een hoger rendement kregen zonder risico. Misschien waren ze ook zo dom te denken dat hun eigen overheden hun taak als toezichthouder goed vervulden. Maar zoals overal waren de meeste toezichthouders ervan uitgegaan dat de markten wel voor zichzelf zouden zorgen." Stiglitz beschrijft het bekende einde als volgt: "IJsland kon zich niet permitteren honderden miljarden dollars in hun verzwakte banken te pompen. Toen deze werkelijkheid eenmaal doordrong tot diegenen die hun geld in de bank hadden gestoken, was het een kwestie van tijd voordat er een run op het bankwezen zou ontstaan. De beroering die wereldwijd volgde op het omvallen van de Lehman Brothers versnelde slechts wat hoe dan ook onvermijdelijk zou zijn geweest. Het Verenigd Koninkrijk liet zijn spierballen zien. Het ging zo ver beslag te leggen op IJslandse activa, op grond van antiterrorisme wetgeving. En toen IJsland zich tot het IMF en de Skandinavische landen wendde voor steun, eisten die dat de IJslandse belastingbetalers de Britse en Nederlandse rekeninghouders schadeloos zouden stellen, zelfs voor hogere bedragen dan waar de depositis voor waren verzekerd. Toen ik IJsland in september 2009 opnieuw bezocht, bijna een jaar later, was de woede bijna tastbaar. Waarom zouden de IJslandse belastingbetalers moeten bloeden voor de fouten van een particuliere bank, temeer daar de buitenlandse toezichthouders waren tekortgeschoten in hun taak hun eigen burgers te beschermen?"Vrije Val van Joseph Stiglitz is uitgegeven door Spectrum: ISBN 978 90 491 0335 4 en verkrijgbaar bij managementboek.nlP+ webtip: Vrije Val van Siglitz