P+ meldde al eerder dat NEN-organisatie niet zo heel blij was met de MVO Prestatieladder. Dat nieuws werd toen als gevoelig ervaren, sommige lezers snapten het niet, vonden dat het bericht niet deugde. Maar het klopte dus wel. Direct na de internationale stemming over de ISO 26000 kwam NEN met het bericht dat het niet de bedoeling is dat andere organisaties met al dit werk aan de haal gaan, om er zo een echt certificaat van te kunnen maken. Zeg maar: iets om aan de muur te hangen, zoals een kruissteekje van oogstende boeren. Ook iets om aan klanten en toekomstige klanten te laten zien. Dat kan met de nieuwe ISO-Richtlijn ook, liet de NEN weten, namelijk door middel van "zelfverklaring".

Hoe dat zal gaan? We citeren het officiele persbericht: “Op internationaal niveau is uitdrukkelijk afgesproken dat ISO 26000 een richtlijn is en geen eisenstellende norm. ISO 26000 is dus niet bedoeld voor certificatie. Organisaties die claimen een certificaat of keurmerk te kunnen verlenen gebaseerd op ISO 26000, druisen daarmee in tegen de bedoeling van de ISO-richtlijn. Om de integriteit en bedoeling van ISO 26000 te bewaken, heeft de normcommissie MVO het initiatief genomen zelf een vorm van erkenning te ontwikkelen die aansluit bij het karakter van MVO en ISO 26000. De normcommissie vindt het daarnaast van belang dat de vorm van erkenning van MVO aan een aantal voorwaarden voldoet zoals bijvoorbeeld laagdrempelig, toepasbaar voor MKB, lage kosten en een beperkte tijdsinspanning. In de normcommissie hebben onder andere vertegenwoordigers zitting van VNO-NCW, ministerie van Economische Zaken, FNV Bondgenoten, Goede Waar & Co en het MVO-platform."

Over de "Zelfverklaring MVO": Volgens de normcommissie MVO is een zogenoemde zelfverklaring dat de organisatie ISO 26000 toepast de beste oplossing. Dit sluit het meeste aan bij het gedachtegoed van ISO 26000: MVO doe je vanuit jezelf en met een zelfverklaring leg je daar als organisatie zelf verantwoording over af aan de stakeholders. De keuze voor een zelfverklaring spreekt ook MVO Nederland aan. Daarom gaat de normcommissie in samenwerking met MVO Nederland een “handleiding” ontwikkelen voor het opstellen van een “zelfverklaring MVO/ISO 26000”. Deze handleiding biedt ondersteuning in het proces om te komen tot een zelfverklaring en geeft aan hoe een organisatie haar zelfverklaring het beste kan onderbouwen. Met de handleiding wordt beoogd de kwaliteit en betrouwbaarheid van zelfverklaringen van de toepassing van ISO 26000 te vergroten. Het streven is om op het introductieseminar van ISO 26000 op 9 december 2010 deze handleiding voor zelfverklaringen te introduceren. Overigens: in Denemarken komt er wel een certificaat voor ISO 26000 op de markt.

Enkele cijfers: 99 "ISO-landen", waarvan 69 onwikkelingslanden, en 42 maatschappelijke organisaties (zoals de VN en de ILO) hebben de standaard voorbereid. In totaal hebben er vierhonderd mensen deelgenomen aan de grootste werkgroep ooit van ISO.

Op 12 juli is Final Draft International Standard/ISO 26000 (FDIS, resultaat van de op een na laatste stap in het ISO-proces) gepubliceerd. De laatste stemming was in Oslo. 93 Procent van de landen stemde voor. Dit betekent dat de eis van minimaal 66 procent positieve stemmen ruimschoots bereikt is. Er mocht niet meer dan 25 procent van de landen negatief stemmen. In totaal maakten vijf landen gebruik van de mogelijkheid om nee te zeggen. Nu FDIS/ISO 26000 is goedgekeurd, kan de volgende stap gezet worden: de publicatie van ISO 26000. Naar verwachting wordt deze definitieve versie van ISO 26000 half november 2010 gepubliceerd.

De verwachting was dat de Golfstaten een positieve stem zouden uitbrengen. Tijdens het laatste overleg in Kopenhagen over de Draft ISO 26000 werd hun belangrijkste bezwaar tegen de richtlijn weggenomen: gebruik van het begrip "sexual orientiation". In de concept-tekst van de richtlijn staan voorbeelden op basis waarvan men niet mag discrimineren. Met "sexual orientation" werd onder meer homoseksuele geaardheid bedoeld. Deze term lag vooral bij de Islamitische landen zeer gevoelig en leek te leiden tot afwijzing van ISO 26000. In een aparte werkgroep is de term uiteindelijk gewijzigd in "personal relationships".

Bij de tegenstemmers zaten de Amerikanen, ouderwets bijna, zoals de VS ook achterbleef toen het Verdrag van Kyoto over het terugdringen van broeikasgassen werd ondertekend.

Bij publicatie van de definitieve norm wordt de gehele ISO 26000-werkgroep, inclusief de IDTF (International Drafting Task Force) opgeheven. Gelijktijdig wordt de Post Publication Organization (PPO) opgericht. Deze organisatie ondersteunt de komende drie tot vijf jaar de promotie van ISO 26000. Nederlands normcommissielid Hans Kröder is gekozen als een van de leden van deze PPO.

P+ webtip: ISO 26000