Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
20 november 2010

Biochar: Hollandse boeren gaan door met Inca-bemesting

Wikipedia heeft een uitstekend verhaal over het belang van biochar. "De ontdekkingsreiziger Charles Orton maakte in 1870 als eerste melding van de zwarte grond in zijn boek The Andes and the Amazon. In 1879 beschreef Herbert Smith de verbazingwekkend goede groei van suikerriet op deze grond. De Wageningse bodemkundige Wim Sombroek schreef in 1966 de eerste wetenschappelijk studie over houtskoolbemesting onder de titel Amazon Soils. De toplaag die hij bestudeerde kan tot negen procent koolstof bevatten. Dit heeft geleid tot het idee CO2 in de grond op te slaan, in plaats van deze te laten bijdragen aan het broeikaseffect. Voor zulke kunstmatige aarde is de naam biochar bedacht. Via pyrolyse zou organisch afval moeten worden gesplitst in gassen (die vervolgens als biobrandstof kunnen dienen) en een vast koolstofrijk residu, dat met grond kan worden vermengd. De koolstof zou dan voor honderden of zelfs duizenden jaren zijn vastgelegd. Het proces komt neer op een sterk vertragen van de biologische koolstofkringloop: het organisch afval zou anders zijn koolstof veel sneller aan de atmosfeer teruggeven."Klimaatwetenschappers, tropische landbouwkundigen en ontwikkelingswerkers zijn sterk geïnteresseerd in het concept, omdat het toelaat een aantal enorme problemen simultaan aan te pakken. Door arme tropische bodems veel vruchtbaarder te maken kan de ontbossing veroorzaakt door "slash-and-burn" landbouw teruggeschroefd worden. Bovendien leidt de verhoogde gewasopbrengst tot grotere voedselzekerheid onder de 300 tot 500 miljoen arme boeren die aan de rand van tropische wouden aan landbouw doen. Wanneer tenslotte moderne pyrolyse-systemen worden geïntroduceerd bij deze bevolkingen kunnen zij voor het eerst van moderne energie-diensten genieten. De energie in kwestie is koolstof-negatief, en de biochar is een restproduct van de opgewekte elektriciteit. "In zijn recente studie over de wijze waarop de mensheid koolstofdioxide uit de atmosfeer kan (en moet) halen, beschouwt de beroemde Amerikaanse klimaatwetenschapper James Hansen biochar als een van de meest realistische opties. Andere opties omvatten de opslag van biogene CO2 in geologische formaties (zoals uitgeputte olie- en gasvelden).
"Recent werd het Biochar Fonds opgericht, een organisatie die biochar aanwendt om enkele van de grootste problemen in de ontwikkelingswereld simultaan aan te pakken: honger, ontbossing, energie-armoede en klimaatverandering."En bij deze ontwikkeling sluiten dus ook de innovatieve boeren van Kiemkracht aan. De ondersteuning komt van de Commissie Teelt van het Productschap Akkerbouw en het bestuur van Innovatienetwerk. Kiemkracht moet een bijdrage leveren aan een sterke positie van de akkerbouw op langere termijn. De boeren laten weten: "Kiemkracht heeft de eerste drie jaar vier concepten ontwikkeld: Zelfbemestende Akker, HipHapje, Klimaatreddende Bodem en SmartBot. Het eerste concept was gericht op het terugwinnen van mineralen (vooral fosfaat) uit restproducten. Andere partijen hebben dit al snel opgepakt en werken het verder uit. Onder de naam Hiphapje werden moderne, gezonde voedingsmiddelen van plantaardige eiwitten ontwikkeld en vermarkt. Dit heeft geleid tot de opening van de Vegetarische Slager, op 11 oktober 2010 in Den Haag. De concepten Klimaatreddende Bodem en SmartBot worden in de tweede fase van Kiemkracht voortgezet. Klimaatreddende Bodem gaat over de toepassing van Biochar, een bodemverbeteraar waarmee tegelijkertijd langdurig CO2-in de bodem wordt vastgelegd. Het biedt een alternatief voor ondergrondse CO2-opslag en kan geld opleveren via de handel in emissierechten. Bij de ontwikkeling van Biochar werkt Kiemkracht samen met de Provincie Groningen. Het concept SmartBot gaat over de toepassing van agrorobotica. Daarnaast gaat Kiemkracht verder met het toepassen van lupine in veevoer, onder de naam BoernBoonBrok."P+ webtip: Kiemkracht