Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
29 augustus 2011

Yumeko: Ganzendons in kussens nachtmerrie

Zoek wereldwijd naar duurzaam ganzendons en de speurtocht loopt gegarandeerd dood. Ganzendons uit China is pure dierenmishandeling. Franse ganzen kunnen niet, vanwege de vetmesterij voor de foie gras. En ganzendons uit Canada is met chloride gebleekt. Voor een duurzaam kussen moeten wij dus eendendons gebruiken, constateerden Stephan Zeijlemakers en Rob van den Dool van Yumeko. Ze willen de wereld veranderen terwijl we slapen. Wanneer is een hoofdkussen eigenlijk duurzaam? Alleen als er geen ganzendons in zit, constateerde het tweetal, na een speurtocht die ze de hele wereld over voerde. Ze begonnen net als de meeste leken met de meest basale vragen. Waar komt dons vandaan? Het meest begeerde pluis ter wereld blijkt geplukt te worden van de borst van levende ganzen. Dat lukt een keer of vier, vijf, op een heel ganzenleven. Het levert tienduizenden Chinese boertjes tien dollar per gans op. Maar ze moeten er hun vogels wel voor martelen. Volgens Zeijlemaker is het plukken van dons qua pijn vergelijkbaar met het uitrukken van een bosje hoofdhaar bij een mens. Soms worden er stukken vel meegetrokken, wonden die daarna met een stopnaald weer worden dichtgenaaid. Uiteraard zonder enige verdoving. Ganzendons uit Frankrijk dan? Met de kans dat het van ganzen afkomstig was die ook nog eens vetgemest werden voor de foie gras, met behulp van een hogedrukspuit in hun keel? Dons uit Amerika dan, waar de gans een beroemd gerecht is bij de viering van Thanksgiving? En dan alleen dons van de geslachte exemplaren? Er bleken er echter maar 300 per jaar van biologische kwaliteit te zijn, te weinig om enige omvang te kunnen maken. Uiteindelijk vonden ze in het veel gans etende Canada een acceptabele leverancier, die voldoende dons van geslachte vleesganzen kon leveren. Ze kochten een partij in en lieten er bij hun leverancier op Texel kussens van maken, de sociale werkvoorziening daar. Waar buitengewoon goed werd opgelet, want Stephan en Rob kregen een melding: "Dit dons is zo schoon, zo wit, het is bijna tè wit." Navraag in Canada naar de reinigingsmethode leverde een verklaring op: chloride. In Europa al sinds jaar en dag verboden als witmaker in de papierindustrie, in Canada nog steeds toegestaan. Uit elke deur die ze opentrokken op zoek naar duurzaam ganzendons was wel een lijk gevallen. Dus werd het eendendons. Stephan en Rob: "Een eend kan niet levend geplukt worden. Het dons groeit niet meer aan. Een eend kun je alleen dood plukken, als hij fysiek volwassen is. Een eend wordt niet ziek, heeft geen antibiotica nodig, zoals legkippen. En er worden gewoon in Nederland eenden voor de slacht gekweekt, in de buurt van Barneveld. We konden gewoon in eigen land inkopen."In de nieuwe aflevering van P+ doen ze hun verhaal over hun wereldwijde speurtocht. Het artikel is gratis te downloaden als PDF.P+ webtip: Yumeko in P+ (PDF)