Marjan Minnesma heeft iets geflikt dat vóór haar niemand heeft gedaan. De directeur van Urgenda kocht een grote partij zonnepanelen in bij een Chinese fabriek voor Nederlandse klanten. Daarmee sloeg ze twee vliegen in één klap. De hoeveelheid zonnestroom nam toe met 10 megawatt, en de prijs van zonnepanelen zakte, “al kwam dat echt niet alleen door deze actie.”

“Kennelijk moest iemand het een keer voordoen”, zegt Minnesma. “Mensen zien op tegen een hoop gedoe.” Nu de collectieve inkoopactie een succes is geworden, willen velen weten hoe ze dat voor elkaar heeft gekregen. “Ik krijg doorlopend mensen over de vloer die willen weten hoe het moet, waarop ze moeten letten. Straten die gezamenlijk zonnepanelen willen inkopen, zzp’ers die een gat in de markt zien, grote bedrijven, ngo’s, organisaties als LTO. Maar ik denk dat veel mensen onderschatten hoe ondernemend je hiervoor moet zijn.”

Hoe maakte Minnesma van haar eigen ngo tijdelijk een handelshuis? Ze ging eerst alle banken in Nederland af (op de ING na) om voorfinanciering te krijgen. Niet een bank had vertrouwen in haar. Investeerders idem dito en de Stichting Doen ook niet. “Het moest binnen korte tijd rond zijn. Daar is men niet op ingesteld.” De Chinese producent had meer vertrouwen in haar. “Ik hoefde bij de bestelling niet meer dan 20 procent aan te betalen. Dat lukte goed, want onze klanten betaalden ook 20 procent aan voorschotbetaling aan ons. Pas bij aankomst in Europa hoefden we de rest te betalen. Ze gaven bovendien extra korting die wij weer doorgaven aan klanten die drie weken voor levering al hadden betaald. Dat deed 95 procent en zo lukte het zonder lening en subsidie.”

Haar verhalen over de ónvoorziene gebeurtenissen zijn ronduit hilarisch. Minnesma spreekt van een ‘kettingreactie’. De ramp met de kerncentrale in het Japanse Fukushima noopte de schepen met de panelen tot omvaren. Vervolgens was het een crime om de panelen uit de haven van Antwerpen naar Nederland vervoerd te krijgen: het btw-nummer dat Minnesma had aangevraagd bleek niet in de internationale computers te zitten. Toen dat in orde was, waren de beschikbare vrachtwagens om de panelen naar Nederland te vervoeren besproken. “Ik heb acht maanden 40 uur per week gewerkt om het project in de hand te houden. Je moet dag en nacht klaar staan. Blijkt net dat ene schroefje niet meer leverbaar te zijn en dreigt een vertraging van drie weken bij het monteren van de panelen. Dat kan natuurlijk niet. Dus ik heb stad en land afgezocht naar een andere leverancier van het schroefje.”

“Mij lag dat ondernemende wel”, zegt Minnesma. “Maar ik denk dat een deel van de mensen die ons initiatief willen voortzetten niet ondernemend genoeg van aard zijn. Je moet er bovenop zitten en continu oplossingen verzinnen voor problemen. Je kunt niet bij elk probleem gaan vergaderen. Je moet risico’s durven lopen, anders ben je net zo traag als bedrijven in de huidige situatie, waarin iedereen op elkaar gaat zitten wachten. Wij doen dit om zonne-energie te versnellen.”

Minnesma kijkt tevreden terug. Er is een grote hoeveelheid zonnepanelen bij geplaatst zonder subsidie en met forse korting voor de klanten. Er zijn nieuwe omvormers op de markt gekomen. En honderden installateurs hebben ervaring opgedaan met het plaatsen van panelen. “Dat heeft veel installateurs aan het denken gezet. Ze zien er nu business in en zullen eerder hun klanten adviseren over te stappen op zon. Dat vind ik de winst van dit project. De banken daarentegen zien nog steeds beren op de weg. Die hebben regels, waarop dit soort projecten alleen minnen scoren.”

Ze heeft niet overwogen zonne-ondernemer te worden. “Urgenda is breder. Ik ben niet klaar met deze organisatie. Onze filosofie is dat we inspringen op dingen die anderen niet doen.” Toch kan ze het niet laten. Ze gaat haar handelstalent nu met de verkoop van zonneboilers uitbreiden.

LINK NAAR DE HELE DUURZAME 100

Tekst: Han van de Wiel 

Fotografie: Stephanie Verbeek