Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Wouter van Dieren
Wouter van Dieren
23 februari 2020

Klimaatontkenner onder valse vlag van Club van Rome

Een onthutsend journalistiek onderzoeksproject bracht dit weekend aan het licht hoe het bedrijfsleven een miljoen gulden doneerde aan de chemicus prof. Frits Böttcher om te ontkennen dat CO2 de aarde zou opwarmen. Böttcher deed dat zelfs onder de vlag van de Club van Rome, de organisatie die iets eerder de wereld had geschokt door te berekenen dat er grenzen zaten aan onze groei. Klimaatactivist Wouter van Dieren, die deze boodschap wereldkundig maakte, reageerde op het artikel door te vertellen hoe Böttcher juist probeerde hem het werk onmogelijk te maken.

Van Dieren erkent: “Böttcher was lid en medeoprichter van de Club van Rome.”  Maar hij liet zich betalen door een keur aan grote Nederlandse concerns als Shell, Akzo, KLM, Heineken, Hoogovens en NAM  om te verkondigen dat  CO2 geen broeikasgas is maar een zegen, want de planten hebben er baat bij. Van Dieren: “Als chemicus had hij beter kunnen weten.”

Volgens de oprichter van Springtij gedroeg Böttcher zich meer als een spindoctor dan als wetenschapper. Sterker nog: hij maakte het journalistieke werk van Van Dieren onmogelijk: “Het bedrijfsleven geraakte begin jaren '70 behoorlijk in de war over de Grenzen aan de groei van de Club van Rome. Böttcher was dus zeer welkom toen hij kon vertellen dat de problemen niet zo groot waren of zelfs onjuist. Hij werd overal vommissaris en draaide aan alle knoppen. Als lid van de Raad van Commissarissen van Elseviers Weekblad en adviseur van Shell zette hij de hoofdredacteur van Elsevier onder druk om mij te ontslaan toen ik een kritisch artikel over de Vapona-strip van Shell publiceerde. Toen ik Elsevier in de zomer van 1971 de primeur over de Club van Rome aanbood heeft hij dit verhinderd. Ik week uit naar NRC Handelsblad en Haagse Post. Hij blokkeerde mijn lidmaatschap van de Club van Rome omdat ik in zijn ogen een gevaarlijke linkse activist zou zijn. Toen hij zich terugtrok mocht ik (in 1991) lid worden.”

Böttcher was zich er zeer bewust van dat hij onder valse vlag voer. Hij maakte van alle gesprekken notities, waar de researchers nu dankbaar gebruik van maken. "Zo schreef de professor in 1994 in een verslag van een gesprek met Shell-topman Van Engelshoven: ‘Huub benadrukte nog eens dat ik als wetenschapper neutraler overkom dan mensen uit het bedrijfsleven.’ Ook zijn rol in de Club van Rome komt Böttcher goed uit: ‘De Club van Rome en vooral mijn optreden daarin is een mythe’, notuleert hij in december 1996. ‘Die moet je in stand houden.’

 Böttcher was bovendien niet de enige Nederlander die lid was van de Club van Rome, ook al wordt dat door Hans Wiegel werd beweerd. Van Dieren herinnert zich: “Philips research directeur Pannenborg was ook lid, en zijn collega bij Unilever, Beek, werd een fervente supporter.” Andere Nederlandse leden zijn of waren: Blauwknip, Koningin Beatrix, premier Lubbers, Peter Blom van Triodos Bank, Marcello Palazzi, Saskia Sassen en Van Dieren zelf, dus, later.

Het onthutsende artikel over de Eerste Klimaatontkenner van Nederland is onder andere gepubliceerd door de Volkskrant en op het web door Follow the Money