Wat kan een samenleving het beste bundelen om tot duurzaamheid te komen? ‘Het Goede Leven’ of ‘Liefde voor de natuur’?

Die vraag kwam op in het gesprek met hoogleraar bedrijfsethiek Ronald Jeurissen, die daarbij onmiddellijk verwees naar het werk ‘Ethica’ van Aristoteles (384 voor Christus – 322 voor Christus). Volgens deze Griekse filosoof is het leven erop gericht om jezelf te ontplooien. 

 Wat is dat eigenlijk, het goede leven?

Jeurissen in P+: “Dat is wat wij hebben geleerd van de Griekse filosoof Aristoteles. Die begon daarover. Politiek moet gaan over een gemeenschap van mensen die samen in rechtvaardigheid en vriendschap streven naar een goed leven. Bij hem was dat zeker een economie van het genoeg, want Aristoteles was ook de eerste die zich verzette tegen speculatief omgaan met rijkdom, met winstbejag. Dat zag hij om zich heen gebeuren. Atheners die geld gingen verdienen omwille van het geld. Dat vond hij een lege opvatting van het bestaan. En dat is het ook, want het is alleen maar meer geld en geld heeft geen inhoud. Het is leeg, het is ongedifferentieerd. Je kunt er van alles mee doen. Maar als je geen enkel goed idee meer hebt, dan blijft eigenlijk alleen maar een leeg utilisme over: nuts- en genotsdenken. Gelukkig leert de natuurproblematiek ons weer nieuwe waarden. Achting voor Moeder Aarde.”

De ‘Ethica’ van Aristoteles wordt door Nederlandse en Vlaamse hoogleraren filosofie gezien als het belangrijkste filosofiewerk aller tijden, zo bleek uit een onderzoek. Op internet circuleert een document met aantekeningen uit deze Ethica, waarin Aristoteles juist vraagstukken als een 'goed leven' bespreekt.