Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
CO2-accountants
CO2-accountants
16 juli 2020

Avans toont gebrekkige CO2-boekhouding aan

De CO2-boekhouding van toonaangevende bedrijven in de agrofood is niet goed gestructureerd, niet compleet of er staan onjuiste data over de uitstoot van emissies in. Sommige bedrijven moeten zelfs nog helemaal aan de verslaglegging beginnen. Dat blijkt uit onderzoek van het afstudeeratelier Carbon Accounting van Avans Hogeschool, die deze maand de eerste lichting CO2-accountants in Nederland afleverde.

In de P+ Special van deze week over CO2-accountants worden zes van de in totaal twaalf afgestudeerden geportretteerd. 

P+ constateert dat duurzaamheidsdeskundigen zoals MVO-managers en de afdeling financiën van ondernemingen nog niet tot een goede samenwerking zijn gekomen. De MVO-mensen zijn te weinig geïnteresseerd in de financiële kant van duurzaamheid en de financiële managers kijken nauwelijks naar de waarde van de maatschappelijke impact. De meeste bedrijven vragen hun accountants nog niet om een controle van hun niet-financiële prestaties. En dus rekenen de accountants de gegevens over niet-financiële informatie de CO2-voetafdruk in duurzaamheidsverslagen niet of nauwelijks na. Of bedrijven de afgelopen jaren werkelijk duurzamer zijn geworden is daardoor slecht te beoordelen. 

Uit de eindexamenscripties van de studenten blijkt hoe bedrijven in de agrofood worstelen met het correct in kaart brengen van hun CO2-uitstoot. Voor kantoororganisaties is dat vrij eenvoudig: het is grotendeels een optelsom van vervoerskilometers en energieverbruik. Bij bedrijven in het midden van de voedselketen, zoals cateraars, groothandels en de makers van kant-en-klaar maaltijden, is het achterhalen van correcte data een stuk lastiger, want toeleveranciers van vlees, vis en groenten geven niet altijd de CO2-uitstoot van hun producten door.

Alleen bij producten met een keurmerk zoals vis, boter, kaas en eieren is het voor producenten van levensmiddelen te achterhalen hoe groot de uitstoot in het begin van de keten is geweest. Voor diepvries, vleeswaren, zuivel en tapas is het bepalen van de juiste emissie ‘heel moeilijk’, volgens de kersverse CO2-accountants.

Bedrijven kopen daarom noodgedwongen bij gespecialiseerde bureaus algemene cijfers in, die niet altijd in overeenstemming zijn met de werkelijkheid. Dat ontdekten de studenten Vincent Hoskam en Quang Tran. Zij wisten het vermoeden van cateraar Hutten te bevestigen dat de ‘eigen’ duurzame vleesleverancier minder uitstoot veroorzaakt dan de ingekochte CO2-cijfers aangaven. Hutten bouwde een korte keten op met een vleesproducent in de nabije omgeving, die op zijn beurt ook weer zoveel mogelijk werkt met lokale leveranciers voor diervoeding. Dit alles scheelt vervoerskilometers en dus CO2-uitstoot. De boer veroorzaakt bovendien minder uitstoot omdat zijn dieren minder krachtvoer krijgen. Hoskam en Tran ontdekten ook een andere fout in aangeleverde CO2-cijfers. Vegetarische rookworst blijkt te zijn ingedeeld bij de categorie vlees, terwijl er wel een categorie vleesvervangers bestaat.

Veronica Aguilos en Tahis Marti hielpen bij het opzetten van een allereerste CO2-boekhouding voor het bedrijf Dalco, dat onder meer vegetarische maaltijden maakt die supermarkten onder eigen naam verkopen. Ook zij wisten te achterhalen welke producten de meeste CO2-uitstoot veroorzaken: dat zijn de populaire ‘veggie-patties’. Het is vooral de plantaardige zonnebloemolie die zorgt voor CO2-uitstoot. Het bleek echter lastig alle benodigde cijfers los te peuteren van toeleveranciers. Hun advies aan Dalco luidt dan ook: “Blijven doorvragen naar CO2-cijfers bij de leveranciers van grondstoffen en ingrediënten, want de druk van de afnemers van maaltijden om die cijfers door te geven aan de consument wordt ook steeds groter.” 

Gert Peters en Lars van Wijk kregen van de beursgenoteerde Sligro Food Group (SFG) de kans om mee te denken over vernieuwing van het inmiddels alweer tien jaar bestaande CO2-rapportagesysteem. Dat is geen luxe, want de Europese Unie komt met aangepaste wet- en regelgeving op dit gebied. Peters en Van Wijk presenteerden voor deze groothandel tal van verbeterpunten, soms heel gedetailleerd. Voor het registreren van vervoerskilometers stellen ze bijvoorbeeld voor om dat voortaan door twee mensen te laten doen, het ‘vierogenprincipe’. Belangrijker is de vernieuwde structuur van CO2-rapportage die ze in hun scriptie voorstellen. En niet te vergeten de tip om de medewerkers mee te nemen op de duurzaamheidsreis, door hier aandacht aan te geven tijdens het vaste werkoverleg: ‘Sommige medewerkers zouden graag zien dat een aparte rapportage over duurzaamheid wordt gemaakt voor werknemers’.

Lees de volledige P+ Special ‘Eerste lichting CO2-accountants’. De download van de Special is gratis.

Downloads

Meer info download je hier:

Eerste lichting CO2-accountants (2771 kb)