De allereerste acties van Scientist Rebellion
Wetenschappers plakten zich met secondelijm vast aan het ministerie van Economische Zaken in Den Haag. Het doel van deze eerste Scientist Rebellion-actie: extra aandacht vragen voor het nieuwste alarmerende klimaatrapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) ‘Migitation of Climate Change’.
Het is drie dagen na hun actie voor de Tweede Kamer. Leden van Scientist Rebellion liggen op hun knieën op het Damplein in Amsterdam. Ze zijn gehuld in witte laboratoriumjassen. Op een groot vel schrijven ze statements over de opwarming van de aarde. Ze tekenen grafieken uit de IPCC-rapporten na.
Het zaterdagpubliek stroomt niet massaal toe. Het blijft bij enkele passanten, die iets meer willen weten van die mensen die hier nu zo rustig demonstreren.
Een al 82-jarige kinderarts in ruste heeft ook zo’n witte jas aangetrokken, op de rug beschilderd met het logo van Extinction Rebellion. Hij ontmoet een kennis en begint een warm gesprek.
Een andere actievoerder, een bebaarde psycholoog van de Vrije Universiteit van Amsterdam, verhaalt over het ingrijpen van de politie een paar dagen eerder. Ook hij had zich neergezet bij het ministerie van Economische Zaken. Daar had iemand zich zelfs vastgelijmd, met secondelijm. Er zal een boete aankomen, nu er proces-verbaal is opgemaakt. Vanwege ongehoorzaamheid, gniffelt hij. Hoe hoog de bekeuring uitpakt weet hij niet. Maakt hem ook niet uit. Dat mensen de boodschap eindelijk aannemen van wetenschappers zelf, daar is het hem om te doen.
Een jonge activiste verzandt in een hopeloze discussie met een klimaatscepticus op de fiets, met een ratjetoe aan meningen die hij op internet verzamelde. Gaan activistische wetenschappers zulke mensen eerder overtuigen dan de mediaboodschap van het IPPC zelf? Dat de activiste in discussie wetenschapper is blijkt al snel, wanneer ze naar haar vel papier terugkeert en uitlegt dat er een heel spectrum aan activistische wetenschappers bestaat. “En ja, dan zitten wij wel op de uiterste linkerflank.”
Het waren de aller-allereerste acties van Scientist Rebellion NL. En de grootste internationale actie van wetenschappers voor het klimaat wereldwijd ooit, in meer dan 25 landen met meer dan 1000 wetenschappers, zegt de microbiologe Marjan Smeulders, werkzaam op de Radboud Universiteit. De nieuwe organisatie werd opgericht naar aanleiding van het uitkomen van het nieuwste IPCC-rapport. Hun Journaal-optreden werd door IPCC-auteur Heleen de Coninck ook gezien. ‘Goed bezig’, schreef ze in een mailtje aan haar Radboud-collega Smeulders, want De Coninck doceert ook in Nijmegen.
“Ik was zelf niet bij de bezetting van het ministerie”, vertelt Smeulders: “Ik was wel in Den Haag, maar stond daar net op dat moment een speech te houden. Ik heb me bij Scientist Rebellion aangesloten omdat ik me schaam wanneer ik 18- en 19-jarige studenten moet vertellen dat het mijn generatie, ik ben nu 49 jaar, niet lukt om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Staan mijn collega’s en ik daar te vertellen over het ontdooien van de permafrost en hoe enzymen het vrijkomende broeikasgas methaan versterken. De urgentie om iets te doen is in de maatschappij compleet afwezig.”
Smeulders heeft de ‘zachte vormen’ van overtuiging achter zich gelaten: “Wetenschappers hebben hun best gedaan om kennis te vergaren en de boodschap steeds dringender te presenteren. Maar dan is het één dag in het nieuws en is het weer voorbij. Niets helpt. Brandbrieven schrijven niet, petities insturen niet, rapporten opstellen niet… Dus dan moeten we maar naar de geschiedenis kijken. Die leert ons dat maatschappelijke omwentelingen altijd zijn gevolgd na grootschalige protesten op straat. Of het nu om het einde van de apartheid ging, arbeidersrechten, stemrechten voor vrouwen, er gingen altijd disruptieve acties aan vooraf. Nee, geen destructieve acties, het blijft bij vreedzaam protest. Als de groep maar groot genoeg wordt, kun je wel voor revolutionaire veranderingen zorgen. Door zulke acties bereik je sneller een sociaal kantelpunt.”
Het is drie dagen na hun actie voor de Tweede Kamer. Leden van Scientist Rebellion liggen op hun knieën op het Damplein in Amsterdam. Ze zijn gehuld in witte laboratoriumjassen. Op een groot vel schrijven ze statements over de opwarming van de aarde. Ze tekenen grafieken uit de IPCC-rapporten na.
Het zaterdagpubliek stroomt niet massaal toe. Het blijft bij enkele passanten, die iets meer willen weten van die mensen die hier nu zo rustig demonstreren.
Een al 82-jarige kinderarts in ruste heeft ook zo’n witte jas aangetrokken, op de rug beschilderd met het logo van Extinction Rebellion. Hij ontmoet een kennis en begint een warm gesprek.
"Wegens ongehoorzaamheid"
Een andere actievoerder, een bebaarde psycholoog van de Vrije Universiteit van Amsterdam, verhaalt over het ingrijpen van de politie een paar dagen eerder. Ook hij had zich neergezet bij het ministerie van Economische Zaken. Daar had iemand zich zelfs vastgelijmd, met secondelijm. Er zal een boete aankomen, nu er proces-verbaal is opgemaakt. Vanwege ongehoorzaamheid, gniffelt hij. Hoe hoog de bekeuring uitpakt weet hij niet. Maakt hem ook niet uit. Dat mensen de boodschap eindelijk aannemen van wetenschappers zelf, daar is het hem om te doen. Een jonge activiste verzandt in een hopeloze discussie met een klimaatscepticus op de fiets, met een ratjetoe aan meningen die hij op internet verzamelde. Gaan activistische wetenschappers zulke mensen eerder overtuigen dan de mediaboodschap van het IPPC zelf? Dat de activiste in discussie wetenschapper is blijkt al snel, wanneer ze naar haar vel papier terugkeert en uitlegt dat er een heel spectrum aan activistische wetenschappers bestaat. “En ja, dan zitten wij wel op de uiterste linkerflank.”
"Dus moeten we naar de geschiedenis kijken"
Het waren de aller-allereerste acties van Scientist Rebellion NL. En de grootste internationale actie van wetenschappers voor het klimaat wereldwijd ooit, in meer dan 25 landen met meer dan 1000 wetenschappers, zegt de microbiologe Marjan Smeulders, werkzaam op de Radboud Universiteit. De nieuwe organisatie werd opgericht naar aanleiding van het uitkomen van het nieuwste IPCC-rapport. Hun Journaal-optreden werd door IPCC-auteur Heleen de Coninck ook gezien. ‘Goed bezig’, schreef ze in een mailtje aan haar Radboud-collega Smeulders, want De Coninck doceert ook in Nijmegen. “Ik was zelf niet bij de bezetting van het ministerie”, vertelt Smeulders: “Ik was wel in Den Haag, maar stond daar net op dat moment een speech te houden. Ik heb me bij Scientist Rebellion aangesloten omdat ik me schaam wanneer ik 18- en 19-jarige studenten moet vertellen dat het mijn generatie, ik ben nu 49 jaar, niet lukt om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Staan mijn collega’s en ik daar te vertellen over het ontdooien van de permafrost en hoe enzymen het vrijkomende broeikasgas methaan versterken. De urgentie om iets te doen is in de maatschappij compleet afwezig.”
Smeulders heeft de ‘zachte vormen’ van overtuiging achter zich gelaten: “Wetenschappers hebben hun best gedaan om kennis te vergaren en de boodschap steeds dringender te presenteren. Maar dan is het één dag in het nieuws en is het weer voorbij. Niets helpt. Brandbrieven schrijven niet, petities insturen niet, rapporten opstellen niet… Dus dan moeten we maar naar de geschiedenis kijken. Die leert ons dat maatschappelijke omwentelingen altijd zijn gevolgd na grootschalige protesten op straat. Of het nu om het einde van de apartheid ging, arbeidersrechten, stemrechten voor vrouwen, er gingen altijd disruptieve acties aan vooraf. Nee, geen destructieve acties, het blijft bij vreedzaam protest. Als de groep maar groot genoeg wordt, kun je wel voor revolutionaire veranderingen zorgen. Door zulke acties bereik je sneller een sociaal kantelpunt.”