Skip to main content
P+ Logo
Best Practices voor een duurzame toekomst
Cover P+ De factor mens
Cover P+ De factor mens
10 december 2021

Nieuwe P+: De factor mens

Het hoofdthema in de nieuwe uitgave van P+ is ‘De factor mens’. In tal van artikelen onderzoekt de redactie hoe mensen te enthousiasmeren zijn voor oplossingen die de opwarming van de aarde tegen moeten gaan. En andere duurzame ontwikkelingen. In zijn editorial schrijft hoofdredacteur Jan Bom hierover. Het nieuwe Marktboek van P+ telt weer 100 pagina’s. Daar valt ook een bijlage van 24 pagina’s onder over het opschalen van duurzame ondernemingen. 

"Laten we beginnen met een grote fout in duurzaamheidsland. Dat is: denken dat wanneer mensen eenmaal weten dat de zeespiegel stijgt ze hun gedrag wel zullen veranderen. Technische oplossingen kunnen nog zo goed zijn, tot gedragsverandering leiden ze niet.


En waarom niet? Omdat beleidsmakers en techneuten niet luisteren naar de wensen van mensen. En dat als uitgangspunt nemen voor oplossingen.

Het goede nieuws: mensen zijn echt niet te beroerd om zich aan te passen. Iedereen weet nu echt wel dat de aarde opwarmt en dat we dat proces moeten stoppen. Het Journaal en andere media rammen de boodschap er bijna dagelijks in. Maar mensen vinden het jaar 2050 of 2100 nog ver weg en zien voor hun bijdrage graag iets op kortere termijn terug. Een tastbare beloning. Een menselijk gebaar. Dat kan van alles zijn. En het hoeft zeker de noodzakelijke duurzame maatregelen niet onbetaalbaar te maken. 

In dit nummer van P+ staan heldere voorbeelden van zulke positieve gedragsveranderingen. Best Practices, zoals we die nu inmiddels al twintig jaar verzamelen en presenteren. Volgens hoogleraar Anke van Hal werkt een ‘waarderende aanpak’ heel goed. Maar dan moeten deskundigen hun eigen vastomlijnde standpunten wel eerst verlaten en heel bescheiden (‘dienend’) gaan luisteren naar waar ‘belanghebbenden’ mee zitten. 

Voorbeeldje. In het artikel over Anke worden de ervaringen in een portiekflat in Nederland beschreven. De woningcorporatie had goed geluisterd naar wat bewoners bezighield en kwam met een onverwacht idee. Van Hal vertelt: “Het ging om etageflats waar nieuwe, zuinige ketels geplaatst moesten worden. Daar hadden de bewoners helemaal geen zin in. De overlast van de verbouwing. Dat lawaai. Zo’n ketel die alleen maar extra ruimte in huis zou innemen. En het was er al zo krap. Ze konden nu hun schoenen al niet meer kwijt. Die stonden buiten de voordeur, in de portiek. Maar niemand die ging klagen van: ik heb geen schoenenrek. Door zo’n rek toen in de portiek te bouwen, met ook de ketel in die schoenenkast, werd een prachtige oplossing gevonden waar iedereen blij mee was.” 

Andere oplossingen in de energietransitie waar bewoners blij van werden: een gezellige brede vensterbank als gevolg van buitengevelisolatie. Het oplossen van parkeerproblemen in een wijk bij het aanleggen van een warmtenet. In Groot-Brittannië ontdekten gedragswetenschappers dat het betaald aanbrengen van dakisolatie vier keer zo succesvol was als de bewoners als gratis service werd aangeboden om hun zolder schoon en leeg te maken. De Britten zagen niet langer op tegen de rommel van de verbouwing en alle andere bijkomend gedoe. 

Zulke praktische oplossingen bleken meer bij te dragen aan een oplossing dan het overdragen van kennis over CO2-uitstoot. Een wijk in de Canadese stad Toronto die dreigde te verloederen is nu een wereldwijd voorbeeld van hoe je eenzaamheid bestrijdt, hoe mensen samen groenten gingen verbouwen, een community opbouwden waar niet het negatieve, maar het positieve overheerst. En waar in die sfeer alsnog begonnen kon worden met het klimaatbestendig maken van de woningen, wat daarvoor onmogelijk was geweest.

Uit de verhalen in dit nummer van P+ blijkt: als de factor mens centraal staat, kunnen we de wereld nog makkelijk redden.”

De inhoudsopgave van dit Marktboek 8 van P+.


De factor mens: People

+ Hoe de woningnood ook kan worden opgelost
+ Het leven van de Fairtrade banaan
+ De Hollandse jungle van Anouk Griffioen


De factor mens: Planet

+ Wilde weiden, groener dan het Groene hart
Een caleidoscoop van sociaal impactonderzoek
FMO steunt kwetsbare ondernemers


De factor mens: Profit

+ Purpose veilig door Steward Ownership
+ Wat is straks de waarde van een circulair gebouw?
+ Financiering van tropisch bosbehoud


Nog geen abonnee op P+? Abonneer hier!