In 2011 was alles nog grijs dat een proefrit maakte. Maar de leeftijd van de gebruikers van elektrische fietsen zakt. Testwinnaar QWIC bediende op de gratis testdag dit jaar voor het eerst ook blondines en roodharigen. De vraag wordt actueel of de elektrische fiets ontdekt wordt door pendelaars, die de auto laten staan.

Wij betrappen onszelf op een vooroordeel. Keurig leerden wij in het marketingklasje van het NIMA hoe de adoptiecurve van Rogers werkte, met innovators, early adopters, early majority en dan uiteindelijk die sufferds die er ook eens een keertje achter kwamen: de laggards. Op de een of andere manier nestelde zich bij de innovators een beeld in ons hoofd van jonge, ondernemende mensen, die open staan voor alles wat nieuw is. Uiteraard waren de laggards dan de aller-alleroudsten, die als allerlaatsten ook nog eens een magnetron of cd-speler aanschaften.

Hoe mis kun je het hebben. De huidige markt van de elektrische fiets werd in grote stilte ontwikkeld door senioren, die zonder veel tromgeroffel een Sparta met trapversterking kochten. Pas sinds kort wordt deze markt met de nodige schroom in de media beschreven. Kranten kunnen er ook bijna niet meer omheen, want de verkopen stijgen fenomenaal en zijn misschien wel een voorbode voor de verkopen van elektrische auto’s. De mijlpaal vorig jaar: 178.000 elektrische fietsen verkocht (terwijl het aantal gewone fietsen in diezelfde periode met 1,4 procent terugliep). Het marktaandeel ‘elektrisch’ is inmiddels al 15,1 procent. En dat zijn niet alleen meer Sparta’s. Ook alle andere grote merken voeren inmiddels modellen, zoals Batavus, Gazelle, Giant, maar ook een start-up van elektrische tweewielers zoals QWIC, een label van jonge ‘Delftenaren’, die vorig jaar met hun nieuwste model de testprijs van het seniorentijdschrift PLUS wonnen. In totaal zijn er nu al 25 verschillende aanbieders van elektrische fietsen.

Een belangrijk evenement voor dit marktsegment is de testdag die de website elektrischefietsen.com organiseert, alweer voor de tiende keer. Dit jaar werd zelfs de grens van 5000 bezoekers gepasseerd. In de stand van QWIC wordt met grote blijdschap een ommekeer gesignaleerd. Een van de verkopers zegt: “Vorig jaar was alles nog grijs, dat een testrit kwam maken. Nu is er kleur in het haar gekomen. De leeftijdsgrens daalt. Er is steeds meer vraag naar lifestyle e-bikes, ook in de leeftijdsgrens van 30 tot 50 jaar.” En inderdaad, we zien een vrouw met rood geverfd haar een fiets uitzoeken voor een testrit. In de lange wachtrij voor het prijswinnende model QWIC Trend 3 zien we ook een blond hoofd. Na de 65-plussers, die de rol van innovators op zich namen, zijn het nu steeds jongere mensen die voor de early majority in dit marktsegment zorgen.

“Ik fiets twee, drie keer per week naar mijn dochter in Hoorn”, vertelt een van de proefrijdsters: “Toch wel 60 kilometer vanaf mijn huis, heen en terug. Op een gewone fiets zou ik het niet doen.” Ze loopt de heuvel in het testparcours in Amersfoort op. Heeft ze soms een slechte fiets getroffen? Met de hoogste trapondersteuning vlieg je toch met gemak tegen een berg op, als het moet? “Nee, nee, ik doe dit voor alle zekerheid, voor als de fiets eens mocht uitvallen. Of wanneer je verplicht een stukje moet lopen, omdat het niet anders kan. Sommige elektrische fietsen zijn dan zo zwaar, dat je bijna niet vooruit komt. Maar deze gaat als een veertje, hij heeft een ‘Walk Assist Functie’. Die wil ik er graag op hebben.”

Het gewicht van de meeste elektrische fietsen is inderdaad een stuk zwaarder dan gewone fietsen, door de zware batterijen, die vaak in de stang zijn verwerkt, maar ook wel onder de bagagedrager. Ook daarin is de ontwikkeling snel gegaan. De extra kracht die ontstaat bij het trappen is nu vele malen heftiger dan die bij de eerste Sparta’s, die ook nog eens het probleem hadden dat er het hele jaar door opgeladen moest worden. Een lege batterij was een kapotte batterij. Vervangen kan, uiteraard, maar wel tegen een prijs van rond de 400 euro.

Bij de groei van deze markt kon dan ook een nieuwe vorm van Wegenwacht voor fietsers ontstaan, de mobiele fietsenmaker, onder de naam Fietsned. Erik van de Logt bedient West-Friesland. “Je ziet de prijzen op tweedehandsmarkt nu snel dalen. Betaalde je een jaar geleden nog rond de 900 euro voor een Sparta van een, twee jaar oud, nu is dat alweer minder. Je kunt nu al nieuwe elektrische fietsen vanaf 900 euro kopen. Een gebruikte fiets met een kapotte batterij krijg je al helemaal niet meer verkocht. Het is jammer, maar je zult toch gewoon naar de fietsenmaker maken. En reken er op dat alle batterijen na een jaar of 5, 6 toch wel op zijn, soms eerder. Ze worden steeds zwakker en je kunt er steeds minder ver mee komen.” Van de Logt en zijn collega’s bieden een Pechpas voor de elektrische fiets van 35 euro, wat recht geeft op een kosteloze reparatie.

Ook al is de marktontwikkeling volledig aan senioren te danken, de behoefte om toch de meer sexy jongste doelgroepen te bedienen blijft. Op het fietsevent staan aanbieders die overduidelijk een design neerzetten waar alleen twintigers op zouden willen rondfietsen, pikzwart en hoekig. Ook sommige modellen van QWIC lijken bedoeld te zijn om de leeftijdsgrens verder omlaag te trekken. We zien een ‘Urban’ waar zowel voor als achter kinderzitjes op kunnen, maar ook een model met de allure van een bakfiets.

Mede-oprichter Taco Anema gelooft dan ook dat het moment nabij is dat de jonge pendelaar die buiten de stad woont, maar in de stad werkt, een elektrische fiets aanschaft. “Het is crisis. Een elektrische fiets is goedkoper dan een elektrische scooter en nog veel goedkoper dan een auto. Je hebt bovendien beweging, zonder jezelf uit te putten en bezweet op het werk te arriveren. Met gemak rijd je even van Zaandam naar Amsterdam, bijvoorbeeld.”

QWIC wist sinds de start in 2006 een dealernetwerk van 350 winkels op te bouwen en is marktleider van elektrische scooters in de Benelux. Door de TU-achtergrond van de twee oprichters zijn de modellen sterk technologisch georiënteerd. Dit jaar wordt de complete elektrische fietscollectie vernieuwd –en gewone fietsen maken ze niet.

Wijzelf deden uiteraard ook een proefrit, eerst op het instapmodel Base van QWIC, maar daarna ook op de opvouwbare Smart-e4, waar de vierkante batterypack onder het zadel is weggewerkt. We stonden stomverbaasd van de kracht en de snelheid die deze fiets op kleine bandjes wist te ontwikkelen. Uiteraard passeerden wij veel te fanatiek tijdens de hellingproef alle andere testrijders, ook al hadden we ons karretje op dat moment even niet in de eco-stand staan. In no time waren wij het parcours van 1,5 kilometer op sportpark Zielhorst rond.

De 65-plussers van Nederland hebben het nog niet zo gek bekeken.

De website van QWIC

Het fietsevenement van elektrisch fietsen met alle aanbieders

De website van hulpdienst FietsNED