Een tomatenras dat bestand is tegen tropische ziektes. Twee Nederlandse groentezaadtelers gingen ‘local’ en veroverden met het bedrijf Ewindo de Indonesische markt. De inkomens van de telers stegen met 3500 procent.

Erkenning voor Ewindo komt er nu ook uit Nederland zelf. Op vrijdag 22 november 2013 staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken. Het bezoek is onderdeel van de Nederlandse handelsmissie naar Indonesië.

Ewindo wordt volledig gerund door Indonesiërs, maar heeft Nederlandse wortels. Het bedrijf werd in 1990 opgericht door Enza Zaden en East-West Seed, beide gevestigd in Enkhuizen – de Nederlandse hoofdstad in groentezaden. De grote namen achter Ewindo zijn twee Hollanders: Simon Groot (East-West Seed) en Piet Mazereeuw (Enza Zaden). Hun families zitten al generaties lang in de Nederlandse zaadindustrie. Beide mannen zijn innovators in hart en nieren; het is hun visie dat kennis van plantenveredeling en -teelt dé basis is voor het ontwikkelen van lokale groenterassen, en daarmee voor een meer winstgevende bedrijfsvoering van boeren.

Ewindo ontwikkelt daarom nieuwe tropische groenterassen en produceert en verkoopt de zaden hiervan. Deze zaden komen tot stand met Nederlandse R&D en zaadtechnologie, en leveren groenten op die optimaal groeien in het Indonesische klimaat. De groenten zijn bovendien bestand tegen lokale ziekten en plagen. Onafhankelijk onderzoek toont aan dat boerenfamilies die het zaad van Ewindo gebruiken, hun inkomsten spectaculair zien stijgen. Ook de Indonesische vershandel in groenten (tussenhandel, logistiek, verpakkingsindustrie) profiteert van deze betere productie. Groot en Mazereeuw laten hierdoor de hele keten en dus de lokale bevolking meeprofiteren.

Het is nog niet eens zo eenvoudig om in de tropen groenten te kweken, die het hier in Nederland heel makkelijk doen. Hier twee voorbeelden, die aangeven dat je vanuit de plaats waar je onderneemt moet kweken.

Ewindo heeft een tomatenras ontwikkeld dat resistent is voor het hardnekkige ‘Gemini-virus’. Het virus trof de afgelopen vijf jaar verschillende Indonesische groenteteeltbedrijven, waaronder tomatentelers, die daarbij soms hun hele oogst verloren zagen gaan. In 2011 bijvoorbeeld werd op Oost-Java als gevolg van het virus maar liefst 70 procent (300 ha) van het areaal voor tomatenteelt verwoest. De tomatenproductie kelderde en de consumentenprijzen stegen met 300 procent. Het Tymoti-tomatenras is ook resistent voor bacteriële verwelking én groeit uitstekend onder tropische temperaturen. Omdat de tomaten vroeg geoogst kunnen worden en snel groeien, zien de boeren hun oogsten drastisch stijgen.

Een groot succes van Ewindo is ook de ontwikkeling van ‘sweet corn’ (zoete maïs) voor de Indonesische markt. Indonesische consumenten waren voorheen alleen bekend met laagwaardige maïs, die op smaak werd gebracht met suiker en die in het Westen alleen als veevoer wordt gebruikt. De zoete maïs-rassen die al in het Westen worden geteeld, zijn niet bestand tegen de hoge ziekte- en plagendichtheid in de tropen.

Dankzij de ontwikkeling van het nieuwe zoete maïsras ‘Bonanza’, hebben veel Indonesische boeren inmiddels de overstap gemaakt van reguliere maïs naar de teelt van deze smaakvollere kwaliteitsmaïs. Zoveel zelfs dat de Indonesische tuinbouwsector er een belangrijke niche bij gekregen heeft die direct en indirect duizenden banen oplevert – variërend van banen in de maïsteelt tot de horeca en verkoop op markten. In totaal voegt deze niche minstens $300 miljoen toe aan het Indonesische BBP.

Het totale areaal aan zoete maïs-gewassen in Indonesië wordt anno 2013 geschat op 75.000 hectare. Tien jaar geleden werd er nagenoeg nog geen zoete maïs geteeld. Dankzij stabiele marktprijzen verdienen Indonesische boeren goed aan de zoete maïs-teelt: met een doorsnee oogstcyclus van 70 dagen verdienen ze netto $1500 per hectare.

Deze week krijgt minister Ploumen ook het volgende lijstje ongetwijfeld te zien:
+ Marktaandeel Ewindo: 45-50% van de Indonesische markt in professionele groentezaden.
+ Grootste marktaandeel tomaat, komkommer, Chinese mosterd en kangkong (+/- 70%)
+  Ewindo levert inkomens aan 7000 zaadtelers en 35000 gewasbestuivers.
+ 10 miljoen Indonesische groentetelers gebruiken zaden van Ewindo.
+ Boeren die met Ewindo werken, verdienen nu 3500 procent (ruim 35 x meer) dan met hun vorige baan.
+ Zaadtelers die met Ewindo werken, verdienen nu 3800 procent (bijna 40 x meer) dan met hun vorige baan.
+ Ewindo werkt met 100% Indonesisch management en personeel.
+ Ewindo heeft de afgelopen 23 jaar meer dan 150 groenterassen ontwikkeld.
+ De kwaliteitsbewaking van Ewindo is gecertificeerd door de International Seed Testing Association (ISTA).

De website van Ewindo