PwC weet hoe we de enorme besparingen aan CO2-uitstoot na de lockdown kunnen vasthouden. Een zelf ontwikkelde rekentool toont hoe we door keuze van vervoermiddelen of thuiswerken niet meer terugvallen in de oude situatie, met onnodig woon-werkverkeer met de auto of vele vliegreizen. “Een blijvende verlaagde CO2-uitstoot moet zo mogelijk zijn”, zegt Renate de Lange, lid van de Raad van Bestuur van PwC Nederland. De ‘Environmental Footprint Insights Tool’ is tijdens een pilot getest met klanten, die enthousiast reageerden. 

Hoe werkt de tool? Het beeldscherm van senior manager Taco Bosman van PwC toont zijn persoonlijke CO2-footprint over het jaar 2019, het jaar voordat het Covid-19 virus Nederland bereikte. Zijn werkverkeer leverde een persoonlijke uitstoot van 1,28 ton CO2 op, waarvan 1,25 ton door autoreizen. “Ik woon 15 kilometer van het kantoor vandaan, dus dat is 30 kilometer per dag.”

Bosman maakte ook enkele treinreizen, goed voor 1,2 procent van de uitstoot. Vliegen deed hij dat jaar helemaal niet, in tegenstelling tot heel wat van zijn andere collega’s bij PwC. Het is nu eenmaal een internationaal accountants- en advieskantoor van ruim 5500 medewerkers, met grote klanten over de hele wereld. 

Het scherm beloonde Bosman aan het einde van dat jaar 2019 met het plaatje van een vrolijke fietser. Hij was dus zeker geen grootgebruiker van vervoer. Toch zouden er nog 63 bomen nodig zijn om zijn 1,28 ton aan CO2-uitstoot te compenseren. Anders gezegd: ondanks alle zuinigheid staat zijn uitstoot toch nog gelijk aan 6,3 vluchten van Amsterdam Schiphol naar London Heathrow.

Maar toen arriveerde het virus Nederland. Ook Bosman kwam vele maanden in lockdown thuis te zitten, waar hij samen met een team van 15 mensen verder werkte aan de perfectionering van de tool. De staafdiagram op zijn persoonlijke dashboard dook in 2020 dus spectaculair omlaag. Alleen in de maanden maart, juli en augustus was het kantoor van PwC open. Bosman stootte de afgelopen 12 maanden nauwelijks meer CO2 uit. 

Voor deze ‘lockdown-maand’ februari 2021 zijn er nog maar 0,46 bomen nodig om zijn autokilometers te compenseren, bijvoorbeeld. Bosman leerde, net als zovele andere Nederlanders, hoe hij met digitale middelen toch kon overleggen met collega’s en klanten, zonder een stap buiten de deur te hoeven zetten. Maar anders dan zovele andere Nederlanders zagen de medewerkers van PwC die meededen aan de pilot wat het spectaculaire effect was van hun reisbeperking. 

Zal deze ervaring beklijven bij PwC? Renate de Lange denkt van wel. Ze kent de organisatie door en door, en klom in 25 jaar op tot in de bestuurskamer, waar ze nu verantwoordelijk is voor klantcontacten en duurzaamheid. “We zijn al veel langer bezig met het berekenen van onze footprint. En we praten al veel langer over de vraag of alle vliegreizen wel zo noodzakelijk zijn. Door de coronacrisis is het antwoord op deze vraag ineens tastbaar geworden. Iedereen bij PwC heeft nu kunnen zien hoe enorm groot de besparing op CO2 is. En toch is ons werk gewoon doorgegaan.”

Maar moet zij dan geen klanten meer bezoeken? “Ik ben kritischer geworden op de vraag: wie moet ik iemand nu echt persoonlijk zien? Ik denk dat ik nieuwe klanten de eerste keer nog wel in de ogen wil kijken. Zo’n eerste gesprek zal veel meer het karakter krijgen van een persoonlijke kennismaking. De zaken komen daarna wel. Op basis van een eerste goede gesprek van mens tot mens kan de voorgang van gewone werkzaamheden daarna veel meer digitaal zijn.”

De Lange denkt vooruit: “Met de meetbare effecten kun je gaan rekenen. Stel dat je als persoon, of als afdeling, of als project een bepaald CO2-budget zou krijgen toegewezen. En je weet dat je heel graag volgende jaar een congres in de VS wilt bijwonen. Dan kun je deze tool ook gebruiken om te gaan plannen. Laat ik een andere vliegreis naar Dubai die minder belangrijk is schieten? Haal ik het dan? Hoeveel vaker moet ik dan de trein nemen? Of de fiets, zoals een klant van ons als tip gaf?”

Alle afzonderlijke dashboards komen ook weer samen in een totaaloverzicht voor de hele organisatie van PwC. De Lange: “We weten dat we als PwC Nederland in 2019 in totaal 16.846,35 ton aan CO2 hebben uitgestoten door mobiliteit. Daar moeten 842.318 bomen een jaar lang CO2 voor opnemen. We weten ook dat vliegreizen voor het grootste deel hiervoor verantwoordelijk zijn. Kunst wordt nu om niet in die oude situatie terug te vallen, maar de besparing vast te houden. Voor ons als organisatie is dat ook echt een financiële besparing, want wij rekenen intern met een CO2-prijs van 100 euro per ton uitstoot.”

De afgelopen winter introduceerde PwC de tool ook bij klanten, bij wijze van pilot. Zij kregen daardoor inzicht in de vraag hoeveel CO2-uitstoot PwC veroorzaakte om de opdracht te kunnen doen. De Lange: “Ook hiervan denken we dat het een positief effect heeft. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk om de werkzaamheden voor de accountantscontrole voor een groot deel bij de klant op kantoor te doen. Nu we de CO2-uitstoot die dit veroorzaakt met deze klant delen, wordt de vraag bespreekbaar: kunnen wij een deel van het werk thuis doen? Of je gaat met twee mensen naar een klant: carsharing. Is het mogelijk om in één auto naar de klant te rijden, wanneer je bij elkaar in de buurt woont?”

Gaat PwC de tool ook voor eigen gebruik aan klanten leveren?

De Lange, bevestigend: “Zeker, ook al lijkt niet elke organisatie op die van ons. Bij een bouwbedrijf zullen we een aanpassing moeten doen, om ook de CO2-uitstoot van bijvoorbeeld aan de bouw gerelateerde zware voertuigen in de tool op te nemen: hijskranen, vrachtauto’s, noem maar op.”

Wat jammer dat alle bedrijven in Nederland deze tool nog niet in hun bedrijfsvoering hebben opgenomen. Het zou niet alleen een duidelijk getal hebben opgeleverd over de effecten op de bespaarde CO2-uitstoot over 2020, bruikbaar voor het maatschappelijk jaarverslag. Het zou ook een oproep zijn om niet terug te keren naar het ‘oude normaal’, maar een stimulans om met cijfers onderbouwd de klimaatwinst door de lockdown te continueren.

Meer over Renate de Lange van PwC Nederland