In eigen buurt begint de systeemverandering
Er is een stille groep in de samenleving die hard werkt aan systeemverandering. Vanuit de eigen buurt. Dat ziet Carol Gribnau, algemeen directeur van Stichting DOEN. In deze column beschrijft ze haar ervaringen met het Postcode Loterij Buurtfonds.
"De trage onderstroom in de samenleving is een voorbode van grote ontwikkelingen, stelt Jan Rotmans in een interview met Paul van Liempt over zijn boek ‘Perfecte Storm, op zoek naar een nieuwe balans’.
De grote transities gaan over ons allemaal, burgers, maar worden lang niet altijd vormgegeven mét burgers. Steeds meer mensen dreigen hierdoor los te raken van de samenleving. Ze voelen zich onthecht en ontvreemd. Rotmans benadrukt ook dat afbraak van bestaande systemen met grote herrie van tegenstanders gepaard gaat. Tegelijkertijd, zegt hij, bouwt het overgrote deel van de samenleving in stilte aan de opbouw van een nieuwe, betere samenleving.
Die stille groep die aan die nieuwe samenleving werkt, zie ik bij DOEN elke dag weer. En elke dag geeft het mij hoop. Of het nou gaat om bewoners die energie coöperaties oprichten of burger coöperaties als Land van Ons die gezamenlijk landbouwgrond aankopen om de biodiversiteit te herstellen. In het bijzonder zie ik het bij het Postcode Loterij Buurtfonds, een initiatief dat wij 3 jaar geleden samen met de Postcode Loterij zijn gestart.
Die afgelopen jaren heeft het Postcode Loterij Buurtfonds al meer dan 2.000 bewonersinitiatieven ondersteund. Van relatief kleine buurtprojecten zoals een gezamenlijke moestuin, een openlucht podium of een beweegpark voor de buurt. Tot ook zeer impactvolle, buurtoverstijgende initiatieven. Een bijzonder voorbeeld is de Afrikaanderwijk Coöperatie in Rotterdam, die na onderhandelingen met de gemeente Rotterdam een grondstoffenstation kon bouwen op de grootste markt van Rotterdam om daar met mensen uit de buurt het afval van de markt te scheiden. Met dit initiatief zorgen zij voor lokale werkgelegenheid, betrekken zij de marktbezoekers bij duurzaamheid en zorgen zij ervoor dat de markt overdag schoner is.
Wat al deze bewonersinitiatieven met elkaar gemeen hebben is dat burgers het heft in eigen handen nemen. En dat zij bestaande systemen kunnen veranderen, bijvoorbeeld omdat gemeenten niet langer projecten opleggen, maar dat het initiatief bij de bewoners zelf ligt. Zij weten zelf immers goed wat er nodig is. Het zorgt voor betrokkenheid, sociale cohesie en eigenaarschap. En daarmee voor echte verandering.
Rotmans stelt dat we ons als samenleving in een overgangsfase bevinden naar een mooiere, schonere en meer sociale samenleving. Met hem hoop ik dat ook. En dat hoopvolle verhaal, dat wij met elkaar de verandering vorm kunnen geven, mag echt meer verteld worden.
In oktober hebben wij samen met de Postcode Loterij een grote campagne uitgerold waarbij we een aantal mooie partners van het Postcode Loterij Buurtfonds in de spotlights hebben gezet op televisie, in interviews en met online video’s. Een van de doelen was om zoveel mogelijk mensen te inspireren met mooie voorbeelden. Uit extern onderzoek is gebleken dat een meerderheid van de mensen die de campagne hebben gezien zich ook daadwerkelijk geïnspireerd voelt en meer geneigd is om zichzelf te gaan inzetten voor hun buurt.
Wij blijven ook in 2024 deze positieve onderstroom volop ondersteunen. En zullen hem in deze donkere tijden nog meer zichtbaar maken en daarmee gehoor geven aan de oproep van Rotmans om het positieve perspectief te schetsen. Want als die trage onderstroom de voorspeller is waar de samenleving naartoe gaat kunnen we met dit verhaal in het achterhoofd hoopvol het nieuwe jaar in."
Carol Gribnau is algemeen directeur Stichting DOEN
"De trage onderstroom in de samenleving is een voorbode van grote ontwikkelingen, stelt Jan Rotmans in een interview met Paul van Liempt over zijn boek ‘Perfecte Storm, op zoek naar een nieuwe balans’.
De grote transities gaan over ons allemaal, burgers, maar worden lang niet altijd vormgegeven mét burgers. Steeds meer mensen dreigen hierdoor los te raken van de samenleving. Ze voelen zich onthecht en ontvreemd. Rotmans benadrukt ook dat afbraak van bestaande systemen met grote herrie van tegenstanders gepaard gaat. Tegelijkertijd, zegt hij, bouwt het overgrote deel van de samenleving in stilte aan de opbouw van een nieuwe, betere samenleving.
Die stille groep die aan die nieuwe samenleving werkt, zie ik bij DOEN elke dag weer. En elke dag geeft het mij hoop. Of het nou gaat om bewoners die energie coöperaties oprichten of burger coöperaties als Land van Ons die gezamenlijk landbouwgrond aankopen om de biodiversiteit te herstellen. In het bijzonder zie ik het bij het Postcode Loterij Buurtfonds, een initiatief dat wij 3 jaar geleden samen met de Postcode Loterij zijn gestart.
Die afgelopen jaren heeft het Postcode Loterij Buurtfonds al meer dan 2.000 bewonersinitiatieven ondersteund. Van relatief kleine buurtprojecten zoals een gezamenlijke moestuin, een openlucht podium of een beweegpark voor de buurt. Tot ook zeer impactvolle, buurtoverstijgende initiatieven. Een bijzonder voorbeeld is de Afrikaanderwijk Coöperatie in Rotterdam, die na onderhandelingen met de gemeente Rotterdam een grondstoffenstation kon bouwen op de grootste markt van Rotterdam om daar met mensen uit de buurt het afval van de markt te scheiden. Met dit initiatief zorgen zij voor lokale werkgelegenheid, betrekken zij de marktbezoekers bij duurzaamheid en zorgen zij ervoor dat de markt overdag schoner is.
Wat al deze bewonersinitiatieven met elkaar gemeen hebben is dat burgers het heft in eigen handen nemen. En dat zij bestaande systemen kunnen veranderen, bijvoorbeeld omdat gemeenten niet langer projecten opleggen, maar dat het initiatief bij de bewoners zelf ligt. Zij weten zelf immers goed wat er nodig is. Het zorgt voor betrokkenheid, sociale cohesie en eigenaarschap. En daarmee voor echte verandering.
Rotmans stelt dat we ons als samenleving in een overgangsfase bevinden naar een mooiere, schonere en meer sociale samenleving. Met hem hoop ik dat ook. En dat hoopvolle verhaal, dat wij met elkaar de verandering vorm kunnen geven, mag echt meer verteld worden.
In oktober hebben wij samen met de Postcode Loterij een grote campagne uitgerold waarbij we een aantal mooie partners van het Postcode Loterij Buurtfonds in de spotlights hebben gezet op televisie, in interviews en met online video’s. Een van de doelen was om zoveel mogelijk mensen te inspireren met mooie voorbeelden. Uit extern onderzoek is gebleken dat een meerderheid van de mensen die de campagne hebben gezien zich ook daadwerkelijk geïnspireerd voelt en meer geneigd is om zichzelf te gaan inzetten voor hun buurt.
Wij blijven ook in 2024 deze positieve onderstroom volop ondersteunen. En zullen hem in deze donkere tijden nog meer zichtbaar maken en daarmee gehoor geven aan de oproep van Rotmans om het positieve perspectief te schetsen. Want als die trage onderstroom de voorspeller is waar de samenleving naartoe gaat kunnen we met dit verhaal in het achterhoofd hoopvol het nieuwe jaar in."
Carol Gribnau is algemeen directeur Stichting DOEN