Het Groene Brein Roots: MVO voor MBO’ers
Een netwerk en een boek. Zo willen Het Groene Brein en De Groene Zaak leerlingen van het MBO gereed maken voor de banen van de toekomst.
Marga Hoek van De Groene Zaak ‘vertaalde’ haar bekroonde boek over De Nieuwe Economie naar leerlingen van het MBO. Daar worden de monteurs van de elektrische auto’s van straks opgeleid, de onderhoudsmonteurs van windmolenparken op zee, de installateurs van zonneparken en de benodigde honderdduizenden zonnedaken in Nederland.
Met de energietransitie zullen oude banen verdwijnen en nieuwe ontstaan. “Lichaamsdelenmakers”, noemde hoogleraar Jan Rotmans als voorbeeld, bij de presentatie deze week. En: “Verticale landbouwers, die in de stad groente kweken. Virtuele opruimers, die data in computers opruimen.”
Rotmans vatte de veranderende economie samen met: ‘Van massaproductie naar productie door de massa’. “Een robot kan ook heel goed een biertje tappen. Maar wie gaat die robot repareren? En wie voert in de kroeg het gesprek met de klant ? Die kant gaat het op. De menselijke gemeenschap is al helemaal verAppt. Daarom moet je verstand hebben van co-creëren. ”
Om wat komen gaat goed te kunnen begrijpen, moet het denken achter de Nieuwe Economie duidelijk zijn voor ‘de jongeren die vormgeven aan de toekomst’. Daarom ook een lesboek, dat Marga Hoek uit eigen middelen financierde, door een nieuwe uitgeverij op te richten: ‘New Economy Publications’. Omdat het ‘delen’ van kennis zo onlosmakelijk verbonden is met het nieuwe denken, wilden gewone uitgevers niet meewerken aan het gratis weggeven van de inhoud van het boek.
“Dan doe ik het zelf wel”, besloot Hoek, die meteen de gelegenheid aangreep om de inhoud af te drukken op ‘tomatenpapier’. Het zijn vezels die wordt de tuinbouwindustrie als afval werden afgevoerd. Schut papier mengt de vezels met gewoon papiermassa en het eindproduct is een organisch ogend papier waarbij geen enkele pagina hetzelfde is. De titel van het boek ’Zakendoen Next Gen’.
Een boek voor het onderwijs uitgeven is een ding, maar ervoor zorgen dat het ook onderdeel van de lessen economie wordt, is een tweede. Hierbij komt de enorme ervaring van Antoine Heideveld, directeur van Het Groene Brein, heel goed van pas. Nog voor de eeuwwisseling richtte hij al een organisatie van docenten in het hoger beroepsonderwijs op (HBO), om duurzaamheid onderdeel te maken van het lespakket . De organisatie van toen heette DHO, Duurzaam Hoger Onderwijs. Ook Niko Roorda zette er de schouders onder. Hij schreef een aantal schitterende boeken op dit vlak, waarvan het beste zelfs vertaald werd in het Engels.
Bij het Groene Brein koppelt Heideveld het wetenschappelijke onderzoekswerk van maar liefst 75 ‘groene’ wetenschappers aan de praktijk. “We passen nu de theorie uit de circulaire economie al toe bij de kweker van een orchideeën. Hij had de race eigenlijk wel gezien: op steeds grotere schaal kweken tegen steeds lagere kosten. Door nu direct te leveren aan klanten en de planten ook weer in te nemen, heeft hij er weer helemaal zin in.”
In vergelijking met het oudere, op het HBO gerichte initiatief DHO, is Het Groene Brein Roots veel breder opgezet. Er is de afgelopen 15 jaar veel geleerd, zo blijkt. Bij de presentatie zaten niet alleen docenten in de zaal, maar ook enthousiaste leerlingen, die zelfs meewerkten aan het boek van Hoek. Ook het ministerie van Economische Zaken ondersteunt het initiatief, het bedrijfsleven, onderwijsinstituten. Het moet raar lopen wil deze duurzame kennis geen onderdeel gaan uitmaken van het curriculum van de mbo-scholen.
Marga Hoek spreekt in haar voorwoord de leerlingen direct aan, alsof ze als tijdreiziger al even verder in de toekomst heeft gekeken: “Nanotechnologie, 3d-printing, digitale communicatie en andere technologische veranderingen maken met elkaar de nieuwe economie. Kunstmatige intelligentie is binnenkort al slimmer dan de mens! Voor jullie toekomst is dat enorm belangrijk. In een groot aantal landen hebben ze daarom de 21ste eeuw competenties bedacht. Dingen die jullie moeten kunnen om straks op de arbeidsmarkt succesvol te kunnen zijn.”
Hoek sluit met haar boek zelf aan op dit denken. Hoe zou ze het graag willen? “Dat het niet een boek is dat je koopt als product, maar een boek waarvoor je betaalt wanneer je het gebruikt.” Toch is het voorlopig toch nog even gewoon te koop, onder andere bij de website Managementboek.nl, voor 24,50 euro. Op deze website is het mogelijk een deel van de inhoud in te kijken.
Bestellen: Zakendoen in de nieuwe economie NextGen