Het idee kwam van plantarchitect Han Rijndorp. Oikocredit werkte het uit, zodat Nederlandse zelfstandigen nu aan verre collega’s een microkrediet van 200 euro kunnen uitlenen.

Eigenlijk verschilt het systeem niet zo eens zo heel erg van de wijze waarop particulieren ‘geld sparen’ bij Oikocredit, de oudste organisatie in Nederland die microkredieten verstrekt. Deelnemers maken regelmatig een bedrag over van 200 euro, alsof het een soort van sparen is. Met dat geld worden microkredieten verstrekt, waardoor ondernemende mensen in ontwikkelingslanden investeringen kunnen doen om een zelfstandig bestaan op te kunnen bouwen. De ‘gevers’ in Nederland krijgen over hun ‘spaargeld’ een dividend van 2 procent per jaar uitgekeerd.

Han Rijndorp (1963) van het bedrijf O2 liep al een tijd met een onbehaaglijk gevoel rond. Het kwam steeds weer naar boven, als hij terug kwam als troubleshooter voor de branchevereniging in de bloemisterij. Had hij weer een collega geholpen, die ondanks een prachtige zaak toch in de rode cijfers belandde. Of een bloemist die zo slecht met zijn medewerkers kon omgaan, dat er zowat een opstand uitbrak. Allemaal luxe problemen in vergelijking met waar collega-ondernemers in ontwikkelingslanden voor komen te staan. Maar hoe kon hij daar iets aan doen? Hij ging wat organisaties langs en verklaarde daar zijn motivatie: “Zo lang wij hier niet aan de geeuwhonger lijden, hebben wij niets te klagen.” Het is een uitdrukking die in zijn geboorteplaats Willemstad welbekend is, en stamt uit vroeger tijden toen in Noord Brabant ook nog armoede werd geleden.

Rijndorp besloot ook weer een eigen zaak te beginnen. Geen bloemenwinkel dit keer, maar adviseur op gebied van groene gevelbekleding en bloembakken voor bedrijven. Hij noemt zichzelf nu plantarchitect. Vrijwel tegelijkertijd vond hij de nog kleinschalig aanvoelende organisatie, die hem als ZZP’er beter paste dan grote medefinancieringsorganisaties als de Novib-Oxfam. “Ik heb investeringen gedaan en ik moet voorzichtig zijn. Maar dat gevoel van willen helpen, dat bleef. Het idee dat ik voor 250 euro een soort van filiaal in een ver land zou hebben. Niet veel geld, maar toch geld dat je even niet hoeft te gebruiken.”

Bij Oikocredit was het raak en vonden ze dat Rijndorp een prima plan had. Ondernemers voor ondernemers. Net zoiets als Moeders voor Moeders, waarin zwangere vrouwen hun urine afstaan aan vrouwen die niet zomaar zwanger kunnen worden. De ondernemer kreeg wel te horen dat het onbetaalbaar zou worden om zijn financiële bijdrage een-op-een aan een ondernemer in pakweg Bolivia te koppelen, zoals bij het oude Foster Parents Plan. Toen kregen mensen een foto en een brief van ‘hun adoptiekind’ toegestuurd. De overheadkosten voor Oikocredit zouden te hoog worden.

Een nieuwe naam werd bedacht: Mind Their Business. En inmiddels telt deze groep, die voornamelijk uit ‘een-pitters’ bestaat, zo’n zestig mensen, waaronder bekende namen uit de MVO-wereld. Oikocredit maakte zelfs een afzonderlijke website, ook al gaat de inleg van 200 euro per jaar, per kwartaal of per maand naar het Oikocredit Nederland Fonds. Al met al zit er toch alweer voor enkele tienduizenden euro’s in deze pot. 

De aparte constructie kan fiscale voordelen hebben. Op de website staat: “Ondernemers die inkomstenbelastingplichtig zijn, komen mogelijk in aanmerking voor de fiscale voordelen voor beleggen. Dit is afhankelijk van ieders persoonlijke omstandigheden en de administratieve verwerking van de belegging in het Oikocredit Nederland Fonds.” Rijndorp zelf maakt vooralsnog geld over als privépersoon: “Het onderscheid tussen zakelijk vermogen en privérekening is bij ZZP-ers niet zo duidelijk. Ik geloof dat het privé voor mij handiger is. Je kunt het bedrag als bedrijf niet schenken, wat als particulier weer wel kan. Een schenking is fiscaal aftrekbaar, tot een bepaald maximum.” Rijndorp organiseert lezingen en tuinbezichtigingen, waarbij hij alle opbrengsten aan Mind Their Business overmaakt.

En als de zaken nu onverhoopt eens zo slecht gaan, omdat een grote klant de rekening van die exclusieve Britse plantenbakken voor de gevel niet kan betalen? Rijdorp: “Dan kan ik het geld terughalen. Oikocredit heeft daar een stroppenpot voor ter grootte van 10 procent van het hele fondsvermogen. Het is wat dat betreft net als de Zilvervloot van vroeger. Met dit verschil dat je nu een schip aan de andere kant van de oceaan helpt vlot te trekken.”

Hoopt hij toch niet stiekem dat er tussen alle kredietnemers een ondernemer zit die bijvoorbeeld bloemen kweekt in Bolivia? Rijndorp: “Of in Kenia. Daar zitten niet alleen Nederlandse rozentelers, maar ook heel wat Afrikaanse kwekers. Dat is misschien nog wel eens leuk voor onze groep, om dat uit te zoeken. Het kan een extra band geven, ook al weet je dat jouw geld in werkelijkheid naar een koffieboer in Guatemala is gegaan, die weer opnieuw moet beginnen omdat zijn oogst door noodweer volkomen mislukt is.”

De website van Mind Their Business