Museon Omniversum laat publiek duurzame innovaties proeven
Duurzame innovaties die je letterlijk kunt proeven. Het publiek van het Museon Omniversum laat met eigen adem algen groeien om daarna een algenshake te drinken. Als vleesvervanger.
Dat de wereld verandert, is geen nieuws. De boodschap hóe je mensen kan bewegen tot een duurzamer leven, daar speelt Museon Omniversum in Den Haag graag een rol in. Directeur Peter de Haan weet hoe hij mensen mee moet krijgen. “Eigenlijk staan we met ons One Planet-programma wel op de barricades. We zijn voorvechters van een mooiere wereld. Maar we wijzen niet met het vingertje, dat heeft geen zin.”
Toen het Museon en het Omniversum begin dit jaar fuseerden, kreeg het al bestaande One Planet-programma een boost. De nieuwe organisatie bouwde het programma verder uit, dat nu uit drie onderdelen bestaat.
+ One Planet Expo is de vaste expositie over de 17 duurzaamheidsdoelen van de VN
+ One Planet Dome toont films op het enorme formaat van de filmkoepel
+ One Planet Now is de samenwerking met een reeks partners, waaronder start-ups, scale-ups en kunstenaars. Hier worden innovaties getoond die de wereld beter kunnen maken.
Door het programma is het museum ook een heus SDG house; een netwerk van organisaties die de zeventien duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties onderschrijven en steunen. “Museon Omniversum is in dat netwerk eigenlijk de enige organisatie die zich richt op een breed publiek. Die positie benadruk ik ook in het SDG netwerk; als het gaat om vertaling naar het publiek, schakel ons dan in voor advies. Daar hebben we verstand van."
De Haan: "Veel overheidscampagnes op het gebied van duurzaamheid zijn zendend; neem zonnepanelen, doe de kachel lager, je moet. Maar deze missie is volgens mij gebaat bij een andere benadering, waarin je het publiek meeneemt in een verhaal of een ontwikkeling. Dan kunnen mensen vervolgens zelf conclusies trekken. Als het publiek niet meedoet, dan moeten we het nóg beter uitleggen: dat is de benadering die bestuurders vaak kiezen. De Schilderswijk in Den Haag gaat echt niet aan de warmtepomp omdat de minister dat zegt. Maar de bewoners zijn wel bereid om mee te denken en mee te doen met thema’s. Wij doen daar projecten, we weten hoe die vertaling naar het publiek werkt. Wij willen mensen meenemen en interactiviteit bevorderen. Daar zijn wij goed in, om het publiek zo een beleving te bieden.”
Het One Planet-programma toont de veranderende wereld en gebruikt de zeventien duurzaamheidsdoelen van de VN als uitgangspunt. De Haan wil niet dat het publiek geschokt en bedroefd het pand verlaat. Zo laat het museum bijvoorbeeld zien hoe koraal gekweekt kan worden om de koraalriffen te redden, en toont het oplossingen voor leven op het land. “Het is makkelijk om de ellende in de wereld te zien, er is ook veel aan de hand. Onze boodschap is dat het nog kan, duurzamer leven, de aarde leefbaarder maken. Iedereen kan bijdragen. Onze boodschap is er een van hoop, creativiteit en innovatie.”
De oorspronkelijke boodschap van Museon, ‘ontdek de wereld’, is inmiddels bij veel meer instellingen zichtbaar. Het is bovendien een te neutrale stelling, vindt De Haan. Om zich te blijven onderscheiden, willen De Haan en zijn team daarom het onderwerp duurzaamheid meer agenderen. “Het gaat bij ons over voeding, kleding, bouwen en wonen, bewegen, natuur en cultuur. Als iedereen een beetje anders eet, of anders zijn kledingkast inricht, dan kunnen we iets betekenen. We kunnen in actie komen.”
Een mooi voorbeeld is de algenbar in het museum. Hierin ziet het publiek hoe algen groeien en hoe ze bijdragen aan het voedselprobleem. De Haan: “Je kunt hier je adem doneren, zodat algen sneller groeien. Als beloning ontvang je een algenshake. Veel mensen schrikken dan; het ziet er namelijk gifgroen uit. Maar het is een perfecte vleesvervanger. Het gros van onze bezoekers helpen we met nieuwe inzichten dankzij dit soort innovaties. We vertellen niet dat je ermee aan de slag moet, maar laten wel zien hoe leuk het is.”
Toch is het lastig om als culturele instelling een plek te veroveren in de duurzaamheidsagenda, merkt De Haan. “We worden vooral als leuke aanvulling op het duurzaamheidsbeleid gezien. Bij de fusie benadrukten de minister en wethouder hoe belangrijk we zijn voor Den Haag en het publiek. Maar daar hebben we wel meer budget voor nodig, om het publiek beter te bedienen. We gaan door met onze transitie, we willen zorgen dat we meer in de economische agenda komen te staan. Nu worden we nog vaak ingedeeld bij cultuur of onderwijs.”
De missie van De Haan en zijn team is dan ook geslaagd als de autoriteit van Museon Omniversum uitgebouwd wordt. “We lopen achter door corona. Het publiek komt nog niet in de mate terug die we gewend waren. Dus we moeten nog beter gaan draaien. Maar we vinden het ook belangrijk dat ons werk er ook toe doet. Dat is moeilijk meetbaar, maar we willen graag meer zijn dan een culturele instelling. Want als het gaat om vertaling van klimaatproblematiek naar het brede publiek, schakel ons dan in. We hebben er veel verstand van.”
Tekst Marie Wessels
Dat de wereld verandert, is geen nieuws. De boodschap hóe je mensen kan bewegen tot een duurzamer leven, daar speelt Museon Omniversum in Den Haag graag een rol in. Directeur Peter de Haan weet hoe hij mensen mee moet krijgen. “Eigenlijk staan we met ons One Planet-programma wel op de barricades. We zijn voorvechters van een mooiere wereld. Maar we wijzen niet met het vingertje, dat heeft geen zin.”
Toen het Museon en het Omniversum begin dit jaar fuseerden, kreeg het al bestaande One Planet-programma een boost. De nieuwe organisatie bouwde het programma verder uit, dat nu uit drie onderdelen bestaat.
+ One Planet Expo is de vaste expositie over de 17 duurzaamheidsdoelen van de VN
+ One Planet Dome toont films op het enorme formaat van de filmkoepel
+ One Planet Now is de samenwerking met een reeks partners, waaronder start-ups, scale-ups en kunstenaars. Hier worden innovaties getoond die de wereld beter kunnen maken.
Door het programma is het museum ook een heus SDG house; een netwerk van organisaties die de zeventien duurzaamheidsdoelen van de Verenigde Naties onderschrijven en steunen. “Museon Omniversum is in dat netwerk eigenlijk de enige organisatie die zich richt op een breed publiek. Die positie benadruk ik ook in het SDG netwerk; als het gaat om vertaling naar het publiek, schakel ons dan in voor advies. Daar hebben we verstand van."
Vertaling naar het publiek
De Haan: "Veel overheidscampagnes op het gebied van duurzaamheid zijn zendend; neem zonnepanelen, doe de kachel lager, je moet. Maar deze missie is volgens mij gebaat bij een andere benadering, waarin je het publiek meeneemt in een verhaal of een ontwikkeling. Dan kunnen mensen vervolgens zelf conclusies trekken. Als het publiek niet meedoet, dan moeten we het nóg beter uitleggen: dat is de benadering die bestuurders vaak kiezen. De Schilderswijk in Den Haag gaat echt niet aan de warmtepomp omdat de minister dat zegt. Maar de bewoners zijn wel bereid om mee te denken en mee te doen met thema’s. Wij doen daar projecten, we weten hoe die vertaling naar het publiek werkt. Wij willen mensen meenemen en interactiviteit bevorderen. Daar zijn wij goed in, om het publiek zo een beleving te bieden.” Het One Planet-programma toont de veranderende wereld en gebruikt de zeventien duurzaamheidsdoelen van de VN als uitgangspunt. De Haan wil niet dat het publiek geschokt en bedroefd het pand verlaat. Zo laat het museum bijvoorbeeld zien hoe koraal gekweekt kan worden om de koraalriffen te redden, en toont het oplossingen voor leven op het land. “Het is makkelijk om de ellende in de wereld te zien, er is ook veel aan de hand. Onze boodschap is dat het nog kan, duurzamer leven, de aarde leefbaarder maken. Iedereen kan bijdragen. Onze boodschap is er een van hoop, creativiteit en innovatie.”
Over voeding, kleding, bouwen en wonen en veel meer
De oorspronkelijke boodschap van Museon, ‘ontdek de wereld’, is inmiddels bij veel meer instellingen zichtbaar. Het is bovendien een te neutrale stelling, vindt De Haan. Om zich te blijven onderscheiden, willen De Haan en zijn team daarom het onderwerp duurzaamheid meer agenderen. “Het gaat bij ons over voeding, kleding, bouwen en wonen, bewegen, natuur en cultuur. Als iedereen een beetje anders eet, of anders zijn kledingkast inricht, dan kunnen we iets betekenen. We kunnen in actie komen.”Een mooi voorbeeld is de algenbar in het museum. Hierin ziet het publiek hoe algen groeien en hoe ze bijdragen aan het voedselprobleem. De Haan: “Je kunt hier je adem doneren, zodat algen sneller groeien. Als beloning ontvang je een algenshake. Veel mensen schrikken dan; het ziet er namelijk gifgroen uit. Maar het is een perfecte vleesvervanger. Het gros van onze bezoekers helpen we met nieuwe inzichten dankzij dit soort innovaties. We vertellen niet dat je ermee aan de slag moet, maar laten wel zien hoe leuk het is.”
Naar een breed publiek
Toch is het lastig om als culturele instelling een plek te veroveren in de duurzaamheidsagenda, merkt De Haan. “We worden vooral als leuke aanvulling op het duurzaamheidsbeleid gezien. Bij de fusie benadrukten de minister en wethouder hoe belangrijk we zijn voor Den Haag en het publiek. Maar daar hebben we wel meer budget voor nodig, om het publiek beter te bedienen. We gaan door met onze transitie, we willen zorgen dat we meer in de economische agenda komen te staan. Nu worden we nog vaak ingedeeld bij cultuur of onderwijs.”De missie van De Haan en zijn team is dan ook geslaagd als de autoriteit van Museon Omniversum uitgebouwd wordt. “We lopen achter door corona. Het publiek komt nog niet in de mate terug die we gewend waren. Dus we moeten nog beter gaan draaien. Maar we vinden het ook belangrijk dat ons werk er ook toe doet. Dat is moeilijk meetbaar, maar we willen graag meer zijn dan een culturele instelling. Want als het gaat om vertaling van klimaatproblematiek naar het brede publiek, schakel ons dan in. We hebben er veel verstand van.”
Tekst Marie Wessels