De Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC) wil komen tot een volledige integratie van duurzame en financiële prestaties. Dat maakten acht Nederlandse wereldconcerns deze week bekend.

Volgens Bernard Wientjes moeten buitenlanders in de toekomst bij Nederland eerder denken aan duurzaamheid, dan aan molens en tulpen. Hij zei: “Ik ken geen onderneming meer die nieuwe producten bij het ontwikkelen niet langs de duurzame meetlat legt.”

De voorzitter van het VNO-NCW heeft overduidelijk het licht gezien. Hij geeft zijn volle support aan de nieuwe bundeling van bedrijven, die door oud-premier Jan Peter Balkenende samen werden gebracht in Davos. Het nieuwe gremium werd dit jaar ook al aan de Nederlandse regering voorgesteld. De deelnemende bedrijven zijn: AkzoNobel, KLM, DSM, Unilever, Shell, Heineken, Philips en de coöperatie FrieslandCampina. Balkenende zelf is vennoot bij adviesbureau Ernst & Young, de gastheer van de bijeenkomst op Duurzame Dinsdag en ook facilitator van de coalitie.

De bundeling vindt dat de huidige duurzame business strategieën moeten uitgroeien tot business modellen met een duidelijke doelstelling, die transparant wordt gecommuniceerd en ook meetbaar is. Door ervaringen met elkaar te delen, hopen de concerns sneller van elkaar te leren.

We schrijven het ook even in het Engels op, de taal van het rapport ‘Toward Sustainable Growth Business Models’:

‘The DSGC advocates integration of sustainable and financial performances as the business case of a succesfull sustainable growth model’.

Dat is een uitdagend uitgangspunt, zeker op een moment waarop financiële en duurzame verslagen steeds vaker in elkaar geschoven worden. Enkele leden van de coalitie lopen hierin voorop: DSM, AkzoNobel en Philips bijvoorbeeld voegden de twee verschillende verslagen al samen, Unilever is dit van plan.

Bij de presentatie riep dit ook vragen op, want niet alle duurzaamheid is om te zetten in harde euro’s. Aan de hoeveelheid bespaard water bij het brouwproces zou Heineken nog wel een prijsopgave kunnen hangen. Dat geldt ook voor het totaal aan bespaarde CO2-emissie en het verminderde gebruik van energie. Wat de bijdrage van een door- en door duurzame dochteronderneming aan het totale concernresultaat is ook. Maar wat is het waard wanneer de top van de onderneming voor 35 procent uit vrouwen bestaat?

Het is interessant, omdat het de wezensvraag oproept: waartoe is het jaarrapport op aarde? Ondanks vele jaren van pogingen doen financieel analisten nog steeds meer moeite om een zo exclusief mogelijk vintage Porsche 911 op de kop te tikken, dan de duurzaamheidswaarde van een onderneming in hun spreadsheet in te kloppen. Na het bestuderen van risk-management rapport en de corporate governance informatie houden de meeste 18-jarigen die in de city van Londen en op Wall Street bepalen wat een onderneming waard is het wel voor gezien.

Het toekomstig geïntegreerde verslag zal dan ook niet eens meer exclusief voor deze groep gemaakt worden. Het rapport zal meer gericht zijn op een veel bredere groep van stakeholders. Minder gericht ook op kwartaalresultaten, maar eerder op waardecreatie op lange termijn. Zaken die in de regel interessanter gevonden worden door heren portfoliomanagers die alweer iets aan het kalen zijn, bij de slapen. Unilever ging voor door geen kwartaalcijfers meer te verschaffen. En wat gebeurde er? De beleggers bleken daardoor het Nederlands-Britse concern niet en masse de rug toe te keren.

We hebben weer een Engelstalige quote, waarin de Internationale Integrated Reporting Council een definitie geeft voor een goed geïntegreerd jaarverslag.

‘Integrated Reporting is a new approach to corporate reporting that demonstrates the linkages between an organisation’s strategy, governance and financial performances and the social, environmental and economic context within which it operates.’

En:

‘Integrating Reporting provides an clear and concise representation of how an organisation demonstrates stewardship and how it creates value, now and in the future.”

Dat is een totaal ander uitgangspunt dan waarop de allereerste duurzaamheidsverslagen waren gebaseerd, die vooral op PR-waarde werden beoordeeld. Inmiddels zijn de duurzaamheidsverslagen met behulp van door het Global Reporting Initiative (GRI) geleverde voorbeelden doorwrochte documenten geworden. Niet minder dan 95 procent van de 250 grootste bedrijven op deze wereld rapporteren inmiddels over hun duurzaamheidsprestaties. In Nederland hanteert zelfs bijna de 100 procent van de beursgenoteerde ondernemingen deze richtlijnen.

Interessant dus, deze ontwikkeling waarin de duurzaamheidsrapportage steeds ‘materiëler’ wordt, maar ook steeds meer vanuit een holistische visie wordt geschreven: de onderneming schetst een 360 graden panorama van het bedrijf in de samenleving van vroeger, van nu en in die van de toekomst. Dus niet alleen: wat zijn de verwachtingen ten aanzien van de reserves aan benodigde grondstoffen, de mogelijke prijsvorming. Maar ook: wat betekent het voor het bedrijf en gemeenschappen wanneer deze grondstoffen op raken?

Dat is toch wat anders dan Amerikaanse beleggers die vandaag het liefste van CEO’s eisten dat ze tot op de laatste dollarcent aangeven hoeveel winst ze over een jaar zullen gaan maken. Waar is de tijd dat beleggers wisten dat ze een risico liepen, wanneer ze waardepapieren van een beursgenoteerde onderneming aanschaften? Het jaarverslag van de toekomst zal eerder voer zijn voor beleggers die vertrouwen hebben in de contouren van de onderneming op lange termijn en daarom hun kapitaal ter beschikking stellen.

Ook de Dutch Sustainable Growth Coalition realiseert zich in haar rapport dat ‘reporting’ het eindpunt is van een duurzaam business model. In de meest volwassen fases worden hier volgens de DSGC de Richtlijnen van de GRI gevolgd. Maar wie goed leest (pagina 23 en 24) kan bij een van de meest vergaande opties ook lezen dat een bedrijf door bundeling van rapportage van economische, sociale en milieuverbeteringen extra waarde produceert voor alle stakeholders. Het staat er, gezien de verwachtingen over de komst van het geïntegreerde jaarverslag, ietsje verdekt geformuleerd. Dat moet nog wat ambitieuzer, wil het beeld van duurzaamheid van het product ‘Nederlands topconcern’ naast die van de tulp, de molen en de klomp komen te staan. Het is zelfs verstandig om wat verder gaan, want altijd liggen er wetgevers op de loer die op zeker moment harde juridische eisen en voorwaarden zullen formuleren.

Het rapport ‘Towards Sustainable Growth Business Models’ is als PDF verkrijgbaar, zie linkerkolom, onderaan.

Het rapport is ook op internet te raadplegen.

Tekst Jan Bom