Senior experts gezocht. Zoals openbaar vervoersdeskundige Kees Bergman, die in de Indonesische stad Palembang de strijd aanging met duizenden buskota’s, die de hele stad verstikten. Heeft u 30 jaar ervaring?

Bergman was directeur van het gemeentelijk vervoerbedrijf in Groningen. Buskota’s kennen ze in het hoge Noorden niet, busjes die volgestouwd worden met spullen en mensen. Wel de problematiek van de dichtslibbende stad, want ook daar hebben wij in Nederland mee te kampen gehad. En daarmee was Bergman een zeer waardevolle adviseur voor het gemeentebestuur van Palembang. De stad zit muurvast. Tientallen jaren werd er nauwelijks geïnvesteerd in infrastructuur en openbaar vervoer. Met dank aan een daadkrachtige (gekozen!) burgemeester stampte de senior expert van PUM in korte tijd een gemeentelijk vervoerbedrijf uit de grond.

In de komende aflevering van P+ wordt het werk van Bergman uitvoering beschreven. Het stuk is niet alleen een Best Practice voor Indonesië, maar kan ook een tip zijn voor andere professionals, om hun kennis en ervaring in te zetten in ontwikkelingslanden. PUM krijgt veel vragen van organisaties uit deze landen, voor een breed scala aan deskundigheid. Er is op vele gebieden deskundigheid nodig: van logistiek tot lastechniek, van horeca tot houtbewerking.

De vraag aan Kees Bergman was zeker geen simpele. Hoe ontstop je een verstikte miljoenenstad? En zoals dat zo vaak gaat, wanneer je voor het eerst ergens landt, valt je oog op de meest opvallende zaken die wij hier in Nederland niet kennen. In Indonesië zijn dat de Buskota’s. Druk beschilderd, volgepakt met trossen bananen en bagage op het dak, wolken roet uitblazend. Vrolijke types hangen uit de deuren om klanten te lokken. De bussen zijn een bron van opstoppingen en ongelukken, met chauffeurs die vooral bezig zijn de concurrentie af te troeven, zich niets aantrekken van verkeersregels en passagiers laten in- en uitstappen waar ze maar willen.

Bergman adviseerde, kreeg het verzoek om nog eens terug te komen en stond perplex. Er waren niet alleen bussen, er was een compleet vervoerbedrijf uit de grond gestampt. Perfect was de situatie nog niet. Zo draait het vervoerbedrijf nog met verlies (niet vreemd in de opstartfase), zijn de bussen nu al te klein en blijken de nieuwe bushokjes vooral aantrekkelijk te zijn voor handelaren die er hun waar in uitstallen, terwijl ze ’s nachts ideaal zijn voor daklozen. Problemen die de bestuurders in Palembang natuurlijk ook wel constateren, maar het helpt toch als een buitenstaander het nog eens in een rapport opschrijft en voorstellen voor een aanpak suggereert.

Ten tweede male werd Bergman om advies gevraagd. Bergmans tweede rapport aan de autoriteiten van Palembang werd een mengeling van praktische aanbevelingen en verdergaande beleidsmaatregelen. Zoals het ontwikkelen van een volgende generatie bushokjes, met een groot aantal verbeteringen. En waarom die niet in beheer geven van een buitenreclamebedrijf als JCDecaux, die dat in Nederland en veel andere landen al jaren doet? Daarnaast zou de bedrijfsvoering gebaat zijn bij duidelijke doelen, waar betrokkenen op jaarbasis op kunnen worden afgerekend. Denk aan targets als het minimum aantal passagiers, tarieven, omzet en winst, CO2-uitstoot, aantal nieuwe bushokjes, etc. Bergman: “Met zo’n aanpak is men nog niet echt mee vertrouwd, zeker niet binnen het gemeentelijk apparaat. Maar het zorgt voor meer betrokkenheid op managementniveau dan de huidige werkwijze, met jaarverslagen en verantwoordingen achteraf.”

Bent u ook geïnteresseerd om uitgezonden te worden? Ga naar de website van PUM en klik op de button 'word PUM-expert'.

Tekst Hans van de Veen

Illustratie Vos Broekema en Mel Drent