Is Rotterdam straks impacthoofdstad van de wereld?
In 2030 wil Rotterdam de impact-hoofdstad van de wereld zijn. Ofwel: het toppunt van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Blaast de stad met zijn industriële vervuiling, sociale ongelijkheid en nu vele corona-besmettingen, niet te hoog van de toren? Op maandag 26 oktober vertellen de initiatiefnemers van het Rotterdamse Impact Initiatief hoe ze het aanpakken. “Na een paar bijeenkomsten lullen, is het bij ons in Rotterdam al snel: wat gaan we doen, dan?”
Rotterdam als wereldhoofdstad van maatschappelijk verantwoord ondernemen in 2030. Klinkt mooi. Maar het is al over tien jaar.
Sabine Biesheuvel is ondernemer en directeur van Blue City en een van de sprekers op het tweede Impactvolle Zaken-webinar op 26 oktober, georganiseerd door Thrive Institute, RVO en DuurzaamDoor. Ze lacht en zegt: “Wat mij betreft kan de ambitie niet groot genoeg zijn. Ik ben blij dat het zo wordt geframed.”
Vijf jaar geleden kocht Blue City het ooit roemruchte, tropische zwemparadijs Tropicana - aan de Maasboulevard, midden in de stad. Biesheuvel: “We vonden dat het nog helemaal niet opschoot met de nieuwe economie. Dus, dachten we: dan doen we het zelf.”
Nu is Blue City een circulaire voorbeeldstad in de stad. De plek waar de zero waste-economie gestalte krijgt, pioniers zich ‘van schattig naar schaal’ kunnen ontwikkelen. En waar bestaande, grotere bedrijven kunnen aanhaken als ze willen veranderen, maar nog niet precies weten hoe.
Biesheuvel: “Wat Rotterdam onderscheidt, is dat we na een paar bijeenkomsten lullen al snel zeggen: wat gaan we doen, dan? Dan willen we aan de slag. En niet alleen wij als ondernemers. Ik ben ook heel blij mee met deze gemeente, die risico durft te nemen. Zoals ze meedoen in het Rotterdamse Impact Initiatief, doen ze mee in Blue City. Al vanaf de start en ook in de scale-ups die zich hier ontwikkelen.”
Rotterdam herbergt ook het Impact Centre Erasmus van de Erasmus Universiteit, onder leiding van hoogleraar Karen Maas. Zij verrichte op het gebied van onderzoek naar impactmeting baanbrekend wetenschappelijk werk. Het centrum helpt bedrijven en andere organisaties bij het opzetten van metingen die daadwerkelijk aantonen welke duurzame winst is geboekt. In het Rotterdamse werd onder andere samengewerkt met Feijenoord, de voetbalclub die in de wijken sociale sportactiviteiten voor schoolkinderen opzet. Binnenkort publiceert P+ een Special over onderzoek van het Impact Centre voor Global Compact Netwerk Nederland naar stakeholdermanagement.
Maar er gebeurt nog veel meer in de havenstad.
Ruud Bakker is directeur Maatschappelijke Ondersteuning bij de gemeente Rotterdam. Daarnaast is hij nauw betrokken bij Voor Goed – de ‘matchmaker’ die sociaal ondernemers, investeerders, corporates, mkb en gemeente met elkaar verbindt. Doel: de grote maatschappelijke thema’s van de stad – armoede, onderwijs, duurzaamheid – oplossen. Bakker: “Als overheid willen wij niet dé regisseur zijn. Wij zijn een van de spelers. We willen vooral aansluiten, versterken en faciliteren.”
Als recent voorbeeld van impact tot stand brengen, noemt hij de ondersteuning van de vele voedselinitiatieven in de stad. “Steeds meer mensen hebben moeite om in hun dagelijkse voedselbehoefte te voorzien – zeker in deze stad waar nog een grote groep Rotterdammers niet goed meekomt. Voor Goed brengt sociaal ondernemers, lokale voedselinitiatieven, fondsen en gemeente bijeen om deze initiatieven een steviger bedding te geven.”
Bakker beaamt dat de corona-uitbraak dit soort samenwerkingen versnelt. “Er is meer urgentie om elkaar op te zoeken. Tijdens de eerste golf bleek dat we 6000 laptops nodig hadden voor thuisonderwijs. Via Voor Goed konden die computers worden geregeld dankzij het inspringen van onder meer Rabobank, Coolblue en het fonds De Verre Bergen. Ter vergelijking: in Amsterdam moest de gemeente ze zelf aanschaffen.”
Op de Hogeschool van Rotterdam (40 duizend studenten) voelen ze de hete adem van de nieuwe generatie in de nek, vertelt Arjen van Klink. Hij is programmadirecteur van het Kenniscentrum Business Innovation van de hogeschool. Hun slogan: Kennis maken voor de nieuwe economie.
Van Klink: “Jonge mensen lopen voorop in de kritiek op de huidige maatschappij en het huidige economische systeem. Er is een grote roep om vernieuwing en er is veel activisme. De hogeschool draagt actief bij aan de ontwikkeling van de regio door middel van onderzoek en innovatie. Denk alleen al aan de duizenden stages die onze studenten elk jaar in het Rotterdamse bedrijfsleven volgen.”
Niet dat elke student meteen een social pioneer is. “Tien tot 12 duizend studenten doen een economische opleiding – vaak nog heel klassiek gericht, met winst als hoogste goed en groei als belangrijkste doelstelling. We werken hard om dat te veranderen. Maar dat kan niet van de ene op de andere dag.”
Hoe je corporate Rotterdam en het MKB meekrijgt, is een vraag die Ronald van Raaij, directeur Bedrijven bij Rabobank Rotterdam, bezighoudt. “Persoonlijk word ik heel gelukkig van bottom-up initiatieven zoals Blue City en Heilige boontjes - mensen die zeggen: de wereld kan gewoon mooier. En dan gaan ze dat ook regelen.”
“Als bank steunen we dergelijke ondernemingen graag. Dat doen we bijvoorbeeld via het Social Impact Fonds Rotterdam (SIFR). Dat is ook een onderdeel van het Rotterdamse Impact Initiatief. SIFR helpt onder meer impact start-ups financierbaar te maken en helpt ze aan financiering, zodat ze kunnen opschalen. Als ook MKB en corporate meer aansluiten bij de gedachte van het Impact Initiative, wordt het effect verder vergroot.”
Van Raaij is ook actief binnen het eerdergenoemde Voor Goed. “Juist daar en bij SIFR proberen we sociale ondernemers en corporates te matchen. Dat lukt steeds beter. Zeker als je het vergelijkt met 10 of 5 jaar geleden. Niet alleen Rabobank speelt hierin een rol, maar ook een grote speler als Nationale Nederlanden. Maar er is nog een hele wereld te winnen.”
Of Rotterdam zichzelf over tien jaar daadwerkelijk Impacthoofdstad van de wereld mag noemen? Dat weten de deelnemers in het Rotterdamse Impact Initiatief natuurlijk niet. Ruud Bakker formuleert het zo: “Rotterdam is een stad met enorme uitdagingen. Je zou kunnen zeggen: de ernstige milieuvervuiling, het structureel lagere inkomensniveau dan in vergelijkbare steden, de scherpe scheiding tussen arm en rijk - dat moet manen tot bescheidenheid. En dan is er de corona-uitbraak, waardoor de toch al kwetsbare groepen in deze stad extra hard worden geraakt. Maar juist dit soort tegenslag roept in ons een grote veerkracht en doorzettingsvermogen op. Wij zijn de stad die na het bombardement van 1940 uit de as herrees. Wij doen dat. In dat perspectief is de ambitie om in 2030 impacthoofdstad van de wereld te zijn, nog niet zo gek.”
Op maandag 26 oktober vindt van 19.00 tot 21.00 uur het tweede van vier webinars over impact-ondernemen plaats, georganiseerd door Thrive Institute, RVO en kennisprogramma DuurzaamDoor. Sabine Biesheuvel, Ruud Bakker, Arjen van Klink, Ronald van Raaij, Carolien Gadella - van Wersch en Bart Meijs worden geïnterviewd door Kees Klomp van Thrive Institute. Als deelnemer kun je vragen stellen en in discussie gaan. Hier aanmelden.
Hier vind je meer over Thrive Institute, DuurzaamDoor en RVO.
Tekst: Eduard van Holst Pellekaan