Collectief opwekken van duurzame energie wordt waarschijnlijk financieel een stuk aantrekkelijker. Maar minister Kamp (EZ) houdt de kaarten nog dicht tegen de borst. Hij wacht eerst het nationale energieakkoord van de SER af.

Zonnepanelen zijn nu al lucratief voor kleinverbruikers. Een huishouden dat meer elektriciteit opwekt dan het verbruikt, kan het overschot kwijt op het net. Het huishouden wordt daarmee stroomleverancier. Wat het huishouden levert, wordt in mindering gebracht op de stroom die het afneemt. Uiteindelijk betaalt het huishouden alleen energiebelasting en BTW over het gedeelte dat het per saldo afneemt van het elektriciteitsbedrijf. Dat is het zogeheten salderen achter de meter. Die regeling is nu beperkt tot 5000 kwh per jaar, maar dat plafond komt te vervallen bij de aanstaande wijziging van de Gas- en Elektriciteitswet. Kleinverbruikers kunnen dan onbeperkt salderen, al kunnen de meeste dat in de praktijk nu ook al: er zijn maar weinig huishoudens die uitkomen boven de 5000 kwh.

Salderen vóór de meter is niet mogelijk. Dat betekent dat bewoners van een appartementencomplex die hun gemeenschappelijke dak vol leggen met zonnepanelen niet profiteren van de gunstige terugbetaalregeling. Hetzelfde geldt voor scholen, ziekenhuizen, woningcorporaties enzovoort. In het regeerakkoord staat dat er voor de duurzame energie die deze groep opwekt, een regeling moet komen.

Minister Henk Kamp (Economische Zaken) denkt aan de mogelijkheid om op de energie die collectief wordt opgewekt een lagere belasting te laten drukken. Dat zei hij op 3 juni, tijdens een debat met de Tweede Kamer over de wijziging van de Elektriciteitswet. Maar veel concreter liet hij zich niet uit, omdat hij de Sociaal Economische Raad (SER) niet voor de voeten wil lopen. De SER praat momenteel over een nationaal energieakkoord voor duurzame groei, waarin afspraken worden gemaakt over energiebesparing, schone energietechnologieën en klimaatbeleid. Een van de onderwerpen waar werkgevers, werknemers en vertegenwoordigers van natuur- en milieuorganisaties over praten is het salderen voor de meter.

Kamp stelde de Kamer deze week daarom voor dit onderwerp even ‘te laten rusten’. “Laat de SER eens kijken waar de verschillende partijen (...) op uitkomen. Wij zullen die uitkomst vervolgens voorzien van de opvatting van de regering.” Volgens Kamp kan de SER het energieakkoord begin juli klaar hebben. Hij betrekt de inhoud van het akkoord bij voorbereiding van de begroting, zo liet hij de Kamer weten.

Enkele dagen na dit beraad stuurde Kamp nog een brief naar de Kamer, waarin hij stelde dat een eventueel SER-akkoord het overheidsbeleid niet duurder mag maken: "Het akkoord dient onder meer geen (fiscale) maatregelen te bevatten die leiden tot een lastenverzwaring of tot extra uitgaven voor de overheid waarvoor geen adequate dekking bestaat. Voorts dient het akkoord in lijn met de Fiscale agenda2 per saldo niet te leiden tot verdere complicering van het fiscale stelsel (stijging uitvoeringskosten of administratieve lasten)."

P+ biedt hierbij de letterlijke tekst uit het stenografisch verslag van het Kamerberaad over dit onderwerp.

Aan het woord is minister Kamp: “Wij kijken op dit moment wel naar de bestaande salderingsregeling. Het is een heel gunstige regeling. Men krijgt €0,23 per kWh voor de elektriciteit die men op het net zet. Als er echter wordt gewerkt met de SDE-plusregeling en er wordt gestimuleerd, dan is het totaalbedrag per kWh €0,15, namelijk de subsidie van €0,07 plus de kostprijs van €0,08. Dan zou iemand dus €0,15 krijgen. Vanwege dat salderen krijgt hij echter €0,23. Dat is dus een heel gunstige regeling. Het is niet goed voorstelbaar dat die regeling altijd zal blijven bestaan. Er zal een andere regeling voor in de plaats komen. Daar wordt op dit moment ook over gesproken in SER-verband. Als daar iets nieuws uitkomt, dan zullen we een behoorlijk lange overgangsperiode moeten hebben, zeker langer dan twee jaar, om ervoor te zorgen dat er op een nette manier wordt omgegaan met degenen die er al in geïnvesteerd hebben. Dat is dus een onderdeel van wat er op dit moment bij de SER speelt.

Een ander onderdeel dat op dit moment bij de SER speelt, is een voorstel om de saldering niet achter maar voor de meter te laten plaatsvinden. In het regeerakkoord staat dat er een faciliteit zal komen voor saldering voor de meter. Er wordt gedacht aan de mogelijkheid om daar een lagere belasting op te laten drukken. Op die manier kun je een voordeel krijgen. Dat kan dan lokaal in een investering worden omgezet. Je kunt er als deelnemers ook nog iets aan overhouden. Dat is dus ook in SER-verband aan de orde."

Kamp: "Het lijkt mij verstandig om alles wat er nu op dit punt, voor en achter de meter, in SER-verband speelt, te laten rusten. Laat de SER eens kijken waar de verschillende partijen, die hier allemaal erg in geïnteresseerd zijn, op uitkomen. Wij zullen die uitkomst vervolgens voorzien van de opvatting van de regering. Dan geven wij aan wat er naar onze mening voor en achter de meter snel en langzaam zou kunnen worden gedaan. Dat zullen we aan de Kamer presenteren. Dan kunnen we een gedachtewisseling daarover hebben en tot een conclusie komen. Het lijkt me niet verstandig om daar nu uitspraken over te doen zoals bijvoorbeeld mevrouw Klever heeft voorgesteld, omdat je jezelf dan de mogelijkheid onthoudt om te bekijken wat er uit dat bredere veld aan ideeën komt. Dan weet je niet of men daar overeenstemming over kan bereiken en of je daar dan weer als wetgever op in zou kunnen spelen. Mijn voorstel is dus om dat nu niet te doen.”

Kamp besloot dit onderwerp met: “In het verleden keken we alleen naar achter de meter. Nu kijken we ook naar wat je voor de meter kunt doen, op een school, op een ziekenhuis, op een complex van een vereniging van eigenaren. In het regeerakkoord staat dat dit ook dingen zijn die gestimuleerd moeten worden. Behalve dat mensen in hun eentje daarmee bezig zijn, moet je dus ook stimuleren dat mensen daar gezamenlijk mee bezig zijn. Daarbij kunnen zich een aantal problemen voordoen. Die problemen worden geïnventariseerd en beschreven. Dan wordt er een lijn uitgezet op grond waarvan dingen die gewenst zijn, uitgevoerd kunnen worden. Andere dingen zijn dan niet mogelijk. De uitwerking daarvan krijgt de Kamer met de totaaluitwerking van de lokale energieproductie. Voorzitter. Dat was het onderdeel saldering.”

Het complete stenografische verslag is te downloaden, zie de linkerkolom, onderaan.

Tekst Han van de Wiel