Duurzaamheid is de religie van deze eeuw, opperde de redactie van Trouw afgelopen weekend. Op internet blijken de lezers het daar volstrekt niet mee eens te zijn.

Op zaterdag verscheen in het katern ‘Letter & Geest’ van Dagblad Trouw een beschouwing waarin denkbeelden uit de duurzaamheid omgezet werden naar een kerkelijk manifest: een catechismus. Voor niet kerkelijken: dat is een meer praktisch handboek op basis van de Bijbel. Een beknopte geloofsleer in de vorm van vragen en antwoorden.

Wijzelf lazen het hele stuk niet uit, maar legden het halverwege vol ergernis opzij. Het was alsof wij op de kansel een dominee hoorden praten die bij een Bijbeltekst een zelfverzonnen praktijkvoorbeeldje presenteerde, in een poging de actualiteit van het Schrift te benadrukken. Ons idee: Het is kul om van duurzaamheid een geloof te maken, daar waar zaken als opwarming van de aarde en uitputting van natuurlijke voorraden door harde wetenschappelijke feiten onderbouwd zijn. Dat is een poging om de wereldgeschiedenis om te draaien, na eeuwen strijd om met harde cijfers merkwaardige uitwassen van het geloof te stoppen.

Nu vinden de lezers van Trouw het zelf ook niet zo’n geweldig idee. De maandag na publicatie op zondag blijkt uit een poll dat 73 procent van de lezers het niet eens is met de stelling: ‘Duurzaamheid moet een religie zijn’. In cijfers uitgedrukt: 507 mensen vinden dat geloven niets met People, Planet, Profit te maken heeft -of misschien vinden ze wel dat er maar 1 religie is. Van 184 anderen mag het weten best omgeruild worden door het geloven.

Dit gezegd hebbende, bestond het artikel van de theologen Lodewijk Dros en Wilfred van de Poll uit een bundeling van gedachten en uitspraken van Duurzame Nederlanders. Volgens ons ook niet altijd goed geïnterpreteerd. Een vraag als voorbeeldje: Is ‘consuminderen’ het antwoord? Wij dachten zelf dat de duurzaamheidswereld aanstuurt op het minderen van met name vlees- en energieconsumptie, om zo onze CO2-uitstoot te beperken. Volgens de twee theologen moet het religieuze antwoord echter ‘nee’ zijn. “De roep op ‘consuminderen' klinkt in een wereld waarin hulpbronnen –van olie tot voedsel- schaars zijn geworden. Wij zijn juist positief, we zoeken de rijkdom in een andere houding, in het op adem komen, in groen Hedonisme dat walgt van overdaad op kosten van de Aarde. We gaan weer genieten van haar uitbundige gaven, van de soortenrijkdom in diepzee en oerwoud…” Is dit wat Marjan Minnesma, Klaas van Egmond, Herman Wijffels, Koningin Beatrix en Wouter van Dieren betogen? Wij kunnen het ons niet herinneren.

Ook hoofdredacteur Willem Schoonen denkt dat duurzaamheid niet alleen voldoende heeft aan harde feiten, schrijft hij. “Als het streven naar duurzaamheid een religieus karakter heeft, dan kan het niet pretenderen honderd procent wetenschappelijk te zijn. Dat kun je betreuren, maar ik denk dat het winst is. Omdat enkel wetenschap armoede zou zijn.”

Blijkbaar was de redactie van Trouw ook weer niet zo zeker van deze zaak, want in hetzelfde katern mocht de omgevallen boekenkast Jaffe Vink, bekend van een al snel opgeheven rechts weekblad, precies het tegenovergestelde beweren. Vink blijkt ontzettend veel last van het duurzame denken te hebben: “Verlos ons van het panisch universum waarin het altijd vijf voor twaalf is. Toon ons, na duizend keer dezelfde droevige ijsbeer, de glorie van het menselijk vernuft.” 

Een aardige quote, die we nog niet kenden, hebben wij aan deze exercitie wel overgehouden. Hij is van Michael Crichton, schrijver van onder andere Jurrasic Park: “Sustainability is salvation in the church of the environment. Just as organic food is its communion.” Laat nou uitgerekend Crichton wereldberoemd zijn geworden door het omwerken van de nieuwste wetenschappelijke vindingen in razend spannende thrillers.

Check de poll van Trouw over duurzaamheid als geloof