De bankierseed die het kabinet wil invoeren is een ‘hoge morele norm’. Het niet naleven hiervan kan straks leiden tot ontslag, aldus minister De Jager van Financiën.

Het dreigement staat in de schriftelijke behandeling van zijn wetsvoorstel. Bankiers moeten straks beloven dat ze het klantbelang centraal stellen en integer en zorgvuldig zullen handelen. ‘Dit zijn waarden waaraan elke persoon binnen de financiële sector nu al zou moeten voldoen, maar die tot nu toe onvoldoende in het dagelijks handelen van medewerkers van financiële instellingen zijn geïnternaliseerd,’ schrijft De Jager.

De eed of belofte gaat gelden voor iedereen die bij een financiële instelling werkt. In de regeling zal alleen een uitzonderingsmogelijkheid worden opgenomen voor bijvoorbeeld de catering of receptiemedewerkers. Voor bestuurders, commissarissen en andere ‘beleidsbepalers’ maakt de eed deel uit van de geschiktheidstoets die de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) afnemen.

Voor deze groep kunnen de toezichthouders sancties treffen. ‘Dit betekent dat, als ultimum remedium, een persoon die op basis van de wet op zijn geschiktheid wordt getoetst, kan worden “afgetoetst” vanwege het niet afleggen of niet naleven van de eed of belofte. De onderneming zal in zo’n geval door de toezichthouder worden verplicht de betrokkene heen te zenden.’ Wat de rest van het personeel betreft zijn de banken en verzekeraars zelf verantwoordelijk voor het afleggen en naleven van de eed.

Het wetsvoorstel introduceert ook een provisieverbod voor adviseurs en bemiddelaars in verzekeringen. Zij komen hierdoor ‘definitief aan de kant van de klant te staan’, aldus de minister. ‘Het advies wordt niet meer door (de hoogte van) de provisie beïnvloed.’ Sommige fracties vinden het verbod echter nog niet ver genoeg gaan. Zo is de SP kritisch over de keuze om het verbod te beperken tot complexe producten.