Dezelfde geestdrift om de wereld te verbeteren die nu de MVO-wereld voedt, bracht honderd jaar geleden een prachtig gebouw voort, de Burcht van Berlage. Bouwers, dichters, schilders, idealisten, organisatoren, ze werkten allemaal mee. Nu te huur.

Toen ging het vooral over de verbetering van de omstandigheden in Nederland. Goed betaald werk, goede huizen, kinderen die onderwijs zouden krijgen. Het behalen van die doelen leek in die tijd een onmogelijk zaak, maar het lukte.

Vandaag staan mondiale problemen op de agenda. Nu is het armoede in ontwikkelingslanden, gebrek aan onderwijs, gebrek aan sanitaire voorzieningen. De opwarming van de aarde maakt de problematiek nog complexer. Het is vandaag niet meer mogelijk om een probleem als dit op nationaal niveau op te lossen, ook al dragen alle lokale initiatieven wel bij.

Het is goed voor het moreel om het gebouw te bekijken van de ‘koplopers’ van toen: als alle toptalent meewerkt, blijkt het onmogelijke realiteit te kunnen worden.

Het is verrassend om in het gebouw zelf overeenkomsten te zoeken. Vandaag gaat het bij MVO-bedrijven om ‘core values’. Dat heette zo rond 1900 natuurlijk niet zo, maar belangrijke kernwaarden waren er wel degelijk. Waardigheid. Dat was een van de kernwoorden van de sociale beweging. Arbeiders die demonstreerden voor hun rechten gingen niet zoals nu met gekke petjes de straat op. Ze gingen in hun beste pak. Hun vaandels waren niet met een viltstift geschreven, maar het product van dagenlang naai- en borduurwerk. Waardigheid was het eerste uitgangspunt en werd daarom als de kernwaarde ‘Bewustheid’ bovenaan de trap van het gebouw geschilderd, een trap die ook al de weg naar het licht symboliseerde, een betere toekomst voor iedereen. Die behoefte aan bewustzijn is in deze tijd niet veel anders, nu klimaatsceptici verwarring proberen te zaaien door het verspreiden van disinformatie over de opwarming van de aarde.

Die wens om niet onder te doen voor de natuurlijke tegenspelers van toen, de ‘industriëlen’, is nog het beste te zien in de bestuurskamer, waar voorzitter Henri Polak zijn bond van diamantbewerkers aanvoerde. Het doet niet onder voor de pronkkamer waar reders uit de scheepvaart in vergaderden. Schitterend houtwerk, jaloersmakende schilderijen aan de muren. En toch met centjes en dubbeltjes bij elkaar gespaard.

De inrichting van de bestuurskamer was een geschenk van jonge vakbondsleden aan het bestuur in 1911 om de invoering van de 8-urige werkdag te gedenken. De schilderingen laten de 8-urige werkdag zien, een enorm hoogtepunt in het bestaan van de bond. Zelfs de originele voorzittershamer die op er nog is een unicum, ontworpen door de architect die ook voor het gebouw tekende: Berlage. De bijnaam ‘Burcht’ kreeg het gebouw door de kantelen op het dak, die het kantoor inderdaad het gevoel van een vesting gaf.

Soms vergaderen er nog besturen van de FNV, de erfgenamen van de oprichters. Geen slecht idee, want de op de muren van het gebouw geschilderde kernwaarden zijn vandaag nog steeds actueel. Als vakcentrale en bonden gaan nadenken over andere structuren voor de eigen organisatie, is de boodschap van een gebouw als dit glashelder. Alle structuur is ondergeschikt aan het doel, dat iedereen verenigt. Wat is dus het doel?

De Burcht van Berlage is als gebouw ook een museum geworden, met beperkte openingstijden. Dat kan wel eens frustrerend zijn: regelmatig staan er groepjes bezoekers voor het gebouw te kijken, dat gesloten is.

Organisaties en bedrijven die willen vergaderen in de idealistische sfeer van dit gebouw, wetende dat ze staan op de schouders van de idealisten-van-toen, kunnen eerst eens een kijkje op een van de bijzondere bezoekersdagen nemen.

Data voor 2011:
Openingstijden:
Zaterdag 10 december van 12.30 – 13.30 uur
Zondag 18 december van 13.00 – 16.00 uur

Data voor 2012

Zondag 22 januari van 13.00 - 16.00 uur
Zondag 26 februari van 13.00 – 16.00 uur
Zondag 1 april van 13.00 – 16.00 uur
Zondag 13 mei van 13.00 – 16.00 uur
Zaterdag 16 juni van 13.00 - 16.00 uur
Zaterdag en Zondag 8 en 9 september  Open Monumentendagen
Zaterdag 22 september van 13.00 – 16.00 uur
Zondag 21 oktober van 13.00 – 16.00 uur
Zondag 18 november van 13.00 - 16.00 uur
Zondag 16 december van 13.00 -16.00 uur

De huurprijzen voor bijeenkomsten en vergaderingen voor een dag of dagdeel zijn buitengewoon schappelijk. Maar er kan ook getrouwd worden, en recepties worden gegeven.

Website De Burcht