Nederland moet circulaire campus stichten
Nederland moet een campus voor circulaire bedrijven stichten. Een bundeling van ondernemingen brengt een economische versnelling aan en is concurrerender. Dat zegt assistant professor Gijsbert Korevaar (1974) van de Technische Universiteit Delft als commentaar op de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). In deze schets voor de inrichting van Nederland worden campussen als belangrijk aangemerkt voor een toekomstbestendige economie.
Korevaar (1974) van de Technische Universiteit Delft is een van de deskundigen die aan het woord komen in de P+ Special ‘De magie van de campus’. Hij staat bij het netwerk van duurzame wetenschappers Het Groene Brein bekend als de deskundige op het gebied van ‘industriële ecologie’. Anders gezegd: hoe kunnen bedrijven die bij elkaar op hetzelfde terrein zitten optimaal van elkaar profiteren?
De wetenschapper zag de gedachte achter de campussen eind vorige eeuw ontstaan door het artikel over clusters van de beroemde Amerikaanse managementgoeroe Michael Porter. De hoogleraar signaleerde in 1998 in de Harvard Business Review dat het gek is dat bedrijven zich overal ter wereld kunnen vestigen, maar je toch steeds dezelfde soort activiteiten in dezelfde regio vindt. Waarom staan er uitgerekend in Duitsland zoveel hoogwaardige autofabrieken? En in Noord-Italië zoveel schoenfabrieken?
Porter definieerde clusters vervolgens als ‘kritische massa’s op een-en-dezelfde plek, die ongekend succesvol zijn op een bepaald gebied’. Interessant is zijn stelling dat soortgelijke bedrijven die elkaar opzoeken ‘een beter uitzicht hebben op hun markt dan geïsoleerde concurrenten. Ze leren sneller door elkaar te bezoeken en door persoonlijk contact. Hun reactiesnelheid gaat omhoog, omdat ook de toeleveranciers in de keten een plek hebben gekregen en meedenken in de innovatie.
Een campus creëert ook een eigen cultuur. Korevaar: “De nieuwe creative classvan jonge mensen wil vrij van regels zijn, leuke dingen doen. Je ziet dan ook overal bedrijfjes opduiken bij oude gebouwen, fabrieken, bij verlaten scheepswerven zoals de RDM in Rotterdam en de NDSM in Amsterdam.”
Er is dus ook iets magisch, dat campussen tot een succes maakt. Korevaar, van huis uit chemisch ingenieur, vindt het geen gek idee, dat de NOVI stelt dat er behoefte is aan campussen. Hij wil zelfs meer dan dat: “Er is geen plan voor kennisontwikkeling in Nederland in 2030. Welke bedrijven en universiteiten zijn in staat om daaraan mee te doen? Er is nog steeds onzekerheid over zaken die feitelijk vast staan. Vinden we klimaatonderzoek nu wel belangrijk of niet? Hetzelfde geldt voor de gezondheidszorg, de gezondheidstechniek. We hebben grote concerns die zich op healthen life sciencesrichten, zoals Philips en DSM. De overheid kan een rol spelen door inspirerend leiderschap te tonen, door deze ontwikkelingen te stimuleren.”
Korevaar stelt: “Als de overheid gelooft in het succes van campussen en clustering als broedplaats voor een toekomstbestendige economische groei, waarom is er dan in Nederland geen plan voor een klimaatcampus? Met daarin alle bedrijven die zich richten op clean tech? Dat wil ik dan graag in de verdere uitwerking van de Nationale Omgevingsvisie zien. Waarom is er geen plan voor een Health Campus? Het stimuleren van een circulaire economie is regeringsbeleid. Waar is het plan voor een circulaire campus met alle bedrijven die kennis op dit gebied hebben? Wij zijn hier als TU Delft met de Wageningen University alvast op ingesprongen door een gezamenlijke nevenvestiging in Amsterdam te openen, een living lab op het gebied van de circulaire economie. Amsterdam staat vol met oude bedrijfspanden en monumenten, die door jonge mensen inspirerend worden gevonden. Dit kan het begin zijn van zo’n circulaire campus.”
Korevaar, samenvattend: “Het zou interessant zijn om voor elk thema dat belangrijk is voor een toekomstbestendige economie een campus op te richten.”
De visie van deze Groene Breiner sluit aan op het initiatief van verschillende partijen om een circulair 'Versnellingshuis' op te richten, onder andere voor de verwerking van plastic en textiel.
Korevaar in de P+ Special 'De magie van de campus'.