Consumenten kopen zelf minder duurzaam. Maar ze vinden tegelijkertijd wel dat de overheid bedrijven die niet aan MVO doen mogen straffen. Zeven van de tien Nederlanders vindt bedrijven verantwoordelijk voor een gezonde samenleving.

Dat is een opmerkelijke ontwikkeling, die wordt gesignaleerd wordt door Motivaction in opdracht van adviesbureau Hope & Glory. Het onderzoek toont niet heel erg consequent gedrag bij consumenten aan. Zelf niet of steeds minder aandacht voor duurzame producten tonen, maar wel de overheid opdracht willen geven meer duurzaamheid wettelijk af te dwingen. Logischer zou zijn dat consumenten ook voor maatschappelijke druk door hun eigen duurzame koopgedrag zouden zorgen en teleurgesteld zouden zijn dat het desondanks niet hard genoeg gaat.

Want: het percentage duurzame kopers valt in dit onderzoek erg tegen: niet meer dan 22 procent van de Nederlanders. Dat is de groep die zegt er bij het kopen van producten of diensten in grote mate op te letten of ze goed zijn voor mens, maatschappij en milieu. Het is ruim een kwart minder dan twee jaar geleden, stelt Motivaction. “Zij vinden dat bedrijven meer dan zijzelf hiervoor verantwoordelijk zijn”, aldus de onderzoekers.

We citeren de conclusie: “De overheid heeft nog steeds de grootste verantwoordelijkheid volgens de Nederlanders. Een ruime meerderheid vindt zelfs dat de overheid meer maatschappelijke verantwoordelijkheid bij bedrijven wettelijk mag afdwingen.”

Dit laatste sluit aan bij een trend die P+ zelf ook signaleerde, nu er na ruim 15 jaar MVO-beleid een hardnekkige groep MKB-bedrijven is die hoe dan ook weigert ook maar iets aan duurzaamheid te doen.  Hert gaat om een-derde van het hele midden- en kleinbedrijf, dus ook de laatst overgebleven sigarenboer op de hoek.

Het is gissen naar de motieven die uit dit onderzoek naar boven komen. Dat gebeurt dan ook door de opdrachtgevers van het onderzoek zelf, het bureau van ‘merkenbouwer’ Bas van Haastrecht  en creative director Bram Oorthuizen. “De afbouw van de verzorgingsstaat en de kwakkelende economie maken dat mensen steeds meer hun eigen boontjes moeten doppen. Het zeker stellen van hun eigen belangen staat daardoor meer voorop. De verantwoordelijkheid voor een groot vraagstuk als duurzaamheid is voor velen op dit moment blijkbaar te veel. Ze verschuiven dit deels naar partijen die daar meer kracht en macht in hebben”, aldus Van Haastrecht van Hope & Glory uit Haarlem.

Ook al doet dus minder dan driekwart van de consumenten niet bewust duurzaam inkopen, aan bedrijven wordt wel het rapportcijfer 5,8 gegeven voor hun maatschappelijk gedrag. Niet minder dan 47 procent van Nederland wantrouwt de goede bedoelingen van bedrijven, volgens dit onderzoek.

Hope and Glory kondigt onderzoek aan.