Waarom zou je kolen nog uit de grond halen? Het is ook mogelijk om kolenlagen ondergronds in brand te steken en de gassen als energiebron af te vangen. Net als de vrijkomende CO2. Marga Edens van energiebedrijf RWE vindt deze techniek onwenselijk.

Fracking van schaliegas heeft in de Verenigde Staten een enorme vlucht genomen: het onder grote druk van chemicaliën en explosies omhoog halen van gasvoorraden in gesteenten. Hetzelfde kan ook gaan gebeuren met olievoorraden, nu dit soort technieken door de hoge olieprijzen rendabel worden. En dan zijn er ook nog de enorme kolenvoorraden die de VS herbergt. Ook daar is een wetenschappelijk gedreven techniek voor gevonden om deze als energiebron bereikbaar te maken. Deze drie fossiele brandstofbronnen moeten er voor zorgen dat de Amerikanen minder afhankelijk zijn van olie uit het Midden-Oosten. Het kan oorlogen schelen.

Van Elsevier is het wetenschappelijke tijdschrift ‘Progress in Energy and Combustion Science’. In de aflevering van februari 2013 is een verhandeling opgenomen onder de titel ‘Underground coal gasification’, waarin de praktische toepassingen van deze nieuwe techniek worden behandeld door wetenschappers uit Pakistan en Maleisië.

De techniek komt er op neer dat lucht –en dus zuurstof- in de diepe kolenlagen wordt geïnjecteerd, waardoor de kool in brand kan worden gestoken. Het zuurstof gaat er in een “injection well” in, waarna het gas een heel eind verderop aan de oppervlakte in een “production well” wordt afgevangen. Dit synthetische gas kan worden gebruikt als warmtebron voor industrie en voor het opwekken van energie. In ver afgelegen plaatsen kan het ook worden omgezet in waterstof, aardgas of kan het de vorm van vloeibare diesel krijgen.

De onderzoekers betogen dat deze techniek minder kostbaar is dan het verbranden van kolenvoorraden bovengronds. Ook is er geen mijnbouw nodig, wat mensenlevens kan kosten, zoals in China regelmatig het geval is. Het is ook niet voor niets dat wij in Nederland al vele tientallen jaren de mijnen gesloten hebben: er kwamen teveel ongezond mensen weer naar boven. Dat geldt natuurlijk ook voor de Colombianen en Zuid-Afrikanen, die nu elke dag weer in de mijnschacht omlaag gaan. Door nieuwe technieken kunnen bovendien diep liggende voorraden gebruikt worden, die voor conventionele technieken onbereikbaar zijn. “Bovendien heeft deze techniek de potentie om de CO2 af te vangen”, beloven de wetenschappers in hun artikel, waarvan een uittreksel op internet te raadplegen is.

Wij wisten van deze techniek niet af. Je leest er niets over in de krant. Toch blijken er op een bijgeleverd kaartje al overal ter wereld pilotprojecten te zijn gestart, zelfs in Europa.

En als de CO2 nou inderdaad netjes kan worden afgevangen en opgeslagen, waarom zouden wij dan in Limburg niet opnieuw beginnen? "Dat moet je niet willen", zegt Marga Edens, Vice President Corporate Responsibility bij RWE, het moederbedrijf van Essent. Ze benadrukt: "RWE is bij deze exploitatie niet betrokken. De milieu-ompact is zeer problematisch. We weten wat er is gebeurd in Zuid-Afrika, bij uitgeputte kolenmijnen, die spontaan zijn gaan branden. Dat heeft een enorme ellende veroorzaakt. Ook gecontroleerd verbranden van diepe kolenlagen heeft een enorme impact op de omgeving, zeker in het dichtbevolkte Europa. Dat geldt ook voor de Limburgse mijnen, die dicht bij grote plaatsen liggen."

‘Progress in Energy and Combustion Science’ over ondergrondse kolenvergassing.