Trend! Nederland krijgt steeds meer lokale helden. Het zijn mensen die hun eigen woonomgeving aansteken met het duurzaamheidsvirus. Hoofdredacteur Jan Bom van P+ analyseert hun geheim.

In P+ beschouwt Bom de kenmerken van de vele lokale helden, die in het nieuwe tijdschrift geportretteerd worden. In zijn hoofdredactionele column schrijft hij: “ Ik vraag me af: zou ik het ook kunnen? Zou ik in staat zijn mijn eigen woonomgeving mee op sleeptouw te nemen? Samen op reis naar de horizon, het duurzaamheidsideaal van 0 procent-uitstoot en 0 procent-armoede tegemoet? Het zou me niet meevallen, want er komt nogal wat bij kijken.”

Om een Local Hero te worden, moet je zeker over vier cruciale eigenschappen beschikken, volgens Bom. “Je zou ze in een doorsnee personeelsadvertentie niet zo gauw tegenkomen.”

Moet een  gouden idee hebben

De tijdgeest aanvoelen, weten hoe de wind staat, hoe de hazen lopen. En dan de vertaalslag maken naar een praktisch plan, dat makkelijk uit te leggen is. Bij voorkeur in één zin. Anne Stijkel kan dat heel goed. “Als er op het dak van een grote onderneming geen zonnepanelen passen, waarom vraagt het bedrijf dan niet aan de omwonenden of de PV-cellen op het dak van hùn huis mogen?” Als je het zo simpel en zo voor de hand liggend kunt formuleren, dan maak je kans om een local hero te worden. Want je snapt meteen waar deze dame op uit is. Dat concern betaalt de zonnepanelen en de huiseigenaar draagt de opbrengst af, tot de zonnepanelen zijn afbetaald. De bewoner heeft daarna gratis energie, wetende dat zonnepanelen al gauw een kwart eeuw meegaan. Zo worden heroes geboren.

Moet nooit of te nimmer ophouden

Vergeet bescheidenheid. Local heroes zijn mensen die je dag en nacht achtervolgen om hun zin te krijgen. Je komt er simpelweg niet meer van af.

Moet financiële voordelen regelen

Misschien zijn van alle ondernemers winkeliers wel de moeilijkste te bereiken doelgroep voor de duurzame zaak. Het is een getergde groep, met een reeks dagelijkse zorgen die je je doet afvragen waarom ze in hemelsnaam ooit een zaak hebben geopend. Hoge huren, hoge belastingen, hoge inkoopkosten, hoge personeelskosten, hoge kans op inbraak, hoge concurrentie van webshops… Ik snap wel dat de detailhandel het zo druk heeft met overleven dat er geen tijd is om na te denken over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Een local hero als Nel de Jager snapt dit ook en regelt wat. Iets simpels. Een stekker. Een display. Om haar winkeliers te laten zien dat die oude lampen 300 euro per maand aan stroom teveel verbruiken. Dat die koelkast in het restaurant ’s nachts beter uit kan. Dat de gemeente ook een vriend kan zijn, door mee te werken aan de duurzame profilering  van de winkelstraat, waardoor extra klanten komen. Dat grote bedrijven met klinkende namen belangstelling voor jou hebben, als ze positief in de publiciteit kunnen komen.

Moet in het putje vallen

Een local hero kan nog zulke mooie ideeën hebben, hij of zij moet wel op draagvlak kunnen rekenen. Mensen moeten een klein beetje van je houden, want je gaat beslist fouten maken. Die moeten ze je kunnen vergeven, omdat je zo je best doet. Dat zullen de bewoners op Texel zeker doen, wanneer Brendan de Graaf er in 2020 niet in geslaagd is om zijn eiland 100 procent zelfvoorzienend te maken, op energiegebied.

De directeur van Texel energie weet zich gesteund door een coöperatie van 2.900 eilanders. Zeker in de donkere wintermaanden zonder toeristen hebben ze op Texel alle tijd om met hem mee te denken en mee te helpen. De Texelaren hebben daar ook alle belang bij, want ze zijn met zijn allen eigenaar van deze energiemaatschappij. Dat ze in het financiële voordeel geloven, blijkt wel uit het feit dat complete gezinnen een aandeel hebben gekocht. Niet alleen de boekhouder des huizes, maar ook de partner en de kinderen kochten voor nog geen honderd euro een aandeel. Het moet wel erg gek lopen, zo dachten ze op Texel, wanneer deze inleg in de toekomst niet meer waard gaat worden. En daarom doet iedereen zijn best om hun eigen local hero Brendan te laten slagen.

Abonneren op P+

Foto Wiesje Peels