Welk pak melk zou je kopen? Van een lokale melkfabriek,  melk waar een fair trade logo op staat of biologische melk? De meeste mensen willen dan lokale melk, volgens onderzoek van Intomart Gfk. Onzinonderzoek dus. Je kunt hier helemaal geen fair trade melk krijgen, of melk uit Frankrijk.

Natuurlijk is de vraag niet zo gesteld, dan hadden de onderzoekers ook wel gezien dat hun vragen kant nog wal raken. Het onderzoek moet dus meer als een ‘stemmingsuiting’ beschouwd worden. Alhoewel, op de website van de ‘Food Agency’ staat toch: “In de supermarkt kan de consument een keuze maken uit verschillende varianten van hetzelfde product. Zo zijn er lokale, biologische en fairtradeproducten.”

Dat uitgangspunt van dit onderzoek klopt van geen kanten. Bij melk in ieder geval al niet. Maar bij chocolade ook niet, want er groeien in Nederland geen cacaostruiken, dus kan lokaal nooit de voorkeur krijgen. Bij appels gaat de vlieger ook niet op, want dan zijn er weer geen fair trade appels in de schappen te vinden, vaak ook geen lokaal geplukte. Dan moet je toch echt een groente-abonnement bij de boer nemen, of toevallig een Willem & Drees-verkooppunt in de omgeving weten te vinden. Als die er niet is, weet je in de reguliere supermarkt vaak dus niet of het product dat je koopt wel lokaal is, uit eigen buurt. Pas als Nederland als land van herkomst ‘lokaal’ zou zijn, begint de informatie op verpakking zinvol te worden. Dan vallen dus de appeltjes uit Nieuw-Zeeland af. Ons is echter nooit opgevallen dat die heel slecht verkopen. Net zomin als de biologische karnemelk van Arla, en die komt voornamelijk uit Denemarken. Maar dat staat niet op het pak.

Of laten we eens naar vis kijken. Is een groene haring een lokaal gevangen visje? Zo diep in de Noordzee gevangen? Of moeten we onder lokale vis eigenlijk niet eerder snoekbaars verstaan, of andere zoetwatervissen, waar zowat alle Nederlanders hun neus voor ophalen? Nederlanders kopen veel liever zalm, en die komt uit Noorwegen of Schotland. Is trouwens niet fair trade te krijgen en met mondjesmaat ligt er soms wilde (dus: biologische) zalm in sommige supers. Ook dan klopt het onderzoek weer niet.

Maar goed, ‘lokaal’ als producteigenschap wordt door vrijwel alle leeftijdsgroepen en opleidingsniveaus op een gelijk niveau als beste gewaardeerd, volgens de onderzoekers.

Dit was de vraag die de ondervraagden kregen voorgelegd:

Stel, u staat in de supermarkt en u heeft voor één product de keuze uit 3 varianten:
- Biologisch (geteeld met respect voor natuur, zonder chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest)
- Fair trade (producten vanuit eerlijke handel/ producten die op een duurzame manier zijn geteeld)
- Lokaal (producten van lokale producenten)

Aan welke van deze drie eigenschappen hecht u de meeste waarde in uw uiteindelijke productkeuze?

Wij citeren, voor wat het waard is: "Jongeren (18 tot 34 jaar) en hoger opgeleiden hechten meer waarde aan biologisch dan de andere groepen. Lager opgeleiden hechten duidelijk veel minder waarde aan alle drie de eigenschappen: 26 procent van de lager opgeleiden hecht geen waarde aan alle drie de eigenschappen, tegen 20 procent bij midden-opgeleiden en 12 procent bij hoog opgeleiden. Mannen hechten meer waarde aan lokale producten dan vrouwen, vrouwen daarentegen hechten meer waarde aan biologisch."

Dat laatste lijkt ons een teken dat vrouwen nog steeds in overgrote meerderheid boodschappen doen en dus weten wat er feitelijk wel en niet in de schappen ligt. Geen lokale bananen uit Nederland dus.

Onderzoek Foodmonitor