Het Prins Claus Fonds en de Stichting Doen hebben meer dan 95 procent van de eeuwenoude Malinese manuscripten op tijd geëvacueerd uit Timboektoe, waaronder onvervangbare Islamgeschriften.

Malinezen uit alle lagen van de bevolking hebben maandenlang meegewerkt aan de evacuatie. Christa Meindersma, directeur van het Prins Claus Fonds: “Op basis van vertrouwen in onze lokale partners durft het Fonds risico’s te nemen en voorop te lopen om cultureel erfgoed te redden. Toen militanten in januari openlijk dreigden de manuscripten te vernietigen, was de evacuatie al meer dan drie maanden bezig.”

De geheime operatie die op 12 oktober 2012 begon, is succesvol verlopen door een bundeling van partijen: de Malinese bevolking, de Malinese overheid en internationale partners, zoals het Prins Claus Fonds, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Stichting DOEN en private donateurs.

Het Prins Claus Fonds is al jaren actief in Mali. Via lokale contacten was het Fonds op de hoogte van de zich ontwikkelende situatie. Begin oktober waarschuwde de Malinese projectpartner SAVAMA DCI en een partner die anoniem wenst te blijven het Fonds dat evacuatie van de manuscripten onontkoombaar was. Het Fonds besloot de evacuatie te steunen. Na initiële steun van het Prins Claus Fonds besloten andere internationale organisaties, private donoren en regeringen de evacuatie ook te steunen.

Honderden Malinezen hebben grote risico’s genomen om de manuscripten veilig te stellen. Het belang van deze manuscripten is de kennis die zij vertegenwoordigen. De manuscripten illustreren de wetenschappelijke bloei in Mali in een periode van vrij denken die teruggaat tot de 10de eeuw. Toen was Timboektoe een Afrikaans centrum van handel en leren. De Malinezen zijn trots op deze fysieke overblijfselen van wetenschap en cultuur die ook vandaag de dag een sleutelrol spelen in hun leven.

Christa Meindersma: “De operatie heeft laten zien dat de manuscripten van grote betekenis zijn voor de Malinese bevolking. De manuscripten kunnen een verbindende rol spelen in het vredesproces en een positieve impuls geven aan duurzame ontwikkeling in Mali.”

De onzekere situatie in Mali vormt nog steeds een bedreiging voor de manuscripten. Om de manuscripten te behouden en zo snel mogelijk terug te kunnen brengen naar Timboektoe is een gezamenlijke inspanning nodig om de manuscripten te conserveren, te catalogiseren en te beschermen.

Prins Claus Fonds over de redding